بزرگنمايي:

آریا بانو - خسرو شهیدی، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمانشاه

«بازی دراز» نام پر آوازه ای است که با نام شهیدان گرانقدری از نیروهای دلاور سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران عجین شده است.
ارزش والای این عملیات و شهدای گرانقدرش آن چنان است که شهید بهشتی در توصیف آن گفت: «عرفان واقعی خانقاهش در بازی دراز است». شهیدان سلحشور و قهرمانان نامداری همچون شیرودی، پیچک، وزوایی، غفاری، موحد، وصالی و شیرمردانی دیگر، در این ارتفاعات سخت در وعده صادق الهی جان برکف شربت شیرین شهادت را نوشیدند و به لقای الهی پیوستند.
بازی دراز ارتفاعاتی به مثابه عارضه بزرگی درون مثلث قصرشیرین، گیلان غرب و سرپل ذهاب، بر منطقه تسلط کامل دارد.
دشمن در روزهای آغازین جنگ از بازی دراز برای دیده بانی استفاده می کرد اما ویژگی این ارتفاعات موجب شد با فعالیت های مهندسی بر روی آن جاده‌سازی شده و یگان های رژیم بعثی ضمن استقرار، بر شهرهای قصرشیرین و سرپل ذهاب اشراف کامل داشته باشند.
رزمندگان ایران اسلامی در برابر تشکیل خطوط پدافندی و تثبیت دشمن در منطقه بازی دراز در 6 ماهه نخست جنگ تحمیلی، برای آزادسازی این ارتفاعات به طرح ریزی عملیات شکوهمند بازی دراز اقدام کردند و در راستای تحقق این هدف، عملیات «غرورآفرین بازی دراز» طی 2 مرحله به اجرا درآمد.
اهمیت این ارتفاعات به اندازه‌ای بود که با دستور شخص صدام بالای آن را آسفالت کردند و نیروهای زبده‌ای را برای محافظت از آن گماشتند. او همچنین مغرورانه گفته بود: «اگر ایرانی‌ها این ارتفاعات را پس بگیرند کلید بغداد را هم به آنها می‌دهم.»
از اینرو برای باز پس گرفتن این امتیاز مهم از نیروهای عراقی پس از سه ماه کار نیروهای شناسایی، سپاه پاسداران و ارتش نخستین عملیات نیمه گسترده را در این منطقه طرح‌ریزی کردند که با نام عملیات «بازی دراز» در تاریخ اول اردیبهشت سال 1360 آغاز شد و به مدت 8 روز طول کشید و طی آن نیروهای ایرانی و عراقی بارها به تک و پاتک متقابل پرداختند.
نیروهای عراقی با استفاده از پشتیبانی هوایی یگان‌های خود را حمایت می‌کردند اما رزمندگان ایرانی از حمایت هوایی کافی و پشتیبانی آتش محروم بودند در نتیجه نتوانستند روی تمام هدف‌ها مستقر شوند؛ با این وجود از بین قله‌های منطقه سه قله آن را فتح و تثبیت کردند و تنها در تثبیت قله 1150 متری و یکی از قله‌های 1100 متری ناکام ماندند. در این عملیات هوانیروز ارتش نقش بسزایی ایفا نمود که شهید شیرودی را همچون نگینی بر بلندای بازی دراز به یادگار دارد.
در نهایت رزمندگان سپاه پاسداران و ارتش در ساعت 5 صبح دوم اردیبهشت ماه سال 1360 عملیات آفندی را علیه مواضع دشمن در جنوب غربی ارتفاعات بازی دراز آغاز کردند و در 2 مرحله از دوم تا نهم اردیبهشت ماه و یازدهم تا چهاردهم در منطقه عمومی سرپل ذهاب حماسه آزادسازی بازی دراز را رقم زدند.
در این عملیات 54 دستگاه تانک و نفربر، 3 فروند هواپیما، 2 فروند بالگرد و 2 دستگاه ادوات مهندسی دشمن منهدم شد. همچنین 12 دستگاه تانک و نفربر و 5 دستگاه ادوات مهندسی آنان به دست رزمندگان اسلام افتاد و همچنین در این عملیات 1500 نفر از نیروهای دشمن کشته زخمی و 700 نفر نیز به اسارت رزمندگان کشورمان درآمدند.
یکی از فرماندهان دلاور ارتشی که در عملیات آزادسازی ارتفاعات بازی دراز نقش داشت امیر سرلشکر «حسین ادبیان» بود.
حسین ادبیان عنصر مومن و مکتبی در ارتش بود که یکی از صدها پرچم دار فاتح بازی دراز محسوب می شد که مقام معظم رهبری «دامت برکاته» در نماز جمعه 11اردیبهشت ماه 1360 فرمودند: «در هفته گذشته ما 2 عنصر عزیز، 2قهرمان، 2 سرباز اسلام را از دست دادیم، 2 جوانی که در راه خدا مدت های مدید با قاطعیت و با ایمان کامل جنگیده بودند یکی سروان شیرودی افسر هوانیروز و یکی دیگر سرگرد ادبیان این 2 نظامی مسلمان برای ما خیلی حرف دارند.»
رهبر معظم انقلاب در ادامه اظهار داشتند: «وجود این گونه عناصر در ارتش خیلی معنا دارد، مردم نمی دانند که عناصر مومن و مکتبی در ارتش چه می‌کنند و چگونه عناصر ی هستند، این 2 قهرمان در راه خدا جنگیدند و شهید شدند.»
به جرأت می توان گفت که بازی دراز با نام شهیدانش نتیجه و نماد ایمان، اخلاص، غیرت، دلاوری، شجاعت و ولایت مداری نیروهای ارتش و سپاه است که هر ساله عاشقان و دل باختگان به یاد شهدا و غربت این جبهه ها از راهیان نور و اردوهای عاشقان سرزمین نور در این مکان مقدس حضور پیدا می کنند و این نمونه از هزاران افتخارآفرینی در دوران مقدس که در اذهان همگان جاوید و مانا است را گرامی می دارند.
به بهانه این عملیات غرورآفرین و در راستای توسعه و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت سالانه همزمان با سالروز این عملیات غریب چهل هزار نفر از هموطنان به یاد شهدای این عملیات این قله را فتح و در مراسمات آن شرکت و به شهدای این سرزمین ابراز ارادت می‌نمایند.
یادشان گرامی و راهشان پر رهرو باد
خسرو شهیدی مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمانشاه