بزرگنمايي:
«خبرآنلاين» با اين مقدمه، گفت‌وگوي خود با دکتر اعظم‌السادات موسوي عضو هيات مديره انجمن سرطان‌هاي زنان را منتشر کرده است که در ادامه مي‌خوانيد:
* در يک تعريف ساده، ويروس اچ‌پي‌وي چيست؟
ويروس HPV يا پاپيلوماي انساني از طريق رابطه جنسي منتقل مي‌شود. اين ويروس عامل زگيل تناسلي و در برخي موارد سرطان به خصوص سرطان دهانه رحم است. اچ‌پي‌وي بسيار شايع است و بيشترين احتمال ابتلا به آن بلافاصله بعد از شروع فعاليت‌هاي جنسي است. مساله‌اي که نبايد از آن غافل بود اين است که انتقال اين ويروس به ارتباط کامل جنسي بستگي ندارد بلکه از طريق تماس پوستي در ناحيه تناسلي هم منتقل مي‌شود. متاسفانه بايد بگويم آلودگي به اين ويروس در کشورمان زياد است و مطالعاتي که انجام داده‌ايم نشان داده مشابه کشورهاي غربي و حتي بيشتر است. اين موضوع به تغييرات رفتاري، بي‌اطلاعي مردم و واکسينه‌نشدن در برابر آن برمي‌گردد.
* راه‌هاي پيشگيري از ابتلا به اچ‌پي‌وي وجود دارد؟
براي پيشگيري از ابتلا، به رفتارهاي سالم و محافظتي هنگام برقراري رابطه جنسي از جمله استفاده از کاندوم و به حداقل رساندن تعداد شرکاي جنسي در طول زندگي، واکسيناسيون و غربالگري نياز است. اين ويروس در مراحل اوليه علائمي ندارد که بتوان آن را تشخيص داد اما با غربالگري مي‌توان به آن پي برد. در واقع زناني که رابطه جنسي دارند لازم است براي غربالگري مراجعه کنند و اين غربالگري را به فواصل مختلف دو تا سه سال تکرار کنند.
* يعني مي‌توان در برابر اين ويروس واکسينه شد؟
بله. نکته مهمي که درباره اين ويروس وجود دارد اين است که براي آن واکسن وجود دارد. در حالي که براي هيچ سرطان ديگري واکسن وجود ندارد، ويروس پاپيلوماي انساني که به سرطان دهانه رحم منجر مي‌شود واکسن دارد و تحقيقات نشان داده تزريق اين واکسن، بيش از 90 درصد موثر است. اين واکسن بهتر است از 11 تا 14 سالگي تزريق شود چون آن موقع زماني است که سيستم ايمني قوي است و بدن هنوز در معرض اين ويروس قرار نگرفته است.
* در کشور ما اين واکسيناسيون انجام مي‌شود؟
بله ولي اطلاعات درباره آن کم است و اشخاصي که آگاهي داشته باشند، خودشان اين کار را انجام مي‌دهند در حالي که لازم است به طور جدي‌تري نسبت به واکسيناسيون اين ويروس اقدام شود. از آنجا که اين واکسن ارزان نيست، چندان تمايلي براي واکسيناسيون ملي آن از سوي مسئولان وجود نداشته در حالي که اين موضوع از تقاضاهايي است که مي‌توان از معاونت امور زنان و همينطور وزارت بهداشت داشت که واکسيناسيون ملي ويروس اچ‌پي‌وي را جدي بگيرند.
* درباره غربالگري چطور؟
بعد از واکسيناسيون، لازم است در مرحله غربالگري هم موثر باشيم و کساني را که بيمار اما قابل درمان هستند شناسايي کنيم. به طور کلي در دنيا سرطان دهانه رحم در کشورهاي در حال توسعه که غربالگري به خوبي انجام نمي‌شود، بيشتر است و ما هم نياز داريم اين غربالگري را جدي‌تر بگيريم و اقداماتي براي سراسري بودن آن انجام دهيم.
* در صورت ابتلا، اين ويروس قابل درمان است؟
شايد بتوان گفت درمان قطعي وجود ندارد اما براي هر کدام از عوارضي که اين ويروس ايجاد مي‌کند از جمله زگيل‌هاي تناسلي، سرطان دهانه رحم و ... درمان‌هايي وجود دارد که هرچه سريع‌تر شروع شوند، بيشتر تاثيرگذار هستند. با اين حال بايد هزينه‌هاي بالاي درمان را هم در نظر داشت و با توجه به شناسايي نه چندان ساده و هزينه‌هاي بالاي درمان، بهترين راه، پيشگيري است.
* چقدر بايد نگران ويروس اچ‌پي‌وي در کشورمان باشيم؟
کشور ما جزو کشورهايي است که در مرحله گذار از سنتي به صنعتي است و اين وضعيت در کنار مزايا، آسيب‌هاي خودش را هم دارد. در چنين کشورهايي، بسياري از ارزش‌هاي اخلاقي و فرهنگي تغيير مي‌کند و لازم است که جامعه متناسب با اين تغيير ارزش‌ها آمادگي‌هاي لازم را داشته باشد و ناگهان دستخوش بسياري از حملات و خطرات قرار نگيرد. چالش‌هايي که در جامعه مدرن وجود دارد ممکن است کشورهاي در حال توسعه را در معرض خطر قرار بدهد و تغييرات رفتاري را شاهد باشيم که به تبع آنها بيماري‌هايي ايجاد شود. ما در حال حاضر جامعه‌اي را داريم که رفتارهاي جنسي در آن تغيير پيدا کرده و بيماري‌هاي مقاربتي و وابسته به رفتار جنسي فرد يا شريک جنسي بايد جدي گرفته شود. يکي از آنها ويروس اچ‌پي‌وي است.
* اچ‌پي‌وي مردان را هم درگير مي‌کند؟
بله، اين ويروس مردان را هم دچار سرطان خواهد کرد ولي درصد درگيري آنها به مراتب کمتر از زنان است. هم در زنان و هم در مردان، اچ‌پي‌وي‌هاي تناسلي مي‌توانند باعث شوند زگيل‌ها يا ضايعات تناسلي به وجود آيد و در مواردي به سرطان منتهي شود. با اين حال قشري که بيشتر در اين زمينه آسيب مي‌بيند، زنان هستند بنابراين لازم است که نسبت به اين ويروس و بيماري‌هاي ناشي از آن اطلاعات کافي در اختيارشان قرار داده شود.
* شما به عنوان يک متخصص، روزانه مراجعان زيادي داريد. زنان با اين ويروس و بيماري‌هاي آن آشنا هستند؟
متاسفانه اطلاعات در اين زمينه بسيار کم است و حتي زناني که تحصيلات دانشگاهي و فعاليت اجتماعي دارند هم گاهي اين ويروس را نمي‌شناسند. ما مراجعاني داريم که مي‌گويند چرا ما هيچ چيزي در اين زمينه نمي‌دانستيم؟ حتي هنرپيشه جواني به من مراجعه کرد که دچار اين ويروس شده بود و مي‌گفت چرا به مردم درباره اچ‌پي‌وي اطلاعات داده نمي‌شود و من اصلا خبر نداشتم که چنين ويروسي مي‌تواند وجود داشته باشد. البته او و ديگران حق دارند، اين وظيفه ما پزشکان و اهالي رسانه است که آگاهي‌هاي لازم را به مردم بدهيم و مخصوصا در اين شرايط که فضاي مجازي و اينترنت، سرعت نشر اطلاعات را بالا برده، مي‌توان از اين فضا براي ارتقاي سلامت مردم کمک گرفت. زنان به عنوان نيمي از اعضاي جامعه اين حق را دارند که درباره بيماري‌هاي مربوط به خودشان اطلاعات لازم را داشته باشند. اين حق را به آنها بدهيم و در اطلاع‌رساني نسبت به اين بيماري‌ها کوتاهي نکنيم. مدارس و صداوسيما فرصت خوبي براي آموزش‌هاي متناسب با سن و شرايط افراد هستند که لازم است نسبت به اين موارد اهتمام بيشتري داشته باشند.