بزرگنمايي:

آریا بانو -
چگونه بی اختیاری ادرار را می‌توان درمان کرد؟
٥١١
٠
باشگاه خبرنگاران / کلیه‌ها اعضای لوبیائی شکل هستند که در پهلوها قرار دارند؛ آنها خون را از سموم و مواد زائد که نباید در بدن جمع شوند تصفیه می‌کنند و به شکل ادرار یا پیشاب از راه 2 لوله حالب به داخل مخزنی به نام مثانه هدایت می‌کنند، ادرار پس از رسیدن به اندازه معینی از مثانه به داخل پیشابراه و از آن به خارج می‌فرستد.
عفونت ادراری یکی از شایع‌ترین عفونت‌ها در کودکان است که در دختران بیش از پسران مشاهده می‌شود؛ می‌توان عفونت ادراری را به 2 بخش عفونت پیشابدان یا مثانه که بیش‌تر است و عفونت بافت کلیوی که مهم‌تر و ممکن است با خطر‌های آنی همراه باشد؛ تقسیم کرد.
علایم عفونت ادراری چیست؟
مریم محمدی‌نیا اورولوژیست در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره عفونت ادراری اظهار کرد: سوزش ادرار، تکرر ادرار، ادرار کدر و بدبو، بی اختیاری ادرار، شب ادراری، ادرار خونی، نیاز فوری به تخلیه ادرار، درد زیر شکم و گرفتاری خود کلیه‌ها، عفونت کلیه، تب بالا، گاه لرز، استفراغ و بی حالی از علائم عفونت ادراری است.
این اورولوژیست بیان کرد: کودکانی که دچار تب بالا هستند باید به عفونت ادراری مشکوک بود؛ اگر کودک دچار اسهال طولانی مدت است، یا وزن نگرفته و افت وزن دارد و یا دچار زردی است، ممکن است دچار عفونت ادراری باشد.
چگونه می‌توان عفونت ادراری را تشخیص داد؟
محمدی نیا بیان کرد: برای اثبات وجود عفونت ادراری به آزمایش و کشت ادرار نیاز است؛ روش‌های جمع آوری ادرار به ویژه برای انجام کشت شامل استفاده از کیسه‌های جمع آوری ادرار و سوند ادراری برای شیرخواران و استفاده از ظرف‌های استریل جهت جمع آوری نمونه وسط ادرار در سن‌های بالاتر است، استفاده از کیسه ادراری به دلیل احتمال آلودگی، کمترین ارزش در تشخیص عفونت ادراری را دارد.
وی افزود: کودکان دچار عفونت کلیه‌ها گذشته از مخاطرات ناشی از حمله یک میکروب به بدن در معرض خطر آسیب به کلیه‌ها در آینده هستند؛ این آسیب می‌تواند خود را به صورت فشار خون بالا و یا نارسایی کلیه نشان دهد، دختران با پیشینه عفونت ادراری مکرر ممکن است در آینده و در دوران بارداری دچار فشار خون بالا و سقط جنین شوند، بر این اساس درمان عفونت ادراری و بهره گرفتن از راه‌های پیشگیری از عفونت ادراری در کودکان اهمیت زیادی دارد.
دلایل بروز بی اختیاری ادراری
محمدرضا جعفری اورولوژیست در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بسیاری از بی‌اختیاری‌های ادراری خفیف یا شدید، با درمان توانبخشی قابل درمان هستند؛ علت بی اختیاری ادراری در زنان، اغلب ضعف عضلات کف لگن به علت حاملگی‌های متعدد، زایمان‌های دشوار و یا یائسگی است، علت‌های دیگر، چون عفونت‌های ادراری و واژینال و یا یبوست، به طور موقت و گذرا نیز سبب بی اختیاری ادراری می‌شوند.
انواع بی اختیاری ادراری
این اورولوژیست با اشاره به اینکه استرس یکی از دلایل بی اختیاری ادراری است، بیان کرد: این نوع بی‌اختیاری زمانی رخ می‌دهد که ماهیچه‌های لگنی زیر مثانه آنقدر قوی نباشند که در مقابل فشاری که از بالا به مثانه وارد می‌شود، تاب بیاورند؛ اگر ماهیچه‌های لگن راه دهند، ادرار می‌تواند خارج شود، بی‌اختیاری در اثر استرس در زمان حاملگی، هنگام سرفه کردن، با شدت عطسه کردن، خندیدن و هنگام اعمال فشار بر مثانه، شایع است.
جعفری ادامه داد: نوع دیگر، بی‌اختیاری ادراری از نوع فوریتی موسوم به مثانه بیش از حد فعال است؛ در این نوع بی‌اختیاری، مثانه به گشاد شدن و به علائم عصبی حساس می‌شود، بنابراین زمانی که فقط قسمتی از مثانه پُر است، ممکن است احساس ادرار کردن داشته باشید.
وی افزود: همچنین با کمترین تحریک مثل فکر کردن به تخلیه ادرار، مثانه می‌تواند فشرده و منجر به نشت ادرار شود؛ در این حالت ممکن است زمانی که صدای شرشر آب را می‌شنوید، یا شیر را باز می‌کنید که ظرف‌ها یا دست هایتان را بشویید، خودتان را خیس کنید.
عوامل موثر در بروز بی اختیاری ادراری
این اورلوژیست با بیان اینکه در زنان، بی‌اختیاری ادراری بعد از بچه دارشدن شایع است، تشریح کرد: حاملگی و تولد بچه می‌تواند بر وضعیت ماهیچه‌های لگن تاثیر بگذارد، همچنین این امرموجب کشیده شدن و صدمه به اعصاب لگن می‌شود؛ صدمه عصبی می‌تواند موجب بی‌اختیاری فوریتی شود.
جعفری ادامه داد: بی‌اختیاری ممکن است زمان زیادی بعد از زایمان طول بکشد، به‌خصوص زمانی که التیام عصبی لازم باشد؛ یک بررسی نشان می‌دهد که سه ماه بعد از تولد بچه، 15 درصد از زنان هنوز دچار بی‌اختیاری ادراری هستند.
وی اظهار کرد: بی اختیاری ادراری موقت معمولا به وسیله عفونت‌های ادراری ایجاد می‌شود؛ بی اختیاری ادراری همچنین می‌تواند در نتیجه افتادن رحم، پرولاپس رحم یا واژینیت باشد، مشکلات عصبی مانند بیماری ام اس یا صدمه به نخاع نیز می‌توانند موجب لبریز شدن مثانه یا تخلیه بی اختیار آن شوند، بی‌اختیاری ادراری می‌تواند یکی از عوارض اشعه درمانی باشد.
این اورولوژیست گفت: مثانه بعضی از افراد ممکن است عمل طبیعی داشته باشد، ولی قادر به حرکت مناسب برای رفتن به توالت نباشند، در نتیجه دچار دفع بی موقع ادرار شوند؛ مثلا بیماری آرتریت می‌تواند منجر به بی‌اختیاری ادراری شود، این که فرد آنقدر آهسته حرکت می‌کند که نمی‌تواند به موقع به توالت برسد.
تشخیص علت بی اختیاری ادراری
جعفری ادامه داد: یک معاینه نورولوژیک و یک معاینه لگنی برای درک بهتر علت بی‌اختیاری ادراری به پزشک کمک می‌کند؛ یک آزمایش ادرار برای بررسی عفونت ادراری معمولا انجام می‌شود؛ اگر پزشک مشکوک به صدمه عصبی در بروز بی‌اختیاری ادرار باشد، ممکن است احتیاج به سی تی اسکن یا mri از مغز یا نخاع داشته باشد.
وی تشریح کرد: راه‌هایی برای کنترل بی اختیارى اداری وجود دارد؛ انجام ورزش‌هایی که عضلات کف لگن را تقویت می‌کنند، این ورزش‌ها باعث قوی کردن ماهیچه‌های دهانه واژن و مقعد می‌شوند، این ورزش‌ها به خصوص در بی‌اختیاری ادراری از نوع استرس مؤثرند، همچنین می‌توانند به کنترل دفع ادرار از مثانه کمک کنند، رفتن به دستشویی در زمان‌های معین می‌تواند به توانایی نگهداری ادرار در مثانه کمک کند.
این اورولوژیست بیان کرد: درمان‌های فیزیوتراپی برای بی‌اختیاری شامل کاهش وزن، ترک سیگار، عدم مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار، مصرف دارو‌های پیشگیری کننده از بی‌اختیاری ادراری، استفاده از تحریک الکتریکی اعصاب موثر در کنترل مثانه، تمرین روش‌های بیو فید بک و جراحی است.