بزرگنمايي:

بانو نیوز - تهران - روستاها اصلی ترین بنیان توسعه کشورها محسوب می شوند و به عنوان نهادی غیر دولتی و متولی اداره روستاها نقش مهمی در مدیریت محلی در دستیابی به توسعه دارند.

دستیابی به توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار روستایی، یکی از اهداف اساسی در همه کشورهاست که مستلزم برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و مدیریت دقیق و کارآمد است.
دست‌یافتن به توسعه‌ای پایدار و متوازن که بتواند نیازهای جامعه محلی و روستانشینان را برآورده سازد و موجب رضایتمندی و رفاه عمومی شود، نیازمند داشتن برنامه و برنامه‌ریزی منطقه‌ای و مشارکتی است.
برنامه‌ریزی توسعه روستایی جزئی از برنامه‌های توسعه هر کشور محسوب می‌شود و بی‌شک یکی از وظایف برنامه‌ریزان روستایی، یافتن راه‌حل برای عمران و توسعه نواحی روستایی است.
توزیع متعادل امکانات و خدمات‌رسانی بهینه به سکونتگاه‌های روستایی، عامل مهمی در توسعه، عمران و آبادانی روستاهاست، در واقع توزیع عادلانه امکانات و ثمرات توسعه در میان اکثریت جمعیت، از خصیصه‌های مهم اقتصادی سالم و پویاست، بنابراین برنامه‌ریزان برای تحقق این امر، سعی در کاهش نابرابری‌ها و نبود تعادل، از طریق تدوین و اجرای برنامه‌های متعدد محرومیت زدایی، توزیع متعادل و متوازن منابع و امکانات و خدمات‌رسانی و گسترش همه جانبه نتایج مثبت توسعه یافتگی، در راستای تحقق اهدلف اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار روستایی دارند.
* بهبود مدیریت محلی عامل دستیابی به توسعه پایدار
مدیریت محلی در نواحی روستایی یکی از مهمترین اجزای دستیابی به توسعه پایدار در سطح ملی است که به واسطه وظایف و اختیاراتی که در عرصه سکونتگاه‌های روستایی برای آنها وضع شده ‌است، نقش بسزایی در محرومیت‌زدایی و گسترش سطوح دسترسی به خدمات و امکانات عمرانی و رفاهی برای روستانشینان دارند.
دهیاری به عنوان نهادی عمومی و غیر دولتی، متولی اداره امور روستا است و عهده‌دار تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری‌های بالادست است که از طریق سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، در سطح محلی اعمال می شود.
نهاد دهیاری موظف است با ارائه خدمات و امکانات زیرساختی و رفاهی مناسب، به رضایتمندی ساکنان روستایی کمک کند و شکاف بین شهر و روستا را کاهش دهد و با این اقدام موثر، می‌تواند ضمن جلوگیری از مهاجرت‌های بی‌رویه به سکونتگاه‌های شهری، موجبات تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار روستایی را فراهم کند.
*نقش دهیاری ها در مدیریت محلی
سعیدرضا جندقیان، معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری ها به مناسبت 14 تیر سالروز تصویب قانون تاسیس دهیاری‌های خودکفا در روستاها و روز دهیاری به خبرنگار ایرنا گفت: به دنبال صدور مجوز فعالیت نهاد دهیاری با انتصاب دهیار، این نهاد توسط شورای اسلامی روستا به صورت قانونی آغاز به کار می کند و به جمعیت روستایی تحت پوشش خدمات ارائه می دهد.
جندقیان افزود: در صورتی که روستایی واجد شرایط جمعیتی برای تاسیس مجوز دهیاری باشد، شورای اسلامی روستا باید به نمایندگی از اهالی روستا برای این امر اعلام آمادگی کند.
وی خاطر نشان کرد: شورا و دهیاری از طریق جلب مشارکت عمومی و خیرین، نقش موثری در کاهش هزینه های اجرای پروژه های عمرانی و خدماتی روستا دارند.
جندقیان نقش شورا و دهیاری در شناسایی ظرفیت های توسعه ای محلی با بهره گیری از دانش بومی و دانش زیست محیطی را قابل تامل ذکر کرد و افزود: دهیاری ها نقش موثری در هماهنگی دستگاه های اجرایی و پیگیری امور آنها و تسهیل فرآیند انجام امور در سطح محلی دارند.
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به تبیین نقش قابل پیش بینی دهیاری ها در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی پرداخت و نقش دهیاری ها در زمینه مدیریت و کاهش هزینه های مدیریت روستا را با اهمیت برشمرد.
او، اهتمام در راستای ایجاد منابع درآمدی پایدار برای مدیریت روستایی را دیگر نقش قابل پیش بینی دهیاری ها در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی دانست و افزود: دهیاری ها در باره توانمندسازی جامعه محلی از طریق برنامه ریزی و اجرای آموزش های شغلی و مهارتی برای توسعه اشتغال در روستا و تشویق اهالی به راه اندازی صندوق های اعتباری خرد روستایی می توانند ایفای نقش کنند.
*بیش از 36 هزار دهیاری فعال داریم
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری ها گفت: فعالیت دهیاری ها از سال 1382 آغاز شده است، در حال حاضر در 36 هزار و 844 روستا نهاد دهیاری فعال است.
وی افزود: از سال 1382 تا سال 1396 در مجموع 15 میلیارد و 580 میلیون تومان اعتبار دولتی بین دهیاری‌های کشور توزیع شده که از این میزان اعتبارات دولتی سه میلیارد و 250 میلیون تومان تا شروع به کار دولت یازدهم بوده است.
وی ادامه داد: از دولت یازدهم تا سال اول فعالیت دولت دوازدهم و در مجموع طی پنج سال فعالیت دولت دکتر روحانی شاهد بودیم که 12 میلیارد و 500 میلیون تومان اعتبار دولتی به نهاد دهیاری ها در سراسر کشور تخصیص یافت.
جندقیان دلیل افزایش اعتبار دولتی به نهاد دهیاری ها را افزایش سهم دهیاری ها از مالیات بر ارزش افزوده (20 درصد به 35 درصد) ذکر کرد که در قالب اعتبارات خاص در بند « و» بودجه کشور تعریف شده است.
* افزایش سهم درآمدهای پایدار روستاییان
وی تاکید کرد: دهیاری ها در جهت تامین منابع مالی خود باید سعی در کم کردن اتکای خود به درآمدهای ناپایدار برآیند و از طریق افزایش سهم درآمدهای پایدار در درآمدهای خود به ارائه کالاها و خدمات مورد نیاز روستاییان اقدام کنند.
او در زمینه درآمد پایدار گفت: درآمد پایدار عبارت است از آن دسته از درآمدها که دارای خصوصیاتی چون دوام پذیری، مطلوب بودن و انعطاف پذیری باشند.
*زنان و مدیریت روستا و دهیاری ها
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری ها گفت: یکی از عرصه‌های قابل تامل برای حضور زنان در حوزه مدیریت روستا، نهاد دهیاری‌ است که با شروع به کار دهیاری‌ها بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تحقق یافت.
جندقیان افزود: پس از تصویب «قانون تاسیس دهیاری‌های خودکفا» و در راستای تقویت بنیان مدیریت روستایی، وزارت کشور سیاست را‌ه‌اندازی، تقویت و ساماندهی تشکیلات دهیاری‌ها را در پیش گرفت.
وی خاطر نشان کرد: از مجموع 62 هزار آبادی در کشور، بیش از 38 هزار روستا (آبادی های بالای 20 خانوار اطلاق می شود) هستند؛ بیش از 36 هزار روستا دارای دهیاری هستند و در مجموع 2 هزار و 500 دهیار زن در این مراکز مشغول فعالیت هستند. این در حالی است که در دوره اول فعالیت شوراهای اسلامی فقط 150 زن در سراسر کشور دهیار بودند.
جندقیان افزود: در زمینه حضور بانوان در نهادهای دهیاری به عنوان دهیار، شاهد رشد چشمگیری بودیم اما انتظار داریم در آینده نیز از حضور بانوان در زمینه توسعه روستایی بیشتر استفاده شود.
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری ها اظهار داشت: استان های خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، مازندران و گیلان دارای بیشترین دهیاران زن هستند.
گزارش از ناهید حاجی خانی
*2181 * 3063