آریا بانو - یکى از انواع ترس، ترس از آب است. برخى افراد به خاطر ترس از آب حاضر به شنا کردن نیستند و از این نعمت و ارزش اسلامى محروم مى‌شوند، اما کسانى که مى‌خواهند شنا یاد بگیرند، ابتدا ممکن است از آب بترسند اما وقتى شنا یاد بگیرند نه تنها از آب نمى‌ترسند بلکه لذت مى‌برند و تلاش مى‌کنند که به عمق هرچه بیشتر بروند و داخل آب بمانند.
آب در حقیقت ترس ندارد عاملى که موجب ترس مى‌شود مهم است. زیرا اکثر کودکان در ابتداى کودکى از آب و شنا و حمام به شدت وحشت دارند و به هیچ عنوان با رضا و رغبت حمام نمى‌کنند. لذا باید عامل ترس از بین برود تا فرد دست از ترس نابجاى خود بردارد و آب را چیز ترسناکى تصوّر نکند.
فوبیای آب سه بعد دارد:
1) شناختی: یعنی تفکراتی که فرد در مورد آب دارد مانند غرق شدن، خفه شدن و .... 
2) احساسات: حس ترس و اضطراب شدید و گاه غیر قابل کنترل. 
3) علائم جسمانی: مانند بالا رفتن ضربان قلب، تعریق شدید، مشکل در تنفس، لرزش دست و پا و... . 

علائم فوبیای آب
علائم این فوبیا در افرادی که به آن مبتلا هستند متفاوت است. در بعضی افراد خفیف و در بعضی موارد شدیدتر است. علائم اصلی راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) برای فوبیای آب به شرح زیر است:
- اضطراب افراطی در هنگام مواجهه با آب.
- ایجاد علائم جسمانی و روانی ترس (مانند بالا رفتن ضربان قلب و احساس دلهره شدید و ...) بلافاصله بعد از مواجه شدن با آب.
- تلاش بسیار زیاد برای عدم مواجهه با آب.
- این علائم بیشتر از 6 ماه در فرد ادامه دارند و در عملکرد وی در زندگی اجتماعی و روابط بین فردی و شغلی تاثیر منفی می گذارد.
- در موارد شدید تر بودن در کنار رودخانه و یا حتی پاشیده شدن آب روی فرد برای او اضطراب ایجاد می کند.
علل ترس از آب
سابقه وقوع حادثه و یا آسیب محیط های آبی در اعضای خانواده و یا آشنایان
سابقه خفگی و یا حوادث مربوط به محیط های آبی در خود شخص
عدم تعادل جسمی ، روحی و یا وجود استرس در شخص
عدم اعتماد بنفس در شخص و یا ضعف در یادگیری (هوش ورزشی)
اغلب به طور غریزی و ترس از غرق شدن بوجود می‌آید.
ممکن است ترس‌ از چیزهای ناشناخته‌ای‌ باشد که در زیر آب‌های کدر و گل آلود کمین وجود دارند.
ممکن است به تجربه بد دوران کودکی مرتبط باشد.
ممکن است مورثی باشد و از والدینی که از آب می‌ترسند به فرزندانشان منتقل شود.
ممکن است ناشی از آموزش‌های نادرست و استرس‌زا بعضی از مربیان شنا باشد.

درمان فوبیای آب
برای درمان ترس از آب یا فوبیای آب می توان از روش های زیر استفاده کرد :
1) شناخت درمانی
درمان شناختی یکی از موثر ترین راه کار های درمانی برای ترس از آب است. افراد مبتلا به این فوبیا، بودن در آب را بسیار خطرناک تر از چیزی که هست می پندارند. این درمان طرز فکر افراد مبتلا را نسبت به بودن در آب تغییر میدهد.
2) حساسیت زدایی منظم
حساسیت زدایی منظم روش دیگری در درمان فوبیا است. این روش درمانی سه مرحله دارد:
الف) تهیه لیستی از حالت ها و موقعیت هایی که در فرد اضطراب ایجاد می کند؛ به ترتیب از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می کند تا اضطراب آور ترین.
ب) یادگیری روش های آرمیدگی و ریلکسیشن
ج) تصور کردن سلسله مراتب لیست از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می کند به ترتیب تا اضطراب آور ترین، در حالیکه فرد کاملا ریلکس است.
3) مواجهه درمانی
این روش درمانی شباهت زیادی با روش حساسیت زدایی منظم دارد. فرد در معرض سلسله مراتب قرار می گیرد با این تفاوت که فرد احساس اضطراب را در هر مرحله حفظ می کند تا به تدریج این اضطراب برای فرد عادی شود.
برای آن که روش های درمانی موثر واقع شود، فرد مبتلا باید نسبت به مساله خود و عامل ایجاد کننده آن آگاهی پیدا کند. شرکت در جلسات درمانی با روان شناس و متعهد شدن به برنامه درمانی، باعث می شود فوبیا آب به راحتی درمان شود.
در موارد شدید تر، می توان ابتدا از یک دوره دارو درمانی (داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی) استفاده کرد و سپس بعد از کاهش علائم، روان درمانی را آغاز کرد.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته