بزرگنمايي:

قطعاً همه شما وابستگي‌هاي بي‌شمار يک نوزاد به پدر و مادر و به خصوص مادر را درک خواهيد کرد. وابستگي‌هايي که پدر و مادر را به گونه‌اي عاطفي وادار مي‌سازد تا از نوزاد مراقبت کرده و نيازهاي او را مرتفع گردانند. اما گاهي اوقات با بکار‌گيري روش‌هايي خارج از اسلوب صحيح رفتاري‌، کودکان بيش از آن‌چه که بايد به پدر و مادر وابسته مي‌شوند و همين سبب مي‌شوند تا آن‌ها مدت بيشتري در حريم پدر و مادر خود سکني داشته باشند!

حضور بيش از اندازه فرزندان در اتاق خصوصي والدين، ممکن است باعث سردي ميان پدر و مادر شده و حتي زمينه ساز بروز اختلافات و برخوردهاي نامناسبي ميان آنان گردد. از اين روست که اهميت جدا سازي محل خواب کودکان از اتاق والدين به يک ضرورت تبديل خواهد شد.

از بدو تولد تا چه سني؟
آن‌چه که مسلم است؛ نوزاد در بدو تولد نيازهاي بسياري دارد که به طور ويژه اي مادر مسئوليت رسيدگي به آن‌ها را دارد. شايد دليل عمده حضور نوزادان در اتاق والدين رسيدگي به موقع به اين دسته از نيازها باشد. تعويض به موقع و رفع گرسنگي نوزاد توسط مادر از بارزترين دلايل حضور نوزاد در نزديک‌ترين مکان به مادر است‌. از طرف ديگر نوع تنفس نوزاد و چگونگي خوابيدن او و بسياري از مسائل ديگر هستند که نيازمند دقت و رسيدگي مي‌باشند.

پس با اين حساب طبيعي است که نوزادي که تازه متولد شده تا چند ماه پس از تولدش در نزديک‌ترين مکان به مادر و يا به بيان ديگر در اتاق پدر و مادر حضور داشته باشد. مرز نوزادي تا هنگامي است که او بتواند واکنش‌هاي اطرافيان را به خوبي متوجه شده و تا حدي بتواند با توان خودش بنشيند يا چهار دست و پا حرکت کند. پس از اين زمان مي‌توان کودک را به اتاق ديگري منتقل کرد و هر چند ساعت يکبار به منظور سرکشي و بررسي حالات و شرايط به او سر زد .

سنين يک‌سالگي تا دوسال بهترين زماني است که مي‌توان کودک را از اتاق پدر و مادر خارج و با اتاق مختص به خود آشنا کرد. در اين سنين کودک به حدي رشد يافته که بتواند خوب بخوابد و هنگام گرسنگي تحمل کافي داشته باشد تا مادر به او برسد و از طرف ديگر هنوز وابسته به محيط پدر و مادر نشده و ترس از تنهايي و … برايش مفهومي ندارد و خيلي راحت با محيط جديدش مانوس خواهد شد بي آن‌که پدر و مادر براي عادت دادن او به محيط جديد متحمل دردسري بشوند !

راه‌هايي براي جدا کردن محل خواب کودکان بالاي سه سال
بسياري از والدين را ديده‌ام که فرزندان‌شان را تا سنين بالاتر از 3سال هنوز در اتاق شخصي خود نگهداري مي‌کنند و مدام از سختي‌هاي جدا کردن اتاق فرزندشان گله و شکايت مي‌کنند!

طبيعي است که وقتي کودک با محيطي انس بگيرد و مفهوم ترس و تاريک و … را متوجه شود به سختي مي‌شود او را به اتاقي فرستاد که در آن تنها باشد و تنها بخوابد!

کودکان بالاي سه سال معمولاً در برابر جدا شدن جاي خواب‌شان از کنار والدين واکنش‌هاي طولاني مدت نشان مي‌دهند و به يکباره نمي‌شود جاي آن‌ها را از اتاق والدين جدا ساخت!


* ابتدا سعي کنيد به اتاق کودک برسيد و وسايل و اسباب‌بازي‌هايي را که او دوست دارد در آن قرار دهيد. ساعاتي در روز به همراه کودک در اتاق او بنشينيد و سعي کنيد تمام قسمت‌هاي اتاق را به او نشان دهيد و با او در اتاق بازي کنيد. اگر اتاق کودک کمد ديواري يا قسمت‌هاي ناشناخته‌اي دارد، آن‌ها را به کودک نشان داده و سعي کنيد علاقه‌اي بين کودک و اتاق شخصي‌اش برقرار کنيد.

* در طول روز براي بازي کردن فرزندتان را به اتاق خودش هدايت کنيد و به او بگوييد که در همان اتاق مي‌تواند بازي کند و نبايد وسايل بازي‌اش را به خارج از اتاق بياورد‌. در ميان بازي و هنگامي که کودک خسته مي‌شود او را در همان اتاق بخوابانيد و در کنارش تا کامل به خواب رود‌. توجه داشته باشيد که اتاق کودک هرگز نبايد تاريک و بدون نور باشد تا او بتواند به راحتي و بدون ترس به اتاق شخصي‌اش علاقه‌مند شده و آنجا را بپذيرد.

* براي انتقال کودک از اتاق شما به اتاق خودش هرگز از کلمات و عبارات امري مانند: بايد به آنجا بروي و … استفاده نکنيد!

کمي تحمل داشته باشيد و با زبان رفتار او را قانع به حضور در اتاق خودش نماييد.

چند شب وقتي که کودک در اتاق شما و در کنار شما مي‌خوابد سعي کنيد به صورت هدفمند آسايش او را از بين ببريد. به عنوان مثال:

* اگر کودک بر روي تخت شما ( والدين خود ) مي‌خوابد، مي‌توانيد خود را به خواب زده و جاي خواب او را تنگ کنيد. در اين هنگام اگر با اعتراض کودک مبني بر تنگ بودن جاي خوابش مواجه شديد مي‌توانيد با خونسردي به او بگوييد که يک تخت خالي در اتاقش منتظر اوست و او خودش اين جاي تنگ را انتخاب کرده است!

* اگر کودک در اتاق شما به خواب رفته است برق را روشن بگذاريد و سعي کنيد با صحبت کردن و سرو صداهاي معمول او را بيدار کنيد و زماني که اعتراض او مبني بر سرو صدا و نور را شنيديد به او بگوييد که اتاق او در کمال آرامش و سکوت انتظارش را مي‌کشد و مي‌تواند بدون دغدغه آنجا راحت بخوابد!

* وقتي که کودک تا حدودي اتاق خود را پذيرفت و به آنجا رفت سعي کنيد شب‌ها محيط اتاق را با يک چراغ خواب کوچک تا حدي روشن نگه داريد که او از ترس تاريکي دوباره به حريم خصوصي شما وارد نشود.

* اگر کودک شما در سن 5 سالگي به بالا قرار دارد و حاضر نمي‌شود به اتاق خودش برود مي‌توانيد با کمک روانشناس و بهره‌گيري از مشاور او را به اتاق شخصي خود بفرستيد.


بهانه‌گيري‌هاي گاه و بيگاه براي حضور در کنار والدين

گاهي ممکن است کودک با اينکه به اتاق خود انس گرفته و جدا از پدر و مادر مي‌خوابد اما بعضي از شب‌ها نا آرامي کند و بخواهد که در کنار والدين بخوابد. اين رفتار تا سن 8 سالگي مي‌تواند طبيعي باشد. در اين مواقع پدر و مادر بايد با قرار دادن قانون و قاعده او را در اتاق خود بپذيرند و از سويي دقت داشته باشند تا اين بي‌قراري‌ها به هرهفته و هر شب تکرار پيدا نکند. به عنوان مثال اگر در ماه دو شب کودک نا آرامي کند و به هر دليلي بخواهد در کنار پدر و مادر باشد، آن‌ها مي‌توانند با گفتن اين عبارات که: اتاق ما به زيبايي و راحتي اتاق تو نيست / ما صبح‌ها زود بيدار مي‌شويم و تو نمي‌تواني راحت بخوابي و … او را مجاب کنند که همين يکبار مي‌تواند در جاي ديگري غير از اتاق خودش بخوابد.

اگر درخواست‌هاي کودک مبني بر خوابيدن در کنار والدين بصورت مکرر و پشت سر هم تکرار شود؛ قطعاً حاکي از علتي است که کودک را نا آرام ساخته. اين عوامل مي‌تواند انوع ترس‌ها مانند ترس از تنهايي و ترس از تاريکي و … باشد.

همچنين تماشاي برخي از برنامه‌ها و فيلم‌هايي که براي سن کودکان تعريف نشده است باعث مي‌شود که آن‌ها در هنگام خواب شبانه دچار نگراني و پريشاني شوند و از اين رو لازم است والدين دقت داشته باشند تا فرزندان آن‌چه را که مناسب با سن و شرايط روحي‌شان نيست را تماشا نکنند. در نظر داشته باشيد که جداسازي محل خواب کودکان يک نياز دو طرفه است هم براي والدين و هم براي کودک! به همين دليل لازم است تا والدين توجه کافي داشته باشند تا محل خواب کودک خود را از سن زيرسه سال جدا کنند.