بزرگنمايي:

آریا بانو -
ذخیره شیر مادر برای تغذیه نوزاد
٤٧٤
٠
جام جم / بهترین روش تغذیه نوزاد، شیردهی مستقیم از سینه مادر است، اما متاسفانه گاهی به دلیل مشغله مادران و حضور نداشتن، مستمر شیردهی مستقیم از سینه میسر نیست. در چنین مواردی ناچار باید دوشش شیر از سینه و ذخیره‌سازی آن انجام شود. البته در زمان بیماری مادر، ذخیره شیر صحیح نیست. توصیه شده، شیر هر مادر فقط برای تغذیه نوزاد خود استفاده شود.
شیردوشی مکانیکی با دست یا پمپ شیردوش مکانیکی انجام می‌شود. شست‌وشوی دست مادر قبل از شیردوشی ضرورت دارد، ولی شست‌وشوی سینه الزامی نیست. بطری ذخیره شیر باید از جنس
پلی اتیلن باشد. اگر مدت زمان نگهداری کمتر از دو روز است، می‌توان شیر را در یخچال قرار داد وگرنه باید منجمد کرد. در صورت
ذخیره سازی بهداشتی شیر در سرما، خطر آلودگی میکروبی ناچیز است؛ زیرا شیر حاوی ترکیبات ضدمیکروبی طبیعی نظیر لیزوزیم، لاکتوفرین، لاکتوپراکسیداز، گانگلوزیدها (برای مقابله با عامل وبا) و اولیگوساکاریدها (برای مقابله با عفونت لیستریا و آنفلوآنزا) است. در شیر بعضی از مادران نوعی آنزیم طبیعی تجزیه‌کننده چربی به نام لیپاز در مقادیر بیش از حد معمول وجود دارد که خطر فساد شیمیایی و تند شدگی شیر را در پی دارد. در چنین مواردی باید قبل از نگهداری شیر در سرما، حرارت مختصری در حدود 65 درجه سانتی‌گراد داده شود تا آنزیم لیپاز غیرفعال شود. گفتنی است شیر مادر هیچ‌گاه نباید جوشانده شود.
نکات مهم برای ذخیره‌سازی شیر مادر:
شیر تازه دوشیده شده در داخل بطری در بسته را می‌توان در دمای اتاق بین شش تا هشت ساعت نگهداری کرد. این شیر در یخچال به مدت سه تا پنج روز، در قسمت یخدان یخچال به مدت دو هفته و در فریزر به مدت سه تا شش ماه قابل نگهداری است.
برای انجماد‌زدایی شیر می‌توان چند ساعت شیر منجمد را داخل یخچال قرار داد. در چنین شرایطی نگهداری شیر در دمای اتاق حداکثر چهار ساعت و در یخچال حداکثر 24 ساعت مجاز است و نباید مجددا منجمد شود.
در صورت کمبود وقت، انجماد‌زدایی با حرارت دهی مختصر انجام می‌شود. در چنین مواقعی به هیچ وجه نباید شیر در دمای اتاق نگهداری شود و باید بلافاصله به مصرف نوزاد برسد.
پس از تغذیه نوزاد با شیر داخل بطری، باقیمانده آن باید دور ریخته شود و امکان نگهداری مجدد در یخچال یا فریزر وجود ندارد.