بزرگنمايي:

آریا بانو -
من دامادم؛ یک معتاد به گیم!
٢٧٤
٠
خراسان / یکی از مهمان‌های اخیر برنامه «کودک شو» که از شبکه نسیم پخش می‌شود، خاطره عجیبی از شب دامادی‌اش تعریف کرد که «پژمان بازغی» را برای ثانیه‌هایی شوکه و متحیر کرده بود! این مهمان درباره اقدام عجیب‌اش در شب دامادی‌اش می‌گوید: «راستش من شب عروسی از مجلس اومدم بیرون و خانواده خودم و عروس، منتظر من بودند تا بیایم و شام را بدهند. تقریبا یک ساعتی دنبال من می‌گشتند. ما یک لیگ پلی‌استیشن داشتیم در خانه همسایه. من هم با کت و شلوار و لباس دامادی، نشسته بودم اون‌جا و مربع و ضربدر رو می زدم. اون موقع خیلی بازی برام مهم بود و اصلا آرامش نداشتم تو مراسم!» نکته عجیب این‌که دقیقا یک روز بعد، اقدام مشابهی توسط یک داماد هندی صورت گرفت که در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی دنیا بازتاب زیادی داشت. در کلیپ منتشر شده از یک مراسم عروسی که به تازگی برگزار شده، داماد حتی حین برگزاری مراسم جشن عروسی‌اش هم دست از بازی کردن بر نمی‌دارد! «اسپوتنیک نیوز» در توضیح مختصری برای این کلیپ پربازدید نوشت: «از نگاه‌های پر از سوال عروس خانم به نظر می‌رسد به آینده‌ای که در انتظارش هست، فکر می‌کند. جالب‌تر آن‌که در این میان یکی از مهمانان هدیه‌ای به داماد تقدیم می‌کند اما با واکنشی غیرمنتظره از جوان بی‌توجه مواجه می‌شود.» این دو اتفاق متفاوت، بهانه‌ای است تا چند نکته مهم درباره اعتیاد به بازی‌های دیجیتال را مطرح کنیم.
نشانه‌های اعتیاد به بازی‌
حرکت این دو جوان در مراسم عروسی‌شان را باید از ابعاد مختلف بررسی کرد که اولین فرضیه نوعی اعتیاد به بازی‌های دیجیتال است اما باید در نظر داشت که رفتارهای غیرعادی به ویژه داماد هندی در مراسم می‌تواند نشانه چند اختلال دیگر هم باشد ولی برای تشخیص آن نیاز به اطلاعات بیشتری داریم. با این حال، اگر فرض را بر این بگذاریم که این مشکل نوعی اعتیاد به بازی‌های دیجیتال است که این گونه به نظر می‌رسد، باید گفت بیشتر افرادی که اعتیاد به بازی‌های دیجیتال دارند، دست به چنین اقداماتی نمی‌زنند ولی اگر این وابستگی تا این حد زیاد شود، می‌تواند زندگی طبیعی فرد را مختل کند و منجر به چنین اقدامی شود.
بازی های دیجیتالی نوعی اعتیاد است؟
برای پاسخ به این سوال باید ابتدا با تعریف اعتیاد و علایم آن آشنا شویم. اعتیاد در واقع نوعی الگوی رفتاری است که چند علامت مهم دارد از جمله: اشتغال فکری وسواس گونه درباره موضوع اعتیاد، احساس اجبار برای انجام دادن رفتار اعتیادی، ضعف اراده و اختیار، تداوم و حتی تشدید رفتار با وجود آسیب ها و پیامدهای منفی آن، صرف وقت قابل توجه، علایم ترک (بی قراری، تحریک پذیری، اضطراب و...)، تلاش ناموفق برای کنترل و ترک، اختلال در عملکرد و فعالیت های اجتماعی، تحصیلی، شغلی، خانوادگی و.... . جالب است بدانید اعتیادهای رفتاری، همان بخش ها و مدارهایی را در مغز فعال می کنند که در اعتیاد به مواد فعال می شوند. بنابراین در اعتیاد به بازی های دیجیتالی، مغز شما همان حالت هایی را که در اعتیاد به مواد مخدر دارد، تجربه می کند.
دلایل وابستگی زیاد به بازی
در خور ذکر است که برخی از بازی‌ها طوری طراحی شده‌اند که فرد وابستگی زیادی به پیگیری و دنبال کردن آن پیدا می‌کند و ممکن است ساعت‌ها پای بازی بنشیند و متوجه گذر زمان نشود. جالب است که این پیگیری گاهی به دلیل ناکامی‌های فرد در جریان بازی، با هیجاناتی چون خشم همراه است، اما مسئله فقط ویژگی‌های بازی‌های رایانه‌ای نیست که افراد را به خود وابسته می کند بلکه مشکلاتی است که کودکان، نوجوانان یا حتی بزرگ سالان ممکن است گرفتار آن باشند و باعث می‌شود فرد به دنبال سرگرم کردن خود با یک بازی و فرار از برخی واقعیت‌های تلخ زندگی باشد یا نداشتن هدف در زندگی نیز می‌تواند به چنین اتفاقاتی منجر شود. گاهی یک فرد هدفی در زندگی ندارد و مشکلات هویتی را تجربه می‌کند و گاهی تمام لذت یک جوان ممکن است پرداختن به یک بازی باشد و معمولا چون این بازی‌ها نیاز به تحرک و تلاش زیادی ندارد، راحت‌ترین کاری است که یک فرد می‌تواند در کوتاه ترین زمان خودش را سرگرم و هیجان خودش را تخیله کند و متوجه گذر زمان نشود!
چند نکته درباره ترک این نوع اعتیاد
پرداختن به راهکارهای ترک این اعتیاد برای حل شدن مشکل در سنین مختلف متفاوت است. مثلا اگر یک کودک به بازی رایانه‌ای وابسته شده، باید به والدین آموزش داد تا از تکنیک‌های رفتاری مانند تشویق و تنبیه استفاده کنند تا رفتار کودک به مرور تغییر یابد. اگر یک نوجوان یا بزرگ سال چنین وابستگی را نشان داد، باید دید که آیا خود او نیز از این موضوع ناراحت است یا خیر؟ چنان چه انگیزه لازم برای تغییر در فرد وجود داشته باشد، باید از طریق مراجعه به روان‌شناس و برنامه‌ریزی برای یافتن فعالیت‌های جایگزین و ریشه‌های این رفتار اقدام کرد. به چنین افرادی توصیه می‌شود که انواع روش های آرام سازی و مراقبه را بیاموزند و از آن ها برای رهایی از اضطراب و بی قراری استفاده کنند.
نویسنده : دکتر رضا یعقوبی | روان شناس سلامت