بزرگنمايي:

آریا بانو -
مسابقه اسراف نکردن برای کودکان راه بیندازید!
٧
٠
خراسان / آموزش فرزندان همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین بوده و هست. هر خانواده‌ای با هر فرهنگی بنا بر اصول و ارزش‌های خود، علاقه‌مند است تا موضوعات مشخصی را به فرزندانش آموزش دهد. شرایط و مقتضیات جامعه هم در انتخاب این موضوعات تاثیر به سزایی دارند. این روزها با توجه به شرایط اقتصادی و مشکلاتی که خانواده‌ها با هزینه‌ها دارند، صرفه‌جویی و مدیریت هزینه‌ها و آموزش آن به کودکان مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
دیدگاه‌تان به مقوله صرفه‌جویی را بررسی کنید
سوال مهم این‌جاست که برای چه می‌خواهیم صرفه‌جویی را به کودک‌مان آموزش دهیم و این‌که من بزرگ سال چه برداشت و دیدگاهی درباره صرفه‌جویی دارم. آیا به صرفه جویی به عنوان یک مهارت و مدیریت هزینه نگاه می‌کنم یا کاری که از سر اجبار و بد شانسی زمانه به آن روی آورده‌ام؟ نوع نگاه ما به موضوعات بی شک در نحوه انتقال آن به فرزندان‌مان تاثیر دارد. اگر به موضوعی دیدگاه مثبتی داشته باشیم در انتقال آن احتمال موفقیت بیشتری داریم. پس در ابتدا نوع نگاه خود را به مقوله صرفه‌جویی بررسی کنید. اگر به صرفه‌جویی به عنوان کاری اجباری به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی نگاه کنید، آن‌گاه در انتقال و آموزش آن به فرزندان‌تان نیز بیشتر جنبه اجباری و خارج از کنترل موضوع را هدف قرار خواهید داد، در حالی‌که اگر به صرفه‌جویی به عنوان یک ارزش و مهارت برای استفاده بهینه از منابع و امکانات نگاه کنید، آموزش‌تان با هدف توانمندسازی آن‌ها خواهد بود.
الگوی عملی برای فرزندتان باشید
زمانی که صرفه‌جویی به عنوان یک مهارت مدیریت منابع برای شما یک ارزش باشد، در تمامی زمان‌ها مایل به اجرای آن هستید نه فقط وقتی که از نظر اقتصادی تحت فشار باشید. در حقیقت شما در تمام امور زندگی مراقب استفاده بهینه از منابع‌تان و یک الگوی عملی برای فرزندتان خواهید بود که صرفا دیگران را به صرفه‌جویی دعوت نمی‌کند بلکه خود همواره سعی در بهترین روش استفاده از منابع زندگی دارد. این منابع شامل پول، آب، برق، غذا، زمان و هر چیزی است که به عنوان مواهب زندگی در اختیار ماست.
صرفه جویی کم مصرف کردن نیست!
در زندگی مصرف‌گرای این روزهای ما، نگاه عموم مردم به صرفه‌جویی از مقوله کم مصرف کردن است در حالی‌که آن چه ما به آن احتیاج داریم، درست و به جا مصرف کردن است. فرض کنیم درست مصرف کردن برای شما یک ارزش است که می‌خواهید به فرزندتان منتقل کنید. طبق نظریه انتخاب، هر فرد فضای ذهنی به نام دنیای مطلوب دارد که مشابه یک آلبوم عکس است و شخص از ابتدای تولد از هر چیزی که باعث ایجاد حس خوب در او شده است، تصویری در این آلبوم نگه می‌دارد. در واقع در دنیای مطلوب تصاویری از اشخاص، اشیا، باورها، مکان‌ها و هر چیزی که به ما حس خوب داده است، نگهداری می‌شود. زمانی‌که درست مصرف کردن یا صرفه‌جویی برای شما ارزش است یعنی تصویری از آن در آلبوم ذهنی شما قرار دارد و اگر می‌خواهید که فرزندتان هم به درست مصرف کردن علاقه مند شود، باید تصویری از آن را در آلبوم ذهنی خودش بگذارد. منتها نکته مهم این جاست که هر فرد تنها خودش می‌تواند عکسی به این آلبوم اضافه یا از آن کم کند. کاری که شما می‌توانید به عنوان والد انجام دهید، تلاش در ساختن شرایطی برای ایجاد حس خوب در فرزندتان با درست مصرف کردن است. اگر می‌خواهید فرزندتان هم به درست مصرف کردن علاقه مند شود، ابتدا خودتان الگوی عملی خوبی برای او باشید و در ادامه اوقات خوشی را با درست مصرف کردن برای او خلق کنید.
داد و بیداد را فراموش کنید
اگر مایلید که فرضا فرزندتان در مصرف برق دقت بیشتری داشته باشد، با داد و بیداد و سرزنش کار چندانی از پیش نخواهید برد. تلاش کنید مراقبت از مصرف درست برق را به فعالیتی شاد تبدیل کنید تا خاطره خوشی برای فرزندتان بسازید. مثلا مسابقه خاموش کردن چراغ‌های اضافه را در خانه‌تان برگزار کنید. برای این کار باید از خلاقیت‌تان استفاده کنید. سعی کنید درست مصرف کردن از منابع را به عنوان یک مهارت زندگی به فرزندتان نشان دهید.
به صرفه‌جویی معنا بدهید
یک نکته مهم دیگر در انتقال ارزش‌ها این است که فرزندتان باید برای کاری که قصد دارید به او آموزش دهید، معنایی داشته باشد. داشتن معنا همواره به انسان‌ها برای کنار آمدن با شرایط کمک می‌کند. زمانی که فرزندتان بداند کارهای کوچک او می تواند تاثیر شگرفی بر حفظ محیط زیست و زندگی دیگر گونه‌های زنده روی زمین بگذارد، احساس ارزشمندی می‌کند و برای درست مصرف کردن از منابع، معنا و دلیل مهمی پیدا می‌کند. می‌توانید برای این موضوع از منابع و کتاب‌های زیادی که وجود دارند و تاثیر استفاده بی رویه از مواهب بر طبیعت را شرح می‌دهند، کمک بگیرید. این که مصرف‌گرایی و استفاده بی‌رویه از منابع چه فجایع و صدماتی به مادر طبیعت و در نهایت به خود ما وارد می‌کند، مطالبی است که کودک‌تان باید بداند.
صرفه جویی نیاز به تمرین دارد
در نهایت یک‌بار دیگر تاکید می‌کنم که صرفه‌جویی تنها کم مصرف کردن یا کم خرید کردن نیست بلکه درست و به جا استفاده کردن است که مانند هر مهارت دیگری احتیاج به تمرین، تمرکز و معنا دارد.
نویسنده : ریحانه نوذریان | کارشناس ارشد روان‌شناسی و واقعیت‌درمانگر