بزرگنمايي:

آریا بانو -
نیاز نوزادان نارس به مراقبت‌های کانگورویی!
٦٠١
١
خراسان / سالانه بیش از 120 هزار نوزاد در ایران زودتر از موعد به دنیا می‌آیند و والدین‌شان نمی‌دانند این نوزادان در بزرگ سالی با چه چالش‌هایی در زمینه رشد شناختی و عاطفی روبه‌رو خواهند شد
از دیکته ضعیف تا فراموشکاری
برچسب: رشد شناختی
بررسی‌ها نشان می‌دهد نوزادان نارس در سنین مدرسه با چالش‌های بیشتری نسبت به همسالان خود مواجه اند. عقب‌ماندگی در رشد کلامی، ضعف در درک قواعد زبانی، مشکل در تمرکز و به یادسپاری و نداشتن هماهنگی بینایی-حرکتی متناسب با سن، از جمله مشکلاتی است که این گروه از کودکان ممکن است با آن روبه رو شوند. البته این به آن معنا نیست که همه‌ نوزادان نارس چنین وضعیتی را در آینده تجربه خواهند کرد بلکه بنا به وضعیت نوزاد در بدو تولد (از جمله هفته تولد و وزن او)، شرایط مراقبتی در روزهای ابتدایی و البته مداخلات تخصصی برای او، وضعیت کودک می‌تواند متفاوت باشد.
مراقبت کانگورویی، موثر و ساده
یکی از قدیمی‌ترین روش‌های کمک به نوزادان نارس، مراقبت کانگورویی است. در این روش تلاش می‌شود تا نوزاد نارس از همان ساعات اولیه تولد، تماس پوستی با مادر خود داشته باشد. در یک مطالعه، محققان کانادایی به تاثیر استفاده از این روش بر توانایی‌های شناختی افراد در بزرگ سالی پرداختند. نتایج این مطالعه که در سال 2018 منتشر شد، تایید می‌کند افراد بزرگ سالی که در بدو تولد تحت مراقبت کانگورویی قرار گرفته بودند بهره هوشی و دامنه توجه بهتری نسبت به گروهی که این نوع مراقبت را دریافت نکرده بودند، داشتند. مطالعات نشان می‌دهد جدای از مراقبت کانگورویی، تغذیه با شیر مادر، استفاده از برنامه‌های «تحریک حسی» و برنامه «گذار مادر-کودک» نیز تا حدی می‌تواند به بهبود رشد شناختی کودک در سنین بالاتر کمک کند (در خصوص جزئیات این برنامه‌ها می‌توانید از متخصصان نوزادان اطلاعات کسب کنید). اما روش کمکی دیگری که کارآمدی آن به تازگی در یک مطالعه تایید شده و البته انجام آن نیاز به آموزش خاصی ندارد، استفاده از موسیقی است.
تاثیر موسیقی بر کاهش تفاوت‌ها
مطالعه‌ای که محققان دانشگاه ژنو انجام داده اند و نتایج آن در سال 2019 منتشر شده است، تایید می‌کند پخش موسیقی برای نوزادان نارس می‌تواند فاصله رشد شناختی این نوزادان با نوزادان عادی را کاهش دهد. در این روش لازم است برای نوزاد نارس از همان روزهای ابتدایی و در زمان بستری در بخش نوزادان به صورت روزانه یک موسیقی ثابت پخش شود و این کار باید تا زمان ترخیص او یا معادل 40 هفتگی بارداری مادر ادامه پیدا کند. محققان دانشگاه ژنو در بررسی خود این روش را روی گروهی از نوزادان اجرا و سپس وضعیت شناختی این نوزادان را در یک و دو سالگی‌شان بررسی کردند. نتایج این مطالعه تایید کرد که استفاده از این روش فاصله رشد شناختی در این نوزادان را با نوزادانی که سر وقت به دنیا آمده بودند، کاهش می‌دهد.
کمی خجالتی و ضعیف در دوست‌یابی
برچسب: رشد عاطفی-هیجانی
حوزه دیگری که تولد زود هنگام می‌تواند بر آن تاثیر بگذارد؛ تاخیر در رشد عاطفی کودکان است. مطالعات نشان می‌دهد کودکانی که نارس متولد می‌شوند، در دوره پیش از دبستان بیشتر خجالتی هستند و توان دوست‌یابی آن‌ها نیز ضعیف‌تر از هم‌سالان‌شان است. این وضعیت البته تا سنین بالاتر نیز ممکن است ادامه پیدا کند و حتی زندگی عاطفی و روابط بین فردی افراد در بزرگ سالی را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. به عنوان مثال در مطالعه‌ای که نتایج آن هفته گذشته منتشر شد، محققان دانشگاه واریک در انگلستان با بررسی بیش از دو میلیون بزرگ سال متوجه شدند افرادی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند، در بزرگ سالی تمایل کمتری به برقراری روابط عاطفی با دیگران دارند، کمتر از دیگران ازدواج می‌کنند و حتی تمایل به فرزندآوری در بین این افراد نیز کمتر از دیگران است اما چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ طبق نظر متخصصان، به احتمال زیاد این موضوع، ریشه در دوران کودکی و خجالتی بودن این کودکان و حمایت بیش از حدی دارد که بسیاری از آن‌ها در سنین پایین از والدین خود دریافت می‌کنند. در واقع این افراد اقبال کمتری برای تمرین و کسب مهارت در حوزه روابط میان‌فردی در دوره کودکی دارند و همین باعث می‌شود در بزرگ سالی اعتماد به نفس کمتری در این حوزه داشته باشند. ایجاد فرصت برای تمرین روابط دوستانه از سنین پایین و حمایت متعادل والدین از این کودکان، از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به این کودکان کمک کند تا از تشدید مشکلات در حوزه روابط میان‌فردی و مسائل عاطفی پیشگیری کنند.
نویسنده : نرگس عزیزی | کارشناس ارشد علوم اعصاب‌شناختی