آریا بانو - درباره "توهم کوتارد" چه میدانید؟
تا به حال در مورد توهم کوتارد و یا سندروم خود مرده پنداری چیزی شنیده اید؟! همان طور که از اسم آن پیداست با اختلال روانی نادر و عجیبی سر و کار داریم. در واقع سندروم کوتارد یک نوع اختلال روانی است که شخص گمان می کند مرده است و یا اعضای حیاتی بدن خویش را از دست داده است.
این اختلال که تقریباً رواج کمی دارد و در آن، شخص مبتلا، ممکن است با توهم های اشتباه، حس مردگی کند. از دیگر علائمی که میتوان در کنار این اختلال مشاهده کرد، حس جاودانگی، حس گناه و اضطراب است.

توهم کوتارد چیست؟
توهم کوتارد ( به انگلیسی:Cotard Delusion) یک نوع بیماری روانی نادر است که در آن بیمار به این باور دارد که مرده است یا وجود ندارد، بدنش در حال متعفن شدن است و یا فاقد امعا و احشا و خون می باشد. در بعضی موارد بیمار به این معتقد است که بوی گوشت فاسد را استشمام می کند یا حتی امکان دارد فکر کند که نامیراست. این بیماری با نام های نشانگان کوتارد یا نشانگان مرده متحرک هم شناخته می شود. (مطلب پیشنهادی: توهم فرگولی چیست؟ )
تاریخچه توهم کوتارد 
این بیماری در کنفرانسی در اواخر دهه 80 قرن نوزدهم در پاریس و به وسیله عصب شناسی فرانسوی به اسم" ژول کوتارد" معرفی شد. وی در سال 1882 با پرونده ای رو به رو گردید که در آن بیمار مورد نظرزنی بود که وجود خدا، شیطان و اعضای بدن خود را انکار میکرد و اعتقاد به این که برای زنده ماندن به غذا احتیاج دارد نداشت.
این عصب شناس، که از بیمار در یادداشت هایش به اسم مادمازل ایکس نام برده است در مورد خصوصیت های وی توصیف می کند. بیمار باور داشت که مغز، سیستم عصبی معده و روده ای ندارد؛ با این وجود وی اعتقاد داشت که وجودش جاودانی و نامیراست.
به علت همین اعتقاد، وی حتی هنگامی که برای او غذا می آوردند، از خوردن خودداری می کرد؛ پس مدتی مادموازل ایکس به علت ضعف ناشی از گرسنگی مفرط درگذشت. بعد از کشف نشانگان مرده متحرک به وسیله ژول کوتارد اسم این بیماری توهم کوتارد یا نشانگان کوتارد نامگذاری شد.

سندرم کوتارد به سه مرحله تقسیم می شود:
1. مرحله پیدایش( جوانه زنی): بیمار از افسردگی ، اضطراب و بیخوابی رنج می برد.
2. مرحله رشد( شکوفه دادن): پیشرفت کامل اختلال و ایجاد توهم مرده یا نامیرا بودن.
3. مرحله مزمن: خیالات مزمن و افسردگی شدید؛ پارانویا.
عوامل خطرساز مرتبط با سندرم کوتارد (سندرم مرده متحرک):
همان طور که گفته گردید، در اشخاص مسن که اختلال های افسردگی هم دارند رایج تر است.
با دیگر اختلال های روانی مثل اسکیزوفرنی، اختلالات دوقطبی و زوال عقل همراه است.
با دیگر شرایطی که بر روی مغز تأثیر می گذارند مثل آتروفی مغزی، تومورهای مغزی، اختلال های تشنج، اسیب مغزی، میگرن، بیماری پارکینسون و سکته مغزی.
همینطور این سندرم میتواند در اثر واکنش نامطلوب یک دارو ایجاد شود. آسیکلوویر و دیگر داروهای ضد ویروس که در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه استفاده می شود.
فاکتور های سلامت روان دیگر که احتمال ابتلا به توهم کوتارد را افزایش میدهند عبارتند از:
- اختلال دو قطبی
- افسردگی بعد از زایمان
- روان گسیختگی کاتاتونیا
- خود دگربینی
- اختلال تجزیه هویت
- افسردگی سایکوتیک
- بیماری اسکیزوفرنی

همینطور بنظر میرسد توهم کوتارد با شرایط نورولوژیک خاصی در رابطه باشد، مثل:
- عفونت مغزی
- اسیب های وارده به مغز
- جنون
- صرع
- میگرن
- بیماری MS
- پارکینسون
- سکته مغزی
- جراحت های ترومایی وارده به مغز
علایم توهم کوتارد
یکی از علایم اصلی، نیهیلیسم یا هیچ انگاری است. نیهیلیسم بر این اعتقاد دارد که هیچ چیز ارزش و معنایی ندارد. همینطور میتواند این باور را شامل شود که هیچ چیزی به صورت واقعی وجود ندارد. اشخاص مبتلا به سندروم مرده متحرک حس می کند که مرده یا در حال پوسیدن است. در برخی موارد، امکان دارد اشخاص حس کنند که هیچوقت وجود نداشته اند.
در حالی که بعضی از اشخاص این طور افکار را نسبت به کل بدن خویش حس می کنند، بعضی دیگر تنها نسبت به اندام های خاص یا حتی روح خویش این حس را دارند.
افسردگی هم با توهم کوتارد رابطه نزدیکی دارد. بررسی سال 2011 اظهار داشت که 89٪ موارد ثبت شده ، علایم افسردگی دارند.

علایم دیگر عبارتند از:
- اضطراب
- توهم
- هیپوکندریا
- احساس گناه
- صدمه زدن به خود 
توهم کوتارد چطور تشخیص داده می شود؟
تشخیص توهم کوتار د اغلب مشکل است برای این که اکثر سازمان ها آنرا بعنوان یک بیماری در نظر نمی گیرند. این بدان معناست که هیچ فهرست استانداردی در خصوص معیارهای مورد استفاده برای تشخیص این توهم وجود ندارد. در بیشتر موارد، تشخیص این توهم تنها پس از وضعیت پیچیده دیگر میسر است.
چنانچه فکر می کنید امکان دارد به توهم کوتارد مبتلا باشید، تلاش کنید علایم خویش را یادداشت کنید، توجه کنید که علایم چه زمانی رخ میدهند و اینکه چه مدت به طول می انجامد. این اطلاعات میتواند به پزشک شما کمک کند تا دلایل احتمالی از جمله توهم کوتارد را تشخیص دهد.
در نظر داشته باشید که توهم کوتارد معمولاً در کنار دیگر بیماری های روانی اتفاق به وقوع می پیوندد، بنابراین امکان دارد به بیش از یک تشخیص نیاز داشته باشد. سندرم کوتارد طبق علایم و سابقه ی بیمار تشخیص داده می شود.
بعضی تست های پزشکی امکان دارد برای تشخیص دیگر بیماریها و بیماری های مرتبط انجام گیرد. تست هایی که پزشک درخواست می کند شامل ازمایش خون، MRI، سی تی اسکن ، 2SPECT و نوار مغزی( EEG) می باشد.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته