بزرگنمايي:

آریا بانو -
بیماری سلیاک و بارداری‎
بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است. در این بیماری خوردن گلوتن، پروتئینی که در غلات یافت می‌شوند می‌تواند به منجر به پاسخ سیستم ایمنی شده و باعث شود بدن به خود آسیب برساند.
دوره بارداری دوره بسیار خطرناکی است در این زمان خانم ها آسیب پذیر تر هستند و باید بیشتر مراقبت کنند زیرا هم سلامتی مادر و هم سلامتی جنین در میان است بیماری سلیاک هم از جمله بیماری هایی است که مادر می تواند دچار آن شود که مادر می تواند اقدامات پیشگیرانه‌ای به منظور بهبود سلامت خود و جنین انجام دهند. زنانی که دچار این بیماری می شوند از عوارض بارداری و مشکلات ناشی از آن دو تا چهار برابر زنان دیگر رنج می‌برند.
سلیاک چیست؟
بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است. در این بیماری خوردن گلوتن، پروتئینی که در غلات یافت می‌شوند می‌تواند به منجر به پاسخ سیستم ایمنی شده و باعث شود بدن به خود آسیب برساند.
علائم بیماری سلیاک چیست؟
علائم این بیماری شامل درد شکم، ورم، یبوست، اسهال، کاهش وزن و سرگیجه است. برخی اوقات افراد هیچ علامتی نشان نمی‌دهند و برخی اوقات نیز علائمی مانند درد مفصل یا راش پوستی را بروز می‌دهند.
بیماری سلیاک می‌تواند باعث کمبود روی، سلنیوم و اسید فولیک شود که ترکیبات مهم در بارداری هستند. بسته به ارزیابی فردی و رژیم غذایی ممکن است، مکمل‌های کلسیم، آهن و ویتامین B12 مورد نیاز باشد. بهترین استفاده از ویتامین‌ها و مواد معدنی از مواد غذایی مصرفی است، ولی هنگام بارداری ممکن است نیاز به مصرف بعضی از مکمل‌ها نیز باشد. بنابراین برای تعیین مقدار مناسب باید با پزشک مشورت شود. در حالت ایده‌آل لازم است تا زنان قبل از اقدام به بارداری مصرف مکمل‌ها را شروع کنند. رژیم‌های غذایی بدون گلوتن معمولاً دارای سطح کمتری از کلسیم، آهن، فیبر، اسید فولیک، روی، ویتامین دی و منیزیم است.

در بیماری سلیاک خوردن گلوتن، پروتئینی که در غلات یافت می‌شوند ممنوع‎
در ادامه به رژیم غذایی و مکمل‌‌های ضروری در این دوران می‌پردازیم.
⦁ فولات: فولات یک ویتامین مهم برای هر زنی به ویژه باردار یا در حال اقدام به بارداری است. لوبیا، عدس، اسفناج، مارچوبه، بادام زمینی، مرکبات، آووکادو، کلم بروکلی و سبریجات برگ سبز تیره از غذاهایی هستند که سطح فراوانی فولات دارند.
اسیدفولیک جنین را از نقایصی محافظت می‌کند. وزارت بهداشت توصیه می‌کند که تمام زنان مصرف مکمل اسید فولیک را 400 میکروگرم در روز به مدت سه ماه قبل از بارداری و سه ماه اول بارداری برای محافظت جنین در برابر نقص‌های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا مصرف کنند.
شواهدی وجود ندارد که نشان دهد افراد مبتلا به بیماری سلیاک بیشتر در معرض خطر این نقایص هستند. بنابراین توصیه‌های مصرف اسید فولیک در زنان مبتلا به بیماری سلیاک مشابه سایر افراد است. اگر میزان اسید فولیک بدن مادر قبل از باردای کم باشد، ممکن است نیاز به دوز بالاتری از اسید فولیک داشته باشد.
مکمل اسید فولیک ممکن است علایم کمبود ویتامین B12 را پنهان کند، که در افراد مبتلا به بیماری سلیاک شایع‌تر‌ است. به همین سبب پیگیری و نظارت منظم در طول حاملگی در زنان مبتلا به بیماری سلیاک ضروری است.
⦁ آهن: اسفناج، سیب ‌زمینی شیرین، نخود فرنگی، کلم بروکلی، سبزیجات برگ سبز تیره، گوشت گاو و گوشت بره همه منابع عالی آهن هستند. (گوشت 2 تا 3 برابر آهن بیشتری نسبت به میوه‌ها و سبزیجات دارد.)
از طرفی دیگر کم خونی فقر آهن شایع‌ترین نشانه‌ی بیماری سلیاک است. زنان باردار می‌توانند با کمک پزشک خود میزان آهن لازم برای این دوران را تعیین و برآورد نمایند. آهن پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، مرغ و بوقلمون نسبت به منابع گیاهی بهتر جذب می‌شود. ترکیب نمودن و مصرف غذاهای غنی از آهن با منبع خوبی از ویتامین C جذب آن را افزایش می‌دهد.
⦁ اسیدهای چرب امگا 3: ماهی قزل آلا، ماهی تن و ماهی ساردین همه منابع عالی اسیدهای چرب امگا 3 هستند. ماهی مصرفی باید فاقد جیوه یا دارای درصد کمی از آن باشد.
⦁ کلسیم، ویتامین D و منیزیم: کلسیم، ویتامین D و منیزیم برای استحکام استخوان‌ها مورد نیاز است. عدم تحمل لاکتوز و بیماری سلیاک در اغلب موارد هم زمان با هم بوده و نیاز به یافتن منابع غیر کربنات کلسیم مانند نوشیدنی‌های تقویت شده با کلسیم، ماهی‌های کنسرو شده و سبزیجات برگ‌دار را افزایش می‌دهد.
⦁ روی و مس: روی و مس دو ماده معدنی ضروری برای باروری زنان و مردان است. غذاهایی دارای روی فراوان شامل صدف، گوشت گاو، لوبیا، ماست، و آجیل است.

بهترین کار برای زنان باردار این است که رژیم غذایی بدون گلوتن را در پیش گیرند‎
عوارض سلیاک در دوران بارداری
عوارض بارداری در زنانی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند با نرخ بالایی رخ می دهد. یکی از مطالعات ایتالیایی انجام شده این موضوع را به خوبی نشان می دهد. برخی از 65 درصد از افرادی که سلیاک داشته اند حداقل یک اختلال گوارشی را گزارش کرده اند.
تنها 31 درصد از زنان بدون سلیاک چنین مشکلاتی را تجربه نموده اند.بر اساس این مطالعه کم خونی شدید اغلب در این افراد رخ می دهد و 41 درصد از زنان سلیاکی و تنها 2 درصد از افراد کنترل شده کم خونی شدید داشته اند.
سقط جنین خطرناک 39 درصد از افراد سلایاکی و تنها 9 درصد از افراد غیر سلیاکی را تحت تاثیر قرار داده است.
کندگی جفت(شرایط خطرناکی که در آن جفت از دیواره رحم جدا می شود) در بیش از 18 درصد زنان سلیاکی و تنها 1 درصد از زنان گروه کنترل شده رخ داده است.
فشار خون بارداری در 10 درصد زنان سلیاکی دیده شده است. هیچ کدام از اعضای گروه کنترل چنین فشاری نداشته اند.
افزایش غیر طبیعی عضلات رحمی در 10 درصد زنانی که با سلیاک دست و پنجه نرم می کنند دیده شده است.
محدودیت رشد داخل رحمی ( شرایطی که در آن کودک با نرخ خوبی رشد نمی کند) در بیش از 6 درصد زنان سلیاکی رخ داده اما در زنان گروه کنترل شده دیده نشده است.

بیماری سلیاک یک بیماری مادام العمر است که درمانی ندارد‎
آیا سلیاک به فرزندتان منتقل می شود؟
این بیماری یک بیماری ژنتیک است و این احتمال وجود دارد که فرزندتان نیز به آن مبتلا شود. برای مدتی محققان فکر می‌کردند شیردهی می‌تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد. اما در حال حاضر این اطمینان وجود ندارد.
دیگر مطالعات نشان می‌دهد که احتمال ابتلای نوزاد به بیماری سلیاک ممکن است تحت تاثیر زمان و چگونگی اولین مصرف گلوتن باشد. اما چندان قابل استناد نیست.
افراد در هر سنی دچار بیماری سلیاک می‌شوند و بهترین کار برای زنان باردار و جنینشان این است که همچنان سبک زندگی و رژیم غذایی بدون گلوتن را در پیش گیرند.
کنترل علائم بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری مادام العمر است که درمانی ندارد. اما افرادی که این بیماری را دارند می‌توانند با تداوم همیشگی رژیم غذایی بدون گلوتن، علائم خود را به طور موثر مدیریت کنند.
گردآوری: بخش زناشویی بیتوته