بزرگنمايي:

آریا بانو -
دلایل عدم توانایی دوستیابی کودکان
٣٢٩
٠
هنر زندگی/ عدم توانایی دوستیابی در کودکان به چه علت می‌تواند باشد؟ یکی از مهمترین روابط در کودکی، دوستی با همسالان و داشتن همبازی است. روابط دوستی ای که در سنین کودکی شکل میگیرند یکی از مهمترین روابطی است که کودکان تجربه میکنند و از آنها یاد میگیرند. بنا براین والدین باید برای بهبود این روابط و داشتن رابطه های دوستی درست در این سنین، به کودکان خود مهارت های ارتباطی و دوست یابی را بیاموزند. هرچند که دوستی های شکل گرفته در سنین کودکی،خیلی پایداری و ثبات ندارند،اما از لحظ تربیتی و رشد شخصیتی و اجتماعی کودکان، اهمیت زیادی دارند. به همین دلیل نظارت بر رابطه های شکل گرفته و آموزش مهارت دوست یابی توسط والدین امری مهم است. اگر برای مسائل کودک خود نیاز به مشورت دارید می‌توانید از مشاوره کودک کمک بگیرید.
عدم توانایی دوستیابی کودکان چرا اهمیت دارد؟
بعضی از کودکان،از همان ابتدا که راه رفتن را یاد میگیرند، دوستیابی را هم یاد میگیرند و در برقراری رابطه دوستی مهارت بالایی دارند. در مقابل، بعضی ها هم در ایجاد رابطه دوستی ضعیفند و توانمندی لازم را ندارند. به همین دلیل منزوی، گوشه گیر و تنها می شوند و مدادم به والدین خود می چسبند.
درست است که این تفاوت ها تا حدی فردی و ذاتی است اما برقراری رابطه با دیگران مهارتی است که انسان ها باید در طول زندگی خود بیاموزند. از آنجایی که انسان موجودی اجتماعی است، تمیل دارد که در زندگی عضو گروه هایی باشد و ذوستانی برای خود داشته باشد. کودکان هم به همین دلیل از سنین4 الی 5 سالگی شروع به دوستیابی و کسب این توانمندی هستند.
دوست گریزی یا عدم توانایی در دوستیابی کودکان
در این میان کودکانی دیده می شوند که تمایلی به برقراری رابطه و دوستیابی ندارند. برای همین همیشه تنها و گوشه گیر هستند و طبیعتا از رشد اجتماعی عقب می مانند. و یا بعضی از کودکان تمایل زیادی برای پیدا کردن دوست و داشتن همبازی دارند اما همیشه ناکام می مانند و فکر می کنند "چون کسی ۀنها را دوست ندارد پس دوستی هم ندارند! " .
والدین و مربیان، برای حل این مشکل باید سه گام زیر را بررسی کنند:
کشف علت مشکل دوست‌یابی
اگر کودک در دوستیابی مشکل دارد،بکوشید تا دلیل آن را پیدا کنید. سعی کنید با اد ذر این مورد صحبت کنید و سوالات و ابهاماتش را بطرف کنید.
برنامه‌­ریزی برای حل مشکل دوست‌یابی
با او درباره روابط اجتماعی و پذیرش اینکه نیاز به دوستانی دارد تا با آنها بازی کند و وقتگذرانی کند صحبت کنید.برای این کار میتوانید او را در کلاس های مختلف مثل کلاس ورزشهای گروهی ثبت نام کنید تا متوجه اهمیت روابط گروهی شود.
یکی دیگر از مواردی که باید برایش برنامه ریزی کنید، گردش های خانوادگی است. این اجتماع های خانوادگی فرصت مناسبی را به کودک می دهد تا بتواند با هم سن و سالان خود رابطه دوستی برقرار کند. هم چنین یکی دیگر از فواید گردش های خانوادگی این است که کودک، ناظر روابط دوستی شما با دیگران خواهد بود و میتواند چگونه برقرار کردن این روابط را مستقیما ببیند. سعی کنید در این گردش ها، الگوی مناسبی از خود به کودکتان ارائه دهید .
نحوه پاسخ به مشکل دوست‌یابی
حواستان باشد که هرگز روی این موضوع پافشاری نکنید. اجازه بدهید کم کم متوجه اهمیت دوستیابی بشود.
نکته دیگر اینجاست که کودک را اصلا انگشت نمای دیگران نکنید و سعی نکنید با گفتنِ " به دایی سلام کن" به او نحوه برقراری ارتباط دوستانه را آموزش دهید.
به کودک برچسب خجالتی بودن،تنها یا ساکت بودن را نزنید.با این کار رفتارهای نا مناسب اجتماعی را او بیدار می کنید .
سعی کنید با مراجعه به روانشناس یا ثبت نام در کلاسهای آموزش مهارت های دوستیابی و برقراری ارتباط، به او توانمندی دوستیابی دهید.
دلایل عدم توانایی دوستیابی کودکان چیست؟
پاسخ به این سوال را باید از جوانب مختلف بررسی کرد.
اگر عزت نفس نداشته باشد
یکی از عواملی که به برقراری روابط دوستی و دوستیابی در کودکان کمک میکند این است که آنها چه تصویری از خود در ذهن دارند؟
اینکه آنها خود را چه قدر دوست داشتنی و مهم میدانند، چه قدر خود را در برقراری رابطه دوستی توانمد می دانند و چقدر خودشان را دوست دارند از عواملی هستند که در دوست یابی کودکان مهم وضروری اند.
اگر اضطراب داشته باشد
یکی از عواملی که مانع دوستیابی و برقرای درست رابطه بین کودکان می شود اضطراب و نگرانی آنها از این موضوع است. اما اینکه این اضطراب از کجا ریشه دارد و دلیلش چیست میتواند جوابهای مختلفی داشته باشد که بهتر از برای بررسی درست این موضوع از یک روانشناس کمک بگیرید.
اگر مهارتهای برقراری ارتباط را بلد نباشد
در اغلب موارد مشکل اصلی عدم توانمدی کئدکان در دوستیابی تنها به همین دلیل است. وقتی کودک فرصت کافی برای بازی با همسالان و یادگیری این مهارت نداشته باشند و والدین هم نتوانند در این مورد آموزش‌های لازم را انجام دهند یا اهمیت آن را دست‌کم بگیرند، نمی‌تواند دوستی برای خودش پیدا کند.
برای آموزش این مهارت به کودکتان می توانید از یک روانشناس متخصص در این زمینه، کمک بگیرید.
راهکارهایی برای حل مشکل عدم توانایی دوستیابی کودکان
والدین برای حل عدم توانایی کودکان در دوستیابی میتوانند از راهکارهای زیر استفاده کنند:
1-در کلاس آموزشی ثبت نام کنید
میتوانید او را در کلاس های مختلف با محتوای متفاوت ثبت نام کنید.اینجا فقط مهم این است که کودک در موقعیت دوستیابی قرار بگیرید و در فضایی بدون فشار، به دوستیابی بپردازد.
2-دوستش را به خانه دعوت کنید
برای اینکه کاستی و نواقص روابط کودکتان آشکار شود می توانید دوستش را به خانه دعوت کنید تا با هم بازی کنند. سپس رابطه دوستی شان را زیر نظر بگیرید و درباره چگونگی حل نواقص در رابطه دوستی مطالعه کنید.
3-به بچه هایی نظر خودش نزدیک شود
یکی دیگر از راه های ارتباطی این است که به کودکان بگوییم با کسانی دوست شود که با او شباهت دارند ویا در زمینه ای با هم مشترک اند. مثلا اگر کودک شما به ورزش های رزمی علاقه دارد، به کودکانی نزدیک شود که با آنها احساس نزدیکی و شباهت می کند.
5-خودتان دست به کار شوید
یکی از اقداماتی که والدین میتوانند انجام دهند این است که خودشان، هم سن و سالانی را برایشان در نظر بگیرند و برای گردش دسته جمعی یا مهمانی با آنها معاشرت کنند.
6- بازی راهی لذت بخش برای رفع عدم توانایی دوستیابی کودکان
بازی یکی از راه های ارتباطی مناسب با کودکان است. به دلیل جذابیتی که بازی برای کودکان فراهم می کند، آموزش مهارت دوستیابی در مدرسه یا دیگر محیط ها آسان تر می‌شود. می‌توانید با اجرای نمایش یا بازی با کودکتان در خانه، مهارتهای ارتباطی و دوستیابی را به آنها آموزش دهید.