بزرگنمايي:

همه ما گاهي مضطرب مي شويم و اين اضطراب کمک مان مي کند از مخمصه ها بيرون بياييم. اما اضطرابي که گاهي ناجي مان مي شود، مي تواند بلاي جانمان هم باشد. آدم هايي که به «اضطراب منتشره» دچار هستند، آن قدر درگير مي شوند که منطقي فکر کردن براي شان دشوار مي شود. آنها هميشه نگرانند. وقتي همسرشان تلفن را جواب نمي دهد، فکر مي کنند جانش را از دست داده.

کياني نژاد، روانشناس به شما مي گويد که اين اختلال از کجا مي آيد و در برخورد با آن چه بايد بکنيد.

بلا در کمين است
فکري که هميشه با مبتلايان به اين اضطراب همراه است، اين است که «اگر من دچار يک مشکل شوم، نمي توانم از پسش بربيايم.» اين آدم ها نه تنها نگران آسيب ديدن خودشان هستند، بلکه از آسيبي که تصور مي کنند قرار است به ديگران هم برسد، مي ترسند و گاهي حتي با اين ترس، زندگي خودشان و نزديکان شان را مختل مي کنند.

انسان سالم وقتي به اتفاق بدي فکر مي کند، به بعد از آن هم فکر مي کند.براي مثال، وقتي نگران خيانت همسرش مي شود، به جاي اين که مدام تکرار کند «نکند به من خيانت کند!» به اتفاق فکر مي کند و با خود مي گويد، اگر شواهدي که امروز مي بينم، در آينده بي وفايي همسرم را به من ثابت کرد، من اين واکنش خاص را نشان مي دهم و اين تصميم خاص را براي زندگي ام مي گيرم، در حالي که افراد مبتلا به اضطراب منتشره به بعد فکر نمي کنند و دنبال راهي براي بيرون آمدن از مخمصه اي که تصور مي کنند پيش رويشان است هم نمي گردند. آنها تنها بحران خيالي را که ساخته اند، در ذهن شان تکرار مي کنند و فقط با فکر کردن به همان اتفاق ناخوشايند فرضي خودشان را آزار مي دهند.

به تو شک ندارم؛ ولي مي ترسم
کساني که به اضطراب منتشره دچارند، مدام ديگران را چک مي کنند. اگر اين افراد با کسي تماس بگيرند و پاسخي دريافت نکنند، به شدت با افکار منفي درگير مي شوند و براي بيرون آمدن از اين حال، آن قدر شماره را مي گيرند و زنگ مي زنند که بالاخره پاسخي دريافت کنند. شايد تصور کنيد که چنين فردي کنترلگر و متعصب است اما واقعيت اين است که ترس هاي غير منطقي و غير قابل توجيه او باعث مي شود رفتارهاي کنترلگرانه را به نمايش بگذارد.


گاهي آدم هاي مضطرب براي کم کردن اضطراب شان، ديگران را با خود همدست مي کنند

دنبال همدست مي گردند
گاهي آدم هاي مضطرب براي کم کردن اضطراب شان، ديگران را با خود همدست مي کنند. خانمي که مدام به شوهرش مي گويد نکند دير برسيم، باعث مي شود که حتي در صورت منطقي نبودن اين ترس، همسرش بيشتر عجله کند و به اضطراب دچار شود. اگر با چنين فردي زندگي مي کنيد، مراقب باشيد که ويروسي نشويد.

يادتان نرود که اضطراب واگيردار است و اگر مراقب نباشيد، دامان شما را هم مي گيرد. در عين حال که مي خواهيد او را از هميشه مضطرب بودن نجات دهيد، بايد حواس تان با خودتان هم باشد و مراقب کوچک ترين نشانه هاي مضطرب شدن در خودتان باشيد. اين آدم ها هميشه بدترين فکرها را مي کنند و گاهي اطرافيان شان را هم در اين افکار شريک مي کنند.

نگران همه چيز هستند
حتي انجام کارهاي روزمره هم براي فردي که به اضطراب منتشره دچار شده، اضطراب آور است. او مدام با فکرهايي چون «نکند غذايم خراب شود!» و ... درگير است. جالب اينجاست که هميشه اتفاقي که آنها را مضطرب مي کند، فاجعه آفرين نيست. يک فرد سالم مي تواند بپذيرد که خراب شدن غذا مشکل خاص و جبران ناپذيري را ايجاد نمي کند، اما افرادي که دچار اضطراب منتشره هستند، نمي توانند به اين ماجرا منطقي نگاه کنند و اين واقعيت را که بحراني که در ذهن شان ساخته اند، واقعا بحران نيست، بپذيرند.

اين افراد به اشتباه فکر مي کنند که با اين اضطراب، مي توانند وقايع را کنترل کنند. براي مثال، فردي که به اضطراب منتشره دچار است و به شدت نگران تصادف کردن است، اين توجيه را بيان مي کند که من با احتياط کردن از جانم تا امروز محافظت کرده ام و اگر استرس را کنار بگذارم، جانم به خطر مي افتد. آنها مي ترسند با کنار گذاشتن اضطراب، در دام خطرهايي که در کمين شان نشسته بيفتند.

مددکار شويد
به فردي که دچار اضطراب منتشره است کمک کنيد تا بپذيرد که همه اتفاق ها قابل کنترل شدن نيستند و حتي افرادي که با تمام توان شان، شرايط را در کنترل خود دارند هم ممکن است تصادف کنند يا در خيابان کيف شان دزديده شود.

اگر آدم هاي مضطرب تا اندازه اي خودشان را به مسير زندگي بسپارند، حال شان بهتر مي شود؛ اما نبايد از ياد ببريد که اين اتفاق هميشه تحت کنترل شان نيست و گاهي بدون کمک متخصصان از پس آزاد کردن فکرشان و سر سپردن به جريان زندگي بر نمي آيند. پس در اين صورت به آنها براي پيدا کردن يک روانشناس کارآزموده و شرکت کردن در جلسات درمان کمک کنيد.

درست است که اين مشکل حاد جز با کمک درمانگران از بين نمي رود اما شما مي توانيد براي حل اين مشکل کمک هاي فراواني بکنيد. بايد باور کنيد که شخص مضطرب خودش وضعيتش را انتخاب نکرده و از داشتن اين وضع لذت نمي برد. با برجسته کردن اين ويژگي او را آزار ندهيد.