بزرگنمايي:

آریا بانو -
روشی برای مرتب کردن دندان‌های کج‌وکوله
٢٣١
١
بهداشت نیوز / ارتودنسی درمانی مختص دوران نوجوانی نیست و بسیاری از بزرگسالان نیز حتی در سنین بالا از این درمان بهره مند می شوند.
دندان ها در برخی افراد در زاویه درست و فاصله مناسب از هم رویش نمی کنند. در بعضی افراد دندان ها ممکن است خیلی نزدیک به هم یا روی هم رویش پیدا کنند و بدین ترتیب نامرتب و شلوغ خواهند بود.
نکته بعدی به تفاوت سایز فک و دندان ها برمی گردد، یعنی امکان دارد فک کوچک بوده، ولی دندان ها بزرگ باشند که در این صورت دندان ها شلوغ به نظر می رسند. برعکس این حالت هم باعث می شود، بین دندان ها فاصله ایجاد شود.
در مواردی مانند، افتادن و از دست دادن زود هنگام دندان های شیری یا دائمی، برخی از انواع مشکلات پزشکی، تصادف و عاداتی مثل مکیدن انگشت شست و... هم می تواند منجر به بروز این اختلالات شود.
در آخر اینکه افراد زیادی که دچار نامرتبی دندان هستند، گاهی با ظاهر خود مشکل دارند. ارتودنسی به آنها کمک می کند لبخند زیباتری داشته باشند.
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فک و دندان و جفت و ردیف کردن دندان های نامنظم است. در نهایت، با انجام ارتودنسی مشکلات مربوط به نظم، ترتیب و قرارگیری دندان ها در فک برطرف شده و فرد می تواند با کیفیت بهتری غذا بخورد و از زیبایی بیشتری هنگام صحبت کردن و لبخند زدن برخوردار باشد.
درمان های ارتودنسی شیوه ای کاملا تخصصی است که طی یک دوره 3.5 تا چهار ساله، بعد از اخذ مدرک دکتری دندان پزشکی ارائه می شود. در واقع، انجام درمان های ارتودنسی نیاز به کسب تخصص و آموزش های بعد از دوره دکتری دندانپزشکی دارد. به بیان دیگر همان طور که جراح قلب تجربی نداریم، ارتودنتیست تجربی هم معنا ندارد.
هدف درمان هایی چون ارتودنسی آن است که با کمترین مداخله فعال، مشکلات دندانی را کاهش دهد. اگر این روش ها که انجام آنها به تجربه و آگاهی زیادی نیاز دارد، بدرستی انجام شود مشکلات دندانی کاسته می شود و نیاز به درمان های پیچیده بعدی کاهش می یابد.
در غیر این صورت روش هایی مانند خارج کردن دندان ها بدون تجویز پزشک و رها کردن آنها به امید رفع تدریجی مشکل، معمولا ناموفق است.
درمان ارتودنسی، محدودیت سنی ندارد
مشکلات ارتودنسی به دو دسته اسکلتی و دندانی تقسیم می شود که درمان مشکلات اسکلتی را باید در سنین پایین آغاز کرد، اما مشکلات دندانی را می توان در سنین متفاوتی پیگیری کرد. البته در مورد علت ایجاد این مشکلات باید گفت عوامل ارثی و محیطی در بروز آن دخیل است.
معمولا در دوره دندان های شیری، درمان ارتودنسی عمومیت ندارد، ولی گاهی توصیه های کاربردی در این دوره کودک را از بروز پاره ای مشکلات اسکلتی و دندانی در آینده دور نگه می دارد.
با افزایش سن، سطح استخوان پیرامون ریشه به دلایل مختلف کاهش می یابد. باید یادآوری کرد تا هر سنی که ریشه دندان ها در استخوان قرار داشته باشد، می توان به انجام درمان ارتودنسی امیدوار بود.
بنابراین تقریبا محدودیت سنی برای انجام درمان ارتودنسی نداریم، ولی در هر دوره سنی اهداف متفاوت است و معمولا در بزرگسالان این درمان ها با همکاری دیگر متخصصان برنامه ریزی می شود.
درمان ارتودنسی، درد ندارد
درمان های ارتودنسی بین 18 تا 30 ماه طول می کشد که معمولا طی این مدت، مراجعه ماهانه ضروری است.
از سوی دیگر با آن که بسیاری، درمان های ارتودنسی را دردناک تصور می کنند، تاکید می کنم درد، بخشی از درمان ارتودنسی نیست. البته در برخی موارد بروز می کند که تقریبا قابل پیش بینی و کنترل است.
گاهی دیده می شود در حوزه ارتودنسی به جای صحبت در مورد نحوه درمان، وسایل درمانی متنوع تبلیغ می شود که در مقام قضاوت و راهنمایی، ناچاریم ابتدا تفکر ناصحیح را اصلاح و به اصالت تفکر محور بودن درمان به جای محور بودن وسیله درمان پافشاری کنیم و افراد را نسبت به پیروی از تبلیغات کارخانجات مانند وسایل شفاف یا به اصطلاح نامرئی، سیم های رنگی و براکت هایی که در سمت زبانی قرار می گیرند، برحذر داریم.
نتیجه درمان همیشگی است؟
درمان های ارتودنسی بعد از پایان بخش فعال به دوره نگهداری وارد می شود. اگر در این دوره مراقبت مناسبی از سوی درمانگر صورت پذیرد، می توان به پایداری نتایج امیدوار بود، ولی هیچ گاه نباید از نظر دور داشت که طرح درمان صحیح، شرط لازم برای چنین درمانی است.
تجربه نشان می دهد درمانی را که بر مبنای طرحی غیر قابل قبول پیش رفته است، نمی توان با پلاک های نگهدارنده در درازمدت حفظ کرد.
در حالی که روند درمان صحیح، نتایج حاصل از ارتودنسی را به گونه ای بر دندان ها نشان می دهد که با حذف پلاک های نگهدارنده نیز نتایج درمان برای همیشه پایدار می ماند.
اگر دندان ها نامرتب بماند
اگر فردی به هر دلیلی با وجود دندان های نامرتب از درمان فراری باشد با خطر بیشتر بروز پوسیدگی دندان، بیماری های لثه و در بعضی موارد ناراحتی های مفصل گیجگاهی ـ فکی مواجه خواهد بود و برای مقابله با بعضی از آنها باید مراقبت بیشتری از مجموعه دندانی خود داشته باشد.
درمان ارتودنسی، فقط یک بار قابل انجام است
فراموش نکنید تنها یک مرتبه می توان سیستم دندانی را در معرض نیروهای ارتودنسی قرار داد، پس انتخاب درمانگر باید بر اساس شناخت کافی از سوابق علمی و عملی وی باشد، چرا که درمان را نمی توان در میانه راه رها یا به درمانگر دیگری سپرد، یا آن را برای مرتبه دوم در معرض فشار قرار داد.
عوارض ارتودنسی
بیمارانی که متقاضی درمان های ارتودنسی هستند، باید بهداشت دهان بسیار خوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاک های متحرک و به خصوص براکت و سیم های ثابت، رعایت بهداشت دهان مشکل تر می شود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت دهان خود نداشته باشد، دندان های زیر براکت و سیم های ارتودنسی به سرعت دچار پوسیدگی می شوند.
مشکل بعدی احتمال برگشت درمان است. به اصطلاح «برگشت» بخشی جدایی ناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت در صورتی که بیمار دستور پزشک متخصص را برای استفاده منظم از پلاک های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد، یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شده اند، مشاهده می شود.