بزرگنمايي:

آریا بانو - تهران- سازمان تامین اجتماعی در سال 97 شاهد تحولاتی تلخ و شیرین بود، تلخ از این منظر که شانزدهمین مدیرعامل آن سیدتقی نوربخش، بر اثر تصادف دار فانی را وداع گفت و شیرین از این منظر که طرح های خوبی همچون تولید نسخه الکترونیک، تلاش برای همسان سازی حقوق بازنشستگان و ده ها طرح و برنامه دیگر اجرا شد.

سازمان تأمین‌‌ اجتماعی، با پیشینه بیش از 60 سال خدمت، مهمترین متولی بخش بیمه‌ های اجتماعی و درمانی نظام کلان رفاه و تأمین ‌‌اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران محسوب می ‌شود. این سازمان یکی از بزرگترین نهادهای بیمه ‌ای در منطقه است که با احتساب افراد تحت تکفل بیمه‌شدگان و مستمری بگیران اصلی از این سازمان، می‌توان گفت از هر 2 ایرانی، یک نفر از خدمات متنوع این سازمان بهره‌مند است.
از نظر ارائه خدمات بیمه ‌اجتماعی، سازمان تامین‌اجتماعی رتبه اول را در کشور دارد و از منظر خدمات بیمه درمان، اولین خریدار خدمات درمانی و دومین تولیدکننده خدمات درمانی در کشور است. سازمان تامین ‌اجتماعی بیش از 42 میلیون نفر از جمعیت کشور ایران، معادل نیمی از جمعیت را تحت پوشش دارد که از این تعداد 14 میلیون نفر بیمه‌ شدگان اصلی و 3،5 میلیون مستمری ‌بگیران اصلی از سازمان و مابقی افراد تحت تکفل آنان هستند.
تکیه‌ گاه اصلی این سازمان مشارکت سه‌ جانبه کارفرمایان، بیمه ‌شدگان و دولت در عرصه ‌های مختلف سیاستگذاری، تصمیم ‌گیری کلان و تامین منابع مالی است.
* مجهز شدن مراکز طرف قرارداد تامین اجتماعی به نسخه الکترونیک
تلاش برای حذف دفترچه های درمانی در سال 97 در تمام مراکز طرف قرارداد تامین اجتماعی در سراسر کشور و تولید نسخ الکترونیکی از دیگر برنامه های سازمان تامین اجتماعی بود البته این طرح ابتدا در مطب ها و سپس در کلینیک ها، دی کلینیک ها و درمانگاه های خصوصی و خیریه اجرا خواهد شد.
پروژه حذف دفترچه در مراکز طرف قرارداد تامین اجتماعی از سه سال پیش در استان یزد و برخی تخصص های خاص و نسخ گران قیمت انجام شده بود، زیرساخت های انجام این کار بسیار حائز اهمیت است، این طرح پیش از این در مراکز درمانی طرف قرارداد تامین اجتماعی در استان های گیلان، قزوین، همدان، سمنان، اردبیل، خراسان جنوبی، یزد، اصفهان و مازندران مورد بهره برداری قرار گرفته و همچنین بهره برداری از سامانه نسخه الکترونیک در استان های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، تهران، ایلام، لرستان، زنجان، کرمانشاه و کردستان آغاز شده است.
در نهایت در بهمن ماه سال 97، سایر استان های کشور که پنج استان هستند، وارد این طرح شده و پروژه به پایان رسید. به همین منظور 90 میلیون نسخه الکترونیک در مراکز ملکی سازمان تامین اجتماعی تولید شده است و از این پس تمام نسخه ها به صورت الکترونیکی صادر می شود.
اکنون تمام بیمه شدگان و مستمری بگیران این سازمان بدون در دست داشتن دفترچه های درمانی می توانند از خدمات درمانی این مراکز بهره مند شوند و فقط با ارائه کارت ملی خود علاوه بر مراجعه به پزشک از طرح نسخه الکترونیکی استفاده کنند و داروها نیز با همان کدملی در داروخانه های مراکز ملکی تامین اجتماعی به بیمار داده می شود.
ثبت نسخ الکترونیک در مطب پزشکان طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی، علاوه بر افزایش دقت و صحت در تولید نسخه، موجب تسهیل و تسریع در روند کاری داروخانه ها و مراکز پاراکلینیک می شود. به همین منظور امکان مشاهده اطلاعات هویتی و اقلام تجویز شده، صرفا با کدملی بیمار در این مراکز میسر است و نیازی به ثبت مجدد اطلاعات در سیستم پورتال درمان این سازمان نیست. در حال حاضر پروژه نسخه الکترونیک در 27 استان کشور عملیاتی شده است.
* تلاش برای همسان سازی حقوق بازنشستگان
سازمان تامین اجتماعی به واسطه داشتن سه میلیون نیروی بازنشسته و با درخواست خود بازنشستگان تلاش های زیادی برای همسان سازی حقوق آنان در سال 97 انجام داد به طوری که اکنون فرمول مشخصی برای اجرای همسان سازی با همفکری و مشارکت تشکل های بازنشستگی طراحی شده و ارزیابی این است که اجرای این برنامه نیازمند اعتبار 12 هزار میلیارد تومانی است.
این سازمان بر موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان تاکید جدی دارد؛ به طوری که همسان سازی حقوق بازنشستگان از مسائل بسیار مهم برای سازمان تأمین اجتماعی محسوب می شود.
* اعطای بسته حمایتی به بازنشستگان و بیمه شدگان
سازمان تامین اجتماعی هم در راستای اجرای طرح اعطای بسته حمایتی دولت، برای بازنشستگان و بیمه شدگان برنامه ریزی جدی انجام داد و در مرحله اول 2 میلیون و 600 هزار بازنشسته سبد حمایتی 200 هزار تومانی را دریافت کردند. در این راستا هزار و 975 میلیارد تومان در قالب بسته حمایتی به بازنشستگان و بیمه شدگان تامین اجتماعی پرداخت شده که هزار و 450 میلیارد تومان از این مبلغ به بیمه شدگان و 525 میلیارد تومان به بازنشستگان در مرحله اول اختصاص یافته است.
البته سازمان تامین اجتماعی اطلاعات آماری 13 میلیون و 800 هزار بیمه شده را در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار داد که در نهایت از طریق سازمان هدفمندی یارانه و طبق آنچه که به تامین اجتماعی اعلام شد، 6 میلیون و 150 هزار نفر مشمول دریافت این بسته حمایتی شدند.
* راه اندازی منشی الکترونیک در مراکز ملکی تامین اجتماعی
در سال 97 همچنین به منظور رفاه حال بیمه شدگان و مستمری بگیران، طرح «منشی الکترونیک» در تمام مراکز درمانی و بیمارستانی ملکی این سازمان راه اندازی شد، مرحله آزمایشی این طرح در ایام دهه فجر و به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در استان هرمزگان راه اندازی شد.
با راه اندازی این امکان، دیگر در اتاق پزشکان منشی وجود نخواهد داشت، بیماران به طریق الکترونیکی نوبت می گیرند و با استفاده از یک تابلوی الکترونیک نوبت خودشان را رویت و رعایت خواهند کرد. برنامه ریزی به گونه ای است که طرح منشی الکترونیک در تمام مراکز ملکی تامین اجتماعی اجرا شود.
* چک های سازمان تامین اجتماعی از بابک زنجانی پس گرفته شد
یکی دیگر از برنامه های مهم سازمان تامین اجتماعی این بود که پنج فقره چک سازمان تامین اجتماعی به مبلغ بیش از 17 هزار میلیارد تومان که بابت تضمین واگذاری بیش از 130 شرکت این سازمان به شرکت سورینت قشم متعلق به بابک زنجانی واگذار شده بود، با پیگیری واحد حقوقی به سازمان تامین اجتماعی برگردانده شد.
با توجه به تخلفات و اقدامات غیرقانونی صورت گرفته توسط بابک زنجانی، در تفاهم‌ نامه‌ ای که نام ‌برده با سازمان تامین اجتماعی در تاریخ 27 آذرماه سال 1391 به امضا رسانده بود، سازمان تامین اجتماعی برای استیفای حقوق بیمه شدگان و کارگران تحت پوشش این سازمان از طریق طرح شکایت، اقدامات حقوقی و قانونی لازم را در دستور کار قرار داد.
بر این اساس شعبه 15 دادگاه انقلاب اسلامی تهران نیز به موجب دادنامه اصلاحی، به محکومیت در برخی زمینه ‌ها، از جمله رد مال (پنج فقره چک به ارزش بیش از 444 میلیارد ین ژاپن معادل بیش از 17 هزار و 700 میلیارد تومان) رای داد و ابلاغ کرد که خود موید غیرقانونی بودن تفاهم‌نامه و اقدامات انجام شده بر اساس آن است.
* بخشنامه بیمه دانشجویان ابلاغ شد
تحولات گسترده ای امسال در بخش بیمه ای تامین اجتماعی اجرا شد که نمونه ای از آن ابلاغ بخشنامه بیمه دانشجویان دانشگاه ها به همه واحدهای ستادی و ادارات کل استان های این سازمان بود. به منظور تعمیم و گسترش پوشش بیمه به آحاد افراد جامعه، بر این اساس دانشجویان دانشگاه ها با ارائه کارت دانشجویی معتبر بر اساس درآمد مبنای پرداخت حق بیمه که از 1.1 برابر حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار کمتر نخواهد بود، از تاریخ 31 شهریور 97 مشمول مقررات مربوط به قانون بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار گرفته‏اند و می توانند با بیمه پردازی تحت پوشش این سازمان قرار گیرند.
بر اساس این بخشنامه، چنانچه دانشجو صرفاً به تحصیل اشتغال داشته و تحت تکفل قانونی پدر یا مادر باشد، بهره مندی وی از خدمات درمانی سازمان تامین اجتماعی به تبع والدین، همزمان با بیمه پردازی در قالب بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد (بیمه دانشجویی) با رعایت سایر شرایط مقرر امکانپذیر است.
* ایجاد کارگزاری رسمی در دیگر کشورها
ایجاد کارگزاری رسمی در دیگر کشورها از برنامه های بخش بیمه ای تامین اجتماعی درسال 97 بود که بر اساس آن همه هموطنان اعم از شاغل، غیرشاغل و دانشجو می توانند بدون حضور در کشور در صورت احراز شرایط سنی 18 تا 50 سال و انتخاب یکی از نرخ های 14 یا 18 درصد و در صورت نیاز انتخاب 9 درصد درمان از طریق کارگزار برون مرزی سازمان در این کشور درخواست خود را ارائه داده و قرارداد بیمه ایرانیان خارج از کشور منعقد کنند و از مزایای این سازمان مانند مستمری بازنشستگی، مستمری از کارافتادگی، مستمری بازماندگان، درمان در داخل کشور، پرداخت کمک هزینه وسایل کمک پزشکی (اوروتز و پروتز) و کمک هزینه کفن و دفن بهره مند شوند.
در حال حاضر بیش از سه هزار ایرانی مقیم خارج کشور از خدمات این سازمان برخوردارند و به تامین اجتماعی حق بیمه پرداخت می کنند. به همین منظور 20 کارگزاری در کشورهای مختلف برای ارائه خدمات به این افراد ایجاد شده است و در واقع می توان گفت که با ایجاد این کارگزاری ها، خدمات رسانی به ایرانیان خارج از کشور با سهولت بیشتری انجام می شود.
* تامین اجتماعی خرید کالای خارجی را ممنوع کرد
سازمان تامین اجتماعی دستورالعمل طرح حمایت از کالای ایرانی و ممنوعیت خرید کالای خارجی را به تمام واحدهای اجرایی ستادی و استانی، موسسات و شرکت های تابعه این سازمان برای اجرا ابلاغ کرد. بر اساس این دستورالعمل خرید کالای خارجی در راستای حمایت از کالای ایرانی ممنوع شد.
موضوع حمایت از کالای ایرانی و ممنوعیت خرید کالای خارجی از مصوبات شورای معاونان این سازمان در سال جاری بوده است که به عنوان تکلیف بخش های مختلف اعلام و این دستور اداری برای تاکید و اهمیت موضوع صادر شده است.
* مشاوران سازمان تامین اجتماعی از 30 به 9 نفر کاهش یافت
یکی دیگر از اقدامات تامین اجتماعی در سال 97، کاهش تعداد مشاوران در بخش های مختلف بیمه ای، درمانی و اقتصادی از 30 به 9 نفر بود که به همین منظور 9 مشاور در حوزه های بیمه ای، حقوقی، فرهنگی، اجتماعی و رسانه، فناوری اطلاعات و فرابری داده ها، مجلس، عمرانی، درمان و زنان و خانواده انتخاب شدند.
در بین 9 مشاوری که در سازمان تامین اجتماعی منصوب شده اند، 6 نفر آنان پیش از این نیز مسئولیت مشاور در این سازمان را برعهده داشته اند.
* تشکیل کمیته مبارزه با پولشویی در تأمین اجتماعی
سال 97 سازمان تامین اجتماعی در راستای مبارزه با پولشویی و به منظور همکاری حداکثری با شورای عالی مبارزه با پولشویی، کمیته ای متشکل از واحدهای مختلف این سازمان تشکیل داد. طبق بند «4» قانون مصوب سال 1386 شورای عالی مبارزه با پولشویی در کشور تشکیل شده و وزرای اقتصاد و دارایی، کشور، دادگستری، اطلاعات، صنعت، معدن و تجارت، امور خارجه، دادستان کل کشور، رئیس سازمان بازرسی کل کشور و همچنین رئیس کل بانک مرکزی اعضای این شورا هستند که وزیر اقتصاد و دارایی ریاست این شورا را برعهده دارد.
در راستای ماده «18» آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی معاونت اقتصادی و برنامه ریزی تامین اجتماعی و با حکم مدیرعامل سازمان به عنوان مسئول مبارزه با پولشویی سازمان معرفی شده است. مهمترین وظایف این شورا جمع آوری و کسب اخبار و اطلاعات فنی و تخصصی و تطابق آن با قانون، تهیه و پیشنهاد آیین نامه ها و دستورالعمل های لازم در خصوص اجرای قانون و هماهنگ کردن دستگاه ها و واحدهای ذیربط و پیگیری اجرای قانون است.
* آغاز تهاتر بخشی از مطالبات تامین اجتماعی
در سال 97 در بخش اقتصادی نیز مرحله اجرایی تهاتر مطالبات سازمان تامین اجتماعی از دولت با بدهی آن سازمان به بانک های کشور آغاز شد که بر اساس بند «و» تبصره (5) قانون بودجه سال 97 کل کشور به دولت اجازه داده شده است که بدهی خود به اشخاص حقوقی و حقیقی را از طریق انتشار اوراق تسویه خزانه با بدهی اشخاص مزبور به بانک های کشور تهاتر کند.
با پیگیری های جدی سازمان تامین اجتماعی برای اجرایی شدن تبصره های «و» و «ن» بودجه کل کشور، این سازمان موفق شد طی هفته جاری مبلغ 30 هزار میلیارد ریال از بدهی خود به بانک های کشور را با طلب خود از دولت با اجرای بند «و» تهاتر کند. البته بر اساس شنیده ها میزان طلب تامین اجتماعی از دولت حدود 200 هزار میلیارد تومان است.
* شوک در تامین اجتماعی
ششم شهریور ماه سال 1392 سیدتقی نوربخش با حکم علی ربیعی وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به عنوان شانزدهمین مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی انتخاب شد. در تاریخ 24 آبان 1397 نوربخش به همراه عبدالرحمن تاج ‌الدین خوزانی معاون پارلمانی سازمان تامین اجتماعی در جریان سفر محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به استان گلستان در تقاطعی واقع در محور کردکوی - گرگان دچار سانحه رانندگی شد و بعد از انتقال به بیمارستان درگذشت.
این مرگ شوک بزرگی به تامین اجتماعی وارد کرد. چرا که وی در طول پنج سال فعالیتش در سازمان تامین اجتماعی خدمات صادقانه ای به بیمه شدگان و مستمری بگیران ارائه داد و چون انسانی خوشرو بود، این موضوع موجب ناراحتی بسیاری از نیروهای این سازمان، مسئولان و حتی خبرنگاران رسانه های گروهی شد.
گزارش از مهناز بیرانوند
* 7268*1834