بزرگنمايي:

آریا بانو -
چگونه کودکی شوخ طبع تربیت کنیم؟
١١٠
٠
بیتوته / داشتن یک کودک خوش خنده و شوخ طبع هم یک امتیاز است.
کارشناسان یکی از اصول مهم تربیتی در خانواده را پرورش مهارت شوخ طبعی می دانند. شوخ طبعی یک ویژگی اکتسابی است و والدین می توانند این ویژگی را در وجود کودکانشان رشد و پرورش دهند. وجود حس شوخ طبعی و پرورش این مهارت، زندگی خانوادگی را گرم تر، شاداب تر و جذاب تر می کند.
شما به عنوان اولین مربیان کودک، شوخی و طنز را بخشی از زندگی روزانه خود قرار دهید و برای ایجاد زمینه شکوفا شدن استعدادهای شوخ طبعی کودکانتان تلاش کنید نه اینکه تحمیلی برای طنز پرداز شدن کودک خود باشید.
شادی رایگان نیست، خانواده ها باید بهای لازم را برای شوخ طبعی کودکانشان بپردازند به این ترتیب که، در گفتگوهای محاوره ای و روزمره خود از طنز استفاده کنند و نگرش طنز را نیز در خود تقویت کنند. برای کسب شوخ طبعی باید تلاش کرد. شما با پرورش مهارت شوخ طبعی نگرش مثبت را در وجود کودکتان تقویت می کنید و به رشد خلاقیت او کمک می کنید.
لازم به ذکر است، نکته حائز اهمیت در پرورش شوخ طبعی، سن کودک است. قطعا آنچه برای یک کودک نوپا جالب است برای کودکی در سن بالاتر جالب و خنده دار نخواهد بود. شما به عنوان یک پدر و مادر آگاه باید اطلاعات و دانسته های خود را در این زمینه بالا ببرید و از شوخی هایی متناسب با سن کودک خود استفاده کنید. به عنوان مثال می توانید از شوخی های تصویری، شنیداری و گفتاری و دیداری همچون؛ نمایش، پانتومیم و فیلم، رادیو، کتاب های متنوع و … متناسب با درک و موقعیت سنی کودکتان استفاده کنید.
یکی از راهکارهای اساسی که زمینه ساز بروز نگرش طنز در کودکان می شود، سپری کردن زمانی از روز به خنده و شادی است. به کمک بازی با کلمات و تصاویر نیز می توانید، درک فرزندتان را از طنز افزایش دهید. به این صورت که شما به کمک مهارت های خودتان داستان های طنز آمیز بیان کنید و بخندید و از کودکتان هم بخواهید بر اساس کلمات و تصاویر پیش رو داستانی طنزآمیز برای شما بیان کند. مطالعه داستان های کمدی و لطیفه نیز به بروز نگرش طنز در کودکان کمک می کند. نسبت به تلاش های کودکتان در زمینه استفاده از طنز بی تفاوت نباشید و برای تلاش های او ارزش قائل شوید. در واقع برای تکرار این عمل از سوی کودکتان تشویق را فراموش نکنید.
شوخی روح را شاد می کند، اما خیلی از افراد در پیدا کردن راهی برای شاد بودن مهارت لازم را ندارند. اگر به دنبال شادکامی هستید و می خواهید فرزندتان احساس خوبی نسبت به زندگی داشته باشد، به او یاد بدهید از حوادث کوچکی چون، خوردن غذای مورد علاقه، رفتن به میهمانی، گرفتن نمره خوب و … نهایت لذت را ببرد که لذت های کوچک، بیشتر می توانند او را شاد کنند. دایره تفریح و شادمانی وسیع است. تفریح به معنی شادی و شادمانی است و جزء مراحل رشد شخصیتی فردی و اجتماعی انسان محسوب می شود. هر کسی در تفریح کوتاهی کند در حقیقت در بعد تکامل شخصیتی خویش کوتاهی کرده است. در دنیای پرمشغله امروزی هرفعالیتی که باعث از بین رفتن غم و غصه و خستگی شود و زمینه ساز بازگشت به کار و زندگی با نشاط بیشتر شود، به نوعی تفریح محسوب می شود و تاثیر بسیار در رسیدن به خوشبختی دارد.
از نظر اسلام شادی و تفریحی مناسب است که با اصول تعلیم و تربیت اسلامی و رشد استعدادهای روانی و شخصیتی مغایرت نداشته باشد. از جمله تفریحات مورد توجه اسلام می توان به دید و بازدید اقوام، کار و تلاش، انجام فعالیت های ورزشی نظیر شنا، اسب سواری، تیراندازی و … اشاره کرد که در میان آنها خوشرویی و خوشگویی و شادکردن دل مومن هم به چشم می خورد. شاد بودن هنر است و شاد کردن دیگران هنری برتر. از جمله ویژگی های یک شوخی سالم این است که منافاتی با بالندگی انسانی و رشد شخصیت اسلامی نداشته باشد به عبارت دیگر به شوخی هایی که باعث آزار و اذیت دیگران نشود و به شخصیت فرد لطمه ای وارد نکند، شوخی سالم می گویند.
شوخی هایی که در این راستا باشد یعنی ویژگی های یک شوخی سالم را داشته باشد، با سلامت روان کودک ارتباط مستقیم و معناداری دارد. افراد و کودکانی که از این نوع شوخی ها استفاده می کنند، مردم دارترند، رابطه صمیمانه تری با دیگران برقرار می کنند و از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند. همچنین کمتر دچار اضطراب، افسردگی و عصبانیت می شوند.
و اما شوخی هایی که در این راستا نیستند، یعنی از اعتدال خارج هستند و باعث تحقیر فرد و یا دوستان کودک می شوند. این نوع شوخی ها در نهایت به بی احترامی منتهی می شود و بیش از آنکه به شوخی شباهت داشته باشد به طعنه شباهت دارد. شوخی های ناشایست نه تنها تاثیر مثبت و معناداری بر روی سلامت روان کودک ندارد بلکه مضر هم هست. این گروه از افراد که از چنین شوخی هایی استفاده می کنند، هیجاناتشان پایدار نیست و نمی توانند با دیگران به راحتی پیوند دوستی برقرار کنند و معمولا اضطراب و افسردگی بیشتری را متحمل می شوند.
کودکانی که درک درستی از شوخی دارند، نسبت به دیگر همسالان خود، شادتر هستند و از اعتماد به نفس بیشتری برخوردارند. این کودکان عکس العمل مناسب تری در برابر چالش ها و مشکلات از خود نشان می دهند و به خوبی می توانند مشکلات خود را بدون دخالت شخص بیرونی حل و فصل کنند. تحقیقات علمی حاکی از آن است، افرادی که بیشتر می خندند، از لحاظ روحی و جسمی سالم ترند یعنی هم احتمال افسردگی در این افراد پایین تر است و هم بدن این افراد در برابر بیماری های جسمی مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد. در واقع شوخی و خنده فشار روانی را کم می کند و توان سیستم ایمنی بدن را بالا می برد.