بزرگنمايي:
آریا بانو - نوروتیزیسم یا روان رنجوری
نوروتیزیسم یا روان رنجوری با استرس، اضطراب، مشکوک بودن به خود و دیگران،حسادت، حس ناامیدی، تعصب و حتی بداخلاقی همراه است. برای هر ویژگی شخصیتی، مثل روان رنجوری یک طیف وسیعی از حالات گوناگون وجود دارد. همراه ما باشید تا در این مطلب نوروتیزیسم را با دیدگاه‌های گوناگون بررسی کنیم.
نوروتیزسیزم چیست؟
نوروتیزسیزم داشتن یک حالت عاطفی منفی یا اضطراب به طولانی مدت می باشد. این یک مشکل پزشکی نیست بلکه یک خصوصیت شخصیتی است. اشخاص اغلب این مسئله را با بیماری نوروسیس اشتباه می گیرند.
نوروتیسیزم یکی از صفاتی است که در کنار سازگاری، برونگرایی، وجدان و صراحت الگوی پنج عامل شخصیت را تشکیل می دهد. این مدل در ارزیابی ها و تست های شخصیتی در طیف وسیعی از فرهنگ ها استفاده می شود.
اشخاص مبتلا به نوروسیس بیشتر حالات افسردگی دارند و نسبت به دیگر افراد دارای حس گناه ، حسادت ، عصبانیت و اضطراب بیشتری هستند.
آنها به خصوص در مقابل استرس محیطی حساس هستند. اشخاص مبتلا به نوروسیس امکان دارد شرایط روزانه را رعب انگیز و مهم بدانند. سرخوردگی هایی که احتمالا برای دیگران مهم نیست، امکان دارد برایشان دردسرآفرین باشد و باعث ناامیدی شود.
شخص مبتلا به نوروتیسیزم امکان دارد خودآگاه و خجالتی باشد. در این اشخاص امکان دارد فوبیا ها و دیگر صفات عصبی مثل اضطراب، وحشت، پرخاشگری و افسردگی تثبیت شود. نوروتیسیزم یک حالت عاطفی همیشگی است که با این عکس العمل ها و احساسات منفی تعریف می شود.
تشخیص نوروتیزیسم
بیشتر برای تشخیص مقدار ابتلا فرد به نوروتیزیسم بررسی های گوناگون انجام می‌شوند. اغلب برای این مسئله به بررسی حالات زیر می‌پردازند:
- نگران بودن برای موضوعات گوناگون
- زود از کوره در رفتن یا آشفتگی و پریشانی سریع
- انتخاب دشوار و حساس بودن برای حتی انتخاب‌های کوچک در زندگی
- تحریک‌پذیر بودن
- حس کسل بودن همیشگی
- تغییر حالات روحی و تغییرات خُلقی
- معمولا برای روان رنجوری از نوع منفی حالاتی مانند افسردگی، استرس شدید و اضطراب هم نشان داده می‌شود.
عوامل موثر بر ایجاد نوروتیزیسم
طبق تحقیقات انجام شده بر این بیماری موثر بر روح و روان، نیاز به آمادگی و زمینه‌های ژنتیکی و وراثتی برای بروز حالات وجود دارد.
تیپ‌های شخصیتی گوناگون نوروتیزیسم
انزوا طلب
این دسته از افراد نوروتیزم سعی بر هر چه بیشتر تنها ماندن دارند. می‌توان گفت مردم‌گریز هستند و اغلب از درگیری‌ها پرهیز می‌کنند. معمولا احساسات خود را پنهان می‌کنند و تمایل به متمایز بودن از سایر افراد را دارند.
مهر طلب
برخلاف انزوا طلب‌ها بیشتر
دوست دارند در جمع قرار بگیرند. اغلب مطابق سلیقه و خواسته دیگران عمل می‌کنند و کارهای دیگران برایشان در اولویت قرار دارد.
برتری طلب
این دسته اغلب با همه افراد به مشکل بر می‌خورند و باید خواسته آنها نسبت به دیگران اولویت داشته باشد. آنها عصبی، سلطه‌جو، پرخاشگر و همیشه نیازمند به برطرف کردن اضطراب هستند.
رفتارهای به وجود آمده از شخصیت نوروتیزیسم
اشخاص نوروتیزیسم که با طیف‌ها و درجات گوناگون امکان دارد درگیر شوند، معمولا نیازهای مختلفی دارند که برای راضی کردن آنها امکان دارد رفتارهای گوناگونی را نشان دهند. اغلب این حالات تا وقتی که شخص با اراده خود به دنبال ارضاء این نیازها باشد خطری برای خود و دیگران ندارد. معمولا این رفتار و نیازها به شکل‌های زیر هستند:
- نیاز به تحسین، تایید و محبت دیگران
- تک‌روی و متکی بودن به خود
- نیاز به حس قدرت و مقام
- جاه طلبی و توجه به استفاده از دیگران
- مشخص کردن بایدها و نبایدهایی برای حریم زندگی
درمان نوروتیزیسم
به دلیل اینکه نوروتیزیسم به نوعی از اختلالات شخصیتی مربوط می‌شود، برای درمان باید جنبه‌های گوناگون رفتاری و نشانه های هر فرد به صورت دقیق بررسی شود.
اغلب برای درمان روان رنجوری یک نسخه مخصوص برای همه مبتلایان وجود ندارد. مطابق نیاز، نشانه ها، رفتارهای بروز داده شده و شرایط فرد راه درمانی گوناگونی تجویز می‌شود. در این میان مهمترین و آشکارترین نکته‌ای که می‌توان گفت به درمان شدن این اختلال مربوط می‌شود.
این اختلال تا اندازه زیادی قابل کنترل و درمان است. ولی نکته مهم اینجاست که خود فرد باید برای این مسئله اقدام کند و نیاز به درمان را در خود حس کند.
مثل خیلی از اختلالات شخصیتی دیگر روان رنجوری هم نیاز به میل و پذیرش خود فرد برای درمان دارد. متاسفانه بعضی از افراد که به شدت با این اختلال پیش رفته‌اند، نیاز به درمان را در خود احساس نمی‌کنند و همیشه حق به جانب پیش می‌روند. در این صورت روند درمانی به دشواری و با وجود مشکلات گوناگون پیش خواهد رفت.
نکته مهم دیگری که در رابطه با درمان روان رنجوری باید دقت کرد این است که هیچ وقت فرد به تنهایی نمی‌تواند نوروتیزیسم را درمان کند. در نتیجه باید از مشاوران برای این کار کمک بگیرد.
کارهایی که فرد نوروتیزیسم باید انجام دهد
در مواردی که فرد حس کند حالات روان رنجوری در خود وجود دارد لازم است اقدامات زیر را انجام دهد:
- گرفتن اولین وقت برای مراجعه به یک مشاور یا روانشناس باتجریه و کاربلد
- کمک گرفتن از تمرینات تنفسی عمیق برای کنترل واکنش های سریع و اشتباه
- انجام تمرینات ورزشی آرامش‌بخش مثل یوگا و مدیتیشن
- خودداری از انجام تجویزهایِ عمومیِ توصیه شده به وسیله افراد گوناگون
- تمرکز بر توانایی‌های فردی و مطالعه هر چه بیشتر
گردآوری: بخش
روانشناسی بیتوته