بزرگنمايي:

بانو نیوز - روایت کارگردان زن بوسنیایی از تجربه متفاوت فیلمسازی؛
آیدا بگیج کارگردان اهل بوسنی که مهمان ویژه سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر است در پنل تجربه کارگردانی درباره سختی های فیلمسازی با موضوع جنگ صحبت کرد.
به گزارش به دخت به نقل از ستاد خبری سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، آیدا بگیج کارگردان اهل بوسنی در پنل تبادل تجربه کارگردانی که امروز سوم اردیبهشت در سال شماره سه پردیس چارسو برگزار شد درباره انتخاب قصه در فیلمسازی بیان کرد: من وقتی می خواهم داستانی را تعریف کنم ابتدا باید برای خودم جذاب باشد. در هر فیلمی هم موضوع باید به گونه ای باشد که بتوانیم تا چندین ماه با آن همراه شویم.
وی ادامه داد: من اعتقاد ندارم که فیلمساز نابغه مادرزاد وجود دارد بلکه فیلمسازی نیاز به تجربه و آموزش دارد. من فیلم اول خود را که تولید مشترک ایران، فرانسه و بوسنی بود در پنج سال ساختم و زمان زیادی را صرف کردم تا شخصیت هایی شبیه سوژه فیلم خود پیدا کنم.
این فیلمساز جوان با اشاره به تجربه خود در حوزه کارگردانی توضیح داد: وقتی اولین فیلم کوتاه خود را ساختم که موفقیت هایی را هم کسب کرد یک تهیه کننده فرانسوی پیدا شد و خواست اولین سینمایی بلند مرا حمایت کند. او در طول دوره کاری مرا به تدریج به سمت فیلمنامه ای برد که خودش دوست داشت اما من دیدم این فیلمنامه ای نیست که بخواهم کار کنم بنابراین علیرغم قرارداد با تهیه کننده به او گفتم به آن فیلمنامه علاقه ندارم و تهیه کننده دیگری یافتم و شروع کردم فیلمنامه خودم را آنگونه که دوست داشتم، نوشتم و بعد خروجی همان فیلم اثری شد که در بخش «دو هفته با کارگردانان» جشنواره کن به نمایش در آمد و جایزه گرفت و این تجربه خوبی برایم بود.
بگیج با اشاره به تلاش هایش برای آنچه که می خواهد به دست آورد، اظهار کرد: آن تهیه کننده اول همیشه بیان می کرد که دوست دارد با کارگردانان زن کار کند چون هیچ گاه تسلیم نمی شوند و فکر می کنم این حرف او خیلی درست است.
وی افزود: باید تصمیم بگیرید فیلمی بسازید که ماجرای آن از خود شما بزرگتر باشد چون انگیزه حرکت می دهد، به طور مثال من وقتی فیلم خود را درباره زنانی می ساختم که بعد از جنگ سعی دارند دوام بیاورند گاهی دلسرد می شدم اما در نهایت می گفتم وقتی این زنان توانسته اند استقامت داشته باشند پس من هم می توانم.
این کارگردان جوان با اشاره به فیلم دوم خود که از موضوعی رئال برخوردار است، بیان کرد: سینماگران ایران با موضوعات رئال به طور حرفه ای برخورد می کنند و من از این حیث سینمای ایران را دوست دارم.
بگیچ با اشاره به فیلم بعدی خود تصریح کرد: فیلم بعدی من درباره پناهنده های سوری و بچه های یتیمی است که در مرز ترکیه گیر کرده اند. این فیلم اگرچه تلخ است اما در عین حال پر از زیبایی هم هست و من با این پروژه احساس کردم که به واقع می توانم به بشریت کمک کنم.
وی با اشاره به حضور بچه های جنگ در فیلم سومش عنوان کرد: من برای سومین فیلم خود به یتیمخانه ها و اردوگاه های زیادی رفتم و خودم هم بچه جنگ هستم. من در این فیلم تاثیر مستقیم سینما روی مردم را دیدم چون بچه های جنگ که در فیلمم بازی کردند واقعا افسرده بودند و وقتی وارد بازی در فیلم شدند به تدریج اعتماد به نفس خود را بازیافتند. به نظرم در دنیایی که همه آن سینمای تجاری و گیشه شده است اینکه فیلمی بتواند تاثیرگذار باشد نکته خوبی است.
کارگردان «اولین تجربه مرگ من» درباره هزینه فیلمسازی خود و سختی های ساخت و تولید یادآور شد: هیچ کس هزینه زندگی مرا در طول فیلمسازی مهیا نکرد و ما یک شوخی داریم که می گوییم در بوسنی باید برخلاف جاهای دیگر که پول می گیرید و کار می کنید در اینجا پول بدهیم تا فیلم بسازیم و کار کنیم.
وی درباره تجربه کار با نابازیگران یادآور شد: متاسفانه من خودم فیلمنامه های خود را می نویسم ولی این کار را دوست ندارم. ما فیلمنامه نویس های خوب کم داریم و همین نقطه ضعف فیلم هاست. من معمولا چند نسخه فیلمنامه می نویسم، ابتدا نسخه اولیه و بعد از انتخاب بازیگر با توجه به میمیک و بیان آنها دوباره فیلمنامه را می نویسم و با آنها تمرین می کنم و در این پروسه ما درباره شخصیت ها و موقعیت ها حرف می زنیم.
این کارگردان در بخش دیگری از این کارگاه در پاسخ به پرسشی درباره سختی های حمایت از فیلمسازان در ایران توضیح داد: هرکسی فکر می کند بدترین کشور دنیا را دارد اما باید توضیح بدهم که کل بودجه کشور ما برای یک سال ساخت فیلم در حوزه های مستند، سینمایی و فیام کوتاه زیر یک میلیون یورو است و در کل کشور من بوسنی، فقط 30 سینما وجود دارد. قبل از جنگ در هر روستا یک سینما بود اما بعد از جنگ تعداد آنها به 30 سینما کاهش یافت. از سختی های دیگر کار باید بگویم که من فیلم اول خود را در جایی ساختم که دورتادور آن زمین مین بود و برای راه رفتن در آن زمین ابتدا من، بعد دستیارم و باقی عوامل می آمدند.
وی اضافه کرد: برای فیلم سومم هم که در مرز سوریه ساخته شد دو بچه ام را هم بردم و حتی پدرم گفت اگر می خواهی خودت را بکش چرا بچه ها را می بری.
این کارگردان درباره سینمای ایران و کیارستمی اظهار کرد: کیارستمی از فیلمسازان محبوب من است و سینمایی جذاب و هوشمند دارد.
وی با اشاره به نکته ای برای فیلم اولی ها عنوان کرد: معمولا گفته می شود وقتی اولین فیلم خود را می سازید سعی کنید از عواملی استفاده کنید که آنها باتجربه باشند اما من این را قبول نداشتم. من در اولین کارم نمی توانستم سراغ فردی باسابقه بروم چون آنها به حرف من گوش نمی کردند و نمی توانستم کنترلشان کنم پس باید همکاران خود را به گونه ای انتخاب کنید که به حرف شما گوش کنند و داستان شما را هم دوست داشته باشند.
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر 19 تا 27 آوریل 2018 (30 فروردین تا 7 اردیبهشت 1397) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.