روزهای خبرنگار- فرهاد شرف پور
اجتماعي
بزرگنمايي:
آریا بانو - تهران- 17 مرداد به طور رسمی «روز خبرنگار» نامگذاری شده است ولی در عصر کنونی تمام لحظه ها و ساعت ها و روزها متعلق به خبرنگاران و اصحاب رسانه است زیرا آنان همیشه می کوشند پل ارتباطی خبر رسانی بین تمام ارکان جامعه و مردم باشند و پیوند دهنده اجتماع به شمار می آیند.
عصری که با نام «عصر ارتباطات» مطرح شده است، خبرنگاران در مرکز ثقل دایره جهانی قرار دارند و جهان بدون خبرنگار و روز بدون خبر جذابیتی برای ساکنان این کره خاکی ندارد و به همین دلیل نمی توان از تقدیر این قشر زحمتکش دریغ کرد.
نگارش خبر کار خبرنگار است، نگارشی که بر اساس نظاره دقیق واقعیت ها و کشف موشکافانه حقایق صورت می گیرد و هدف از آن «اطلاع رسانی در زمان» و «آگاهی بخشی» است.
امروز رویه جاری در قبال فعالیت حرفه ای خبرنگاران متعهد و پی جوی حقیقت چنان است که با وجود سختی های این حرفه خبرنگاران، در انجام مسئولیت های خود دچار تردید نمی شوند. نسبت به مصائب آن اندیشه می کنند و در خود می جویند که آیا وضعیت چنان است که برای حفظ امنیت جانی نباید وظیفه خود را به درستی انجام دهند یا دغدغه مسئولیتی که بردوش دارند را به کناری وانهند؟
در سال های اخیر خبرنگاران متعددی متحمل احضار، بازداشت، فشارهای مستقیم و غیر مستقیم شده اند، که موجب آسیب پذیری حرفه ای و تهدید امنیت در این حوزه شده است و می تواند آثار زیانباری برای فردای کشورمان به دنبال داشته باشد.
آری، خبرنگاران زحمتکشان واقعی جامعه هستند اما جایگاه آنان در جامعه به روشنی مشخص نیست و هنوز مکانیزم ها و معیارها و شاخص های شایستگی دقیق برای این حرفه تعریف نشده و این حرفه خطیر در مسیر رشدش با دست اندازهای متعددی رو به روست و فضای رسانه ای امورز کشور همچنان در تب و تاب و افت و خیز است.
خبرنگاران و اصحاب رسانه به عنوان تلاشگران اصلی عرصه قلم و فرهنگ بدون هرگونه توقعی همواره در جبهه اطلاع رسانی خدمت کرده و نقاط قوت و ضعف جامعه را مطرح می می کنند اما با این وجود هنوز جایگاه واقعی این قشر فرهنگی در میان بین برخی از مسئولان کشوری و لشکری مشخص نیست به طوری که در برخی موارد با خبرنگاران با نگاهی منفی نظر می کنند.
خبرنگاران و اصحاب رسانه عموما از میان کسانی که از بهره هوشی بالاتری نسبت به افراد متوسط جامعه برخوردارند انتخاب می شوند و این امر رسالت سنگینی را بر عهده آنان گذاشته و خبرنگاران و اصحاب رسانه را به عنوان سفیران اطلاع رسانی در جهان ارتباطات معرفی می کنند آنان که نقش و مسئولیت سنگینی در ارائه اخبار و گزارش های شفاف به جامعه دارند.
خبرنگاران به دلیل پذیرش این مسئولیت سنگین همواره مورد توجه مردم و مسئولان بوده و هستند اما به دلیل نهادینه نشدن کار اطلاع رسانی در این عرصه با مشکلات بی شماری دست به گریبان هستند.
«عموما خبرنگار خوب به کسی گفته می شود که با وجود همه موانع شغلی، مالی و نظایر آن از دستیابی به اطلاعات دقیق، شفاف و ارزیابی شده مایوس نشود.»
«فرهنگ زندگی خبرنگار از ادبیات خاصی برخوردار است، او عشق واقعی همه زندگی خود را صرف کار خبر و اطلاع رسانی به افراد جامعه می کند چرا که خود را «چشم و گوش جامعه»، «صدای افکار عمومی»، «سر ستون هرم نخبگان جامعه» می داند و با این تعریف مفهومی و راهبردی آشناست که «رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی نقش مهمی در اطلاعرسانی و آگاهی دادن مردم جامعه هستند.»
خبرنگار سعی دارد به عنوان امین مردم مطالبات بر حق آنان را در باب مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنری، ورزشی و اقتصادی به اطلاع مسئولان برساند و متقابلا هم وظیفه خود می داند امکانات و مقدورات دولت را به مردم منتقل کند.
بهار زندگی خبرنگاران به دلیل هیجان کاری و عشق وافر به کار خبر بسیار زیبا است اما این بهار امروزه در چنبره مشکلات اقتصادی گرفتار شده به طوری که بیشتر خبرنگاران و اصحاب رسانه با آن دست و پنجه نرم می کنند؛ بهار عمر خبرنگاران با آن همه لطافت، شیرینی، سرسبزی و شادابی که دارد کوتاهتر از عمر کاری دیگر کارمندان و حقوق بگیران است.
خبرنگاران همواره نقشی حیاتی در برخورد با مسائل مختلف جامعه ایفا می کنند و از مهمترین عوامل اطلاع رسانی جوامع هستند که وظیفه حساس انعکاس مشکلات، موفقیت ها، شکست ها، رویدادها و انتقال هرگونه پیام به جوامع را عهده دار هستند.
«امروزه در تمام دنیا شغل خبرنگاری از پرخطرترین مشاغل شناخته شده، اما هنوز جایگاه شغلی آن در کشور ما به خوبی تعریف نشده است.»
خبرنگاران علاوه بر مشکلات مادی با محدودیت ها و مشکلات حرفه ای فراوان، در راه جمع آوری اطلاعات مواجه هستند. بخشی از این مشکلات از نبود «روحیه انتقاد پذیری در مسوولان» سرچشمه می گیرد؛ اما با وجود خودنمایی مشکلات فراوان در مسیر اطلاع رسانی شفاف و بهنگام، هیچ تشکل قدرتمندی برای دفاع از حقوق خبرنگاران وجود ندارد.
علت اینکه خبرنگاران جایگاه واقعی خـود را در جامعه ندارند به خاطر تضعیف شدن نقش نظارتی رسانه هاست. رسالت خبرنگار نشر آگاهی در جامعه است و به همین دلیل وظیفه حساس و سنگینی بر عهده دارد.
«در کشور ما شرایط اجتماعی به گونه ای است که بسیاری از خبرنگاران مجبور به مصلحت طلبی، نگاه یکسویه به دستگاهها و در برخی موارد بی تفاوتی نسبت به مشکلات مردم می شوند.» در چنین فضایی است که مردم اعتماد خود را نسبت به خبرنگاران از دست می دهند از سـوی دیگر برخی مسئولان ناکارآمد نیز از ابزارهای اطلاع رسانی برای پوشاندن معایب خود سوء استفاده می کنند.
در این وضعیت خبرنگاران باید برخی واقعیات کـــه امکان طرح مستقیم آن در جامعه وجود ندارد و ممکن است مشکلاتی بـــرای کشور ایجاد کند را با هنر بیان غیر مستقیم به مخاطبان منتقل کند.
اهمیت خبر در عصر ارتباطات بر کسی پوشیده نیست و در چرخه تولید اخبار و اطلاعات خبرنگار ستون اصلی است، اما در کشور ما هنوز هـم تعداد زیادی از مردم و مسئولان از اهمیت اطلاع رسانی آگاهی چندانی ندارند و از رو بـــه رو شدن با روزنامه نگاران و خبرنگاران گریزانند.
«اطلاع رسانی به موقع و همراه بـــا امانتداری نقش موثری در شکوفایی جامعه دارد، باید با فرهنگ سازی زمینه بهره گیری هر چه بهتر از این ابزار قدرتمند و تاثیرگذار فراهم شود. رفع مشکلات مـادی و اجتماعی در مسیر فعالیت خبرنگاران و روزنامه نگاران امری مهم در ارتقای سطح اطلاع رسانی جامعه است شــرایط باید به گونه ای فراهم شود که خبرنگاران فقط به کار خبر بپردازند و بـــرای معیشت خود به منابع دیگر وابسته نشود.
«عدم امنیت شغلی و مواجهه با خطرات روزافزون سیاسی و اجتماعی همواره زندگی خبرنگاران را به مخاطره می افکند.»
خبرنگاران به عنوان چشم بینای مسئولان و امین مردم، در بیان واقعیات و رخدادهای اجتماعی و سیاسی نقش مهمی دارند و به دلیل کار طاقت فرسایی که دارند، نیازمند توجه بیشتر مسئولان هستند.
امروزه در کشورهای توسعه یافته مطبوعات و رسانه ها از جایگاه بسیار مهم و رفیعی در روشنگری اذهان و پیشبرد برنامه ها و اهداف حاکمان برخوردار هستند، که در کشور ما هم تامین امنیت شغلی و حفظ حرمت حرفه ای خبرنگاران می تواند، تاثیر بسزایی در تبیین جایگاه اصلی اطلاع رسانی داشته باشد.
امروزه رشته خبرنگاری در دنیا به عنوان یک علم شناخته می شود، اما متاسفانه خبرنگاری در جامعه کنونی ما در حاشیه قرار دارد و وقتی مطبوعات را رکن چهارم دموکراسی نه در عرض سه قوه بلکه ناظر بر سه قوه می دانیم باید به همان اندازه به مطبوعات هم بها داده شود.
امروز که اطلاعات به صورت ثانیه ای در تمام دنیا پخش می شود دیگر نمی توان دیواری ذهنی به دور خود کشید و با خیالی خام با جریان آزاد اطلاعات مقابله کرد.
نبود خبرنگاران فعال به معنی قطع ارتباط با دنیاست و اگر نمی خواهیم، در یک سلول انفرادی بدون داشتن هیچ گونه اطلاعات از اطراف خود باشیم باید زمینه فعالیت گسترده خبرنگاران و روزنامه نگاران را فراهم کنیم.
* خبرنگار اجتماعی ایرنا
-
چهارشنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۷ - ۲۱:۲۹:۵۹
-
۱۶۷ بازديد
-
ایرنا - زن و خانواده
-
آریا بانو
لینک کوتاه:
https://www.aryabanoo.ir/Fa/News/72553/