آریا بانو - انواع مفصل در بدن در سه گروه متحرک، نیمه متحرک و کاملا متحرک دسته‌بندی می‌شود. مفاصل متحرک 6 نوع هستند و نقش بسیار مهمی در انجام فعالیت‌های روزانه دارند. جالب است بدانید که تعداد مفاصل بدن انسان 360 عدد است.


سرویس علوم - آیا می‌دانید هر کدام از اندام‌های متحرک بدن مانند دست و پا چگونه حرکت می‌کنند؟ بله، حرکت اندام‌های اسکلتی با وجود انواع مفصل در بدن امکان پذیر است. مفصل محلی است که دو یا چند استخوان به هم می‌رسند. سه نوع مفصل اصلی وجود دارد: رشته‌ای (غیر متحرک)، غضروفی (نیمه متحرک) و متحرک.
تعداد مفاصل بدن انسان
مجموعه تعداد انواع مفصل در بدن انسان 360 عدد است.

قسمت بدن	تعداد مفصل
جمجمه	86
گلو و گردن	6
قفسه سینه	66
ستون فقرات و لگن	76
دست‌ها و انگشت‌ها	64
پاها و انگشت پاها	62

انواع مفصل
مفصل‌ها بر اساس ساختار به سه دسته‌ رشته‌ای، غضروفی و سینوویال تقسیم‌بندی می‌شوند. مفاصل را می‌توان بر اساس نوع حرکت نیز به سه دسته ثابت، نیمه متحرک و متحرک تقسیم‌بندی کرد.

1. مفصل رشته‌ای (ثابت و غیر متحرک)
این نوع مفصل تنها با یک رباط نگه داشته می‌شود. از نمونه‌های این نوع مفصل می‌توان به استخوان‌های زند زیرین و زند زبرین، مفصل بین استخوان‌های درشت نی و نازک نی و یا جایی که دندان‌ها به مفاصل استخوان وصل شده اند، اشاره کرد.
2. مفصل غضروفی (نیمه متحرک)
این مفاصل در جا‌هایی که اتصال بین مفاصل استخوانی که از غضروف درست شده اند، وجود دارند، مثلا بین مهره‌ها در ستون فقرات. مفاصلی که با غضروف پوشیده شده اند موقتی هستند و فقط در کودکان تا پایان سن بلوغ وجود دارند. برای مثال می‌توان به صفحات غضروفی شفاف در انتهای استخوان‌های دراز اشاره کرد. مفاصلی که در آن‌ها غضروف‌های ترکیبی وجود دارد، مفاصل غضروفی دائمی هستند.
3. سینوویال (مفصل متحرک)
تابحال مفاصل متحرک رایج‌ترین نوع مفصل در بدن انسان بوده اند. همه آن‌ها متحرک هستند و دارای یک کپسول متحرک (با ساختار کلاژنی) در اطراف کل مفصل هستند. علاوه بر این کپسول، همگی یک غشا متحرک (در لایه داخلی کپسول) که مایع متحرک را محافظت می‌کند، دارند. همچنین نوعی غضروف شفاف که در انتهای هر مفصل وجود دارد و از آن محافظت می‌کند. 6 نوع مفصل متحرک وجود دارد که براساس شکل مفصل و تحرک آن‌ها طبقه‌بندی می‌شوند.

انواع مفصل متحرک
1. مفصل لولایی در آرنج و زانو وجود دارد و حرکات آن به صورت کشش، برآمدگی و فرورفتگی است.
2. مفصل محوری در قسمت بالایی ستون فقرات وجود دارد و موجب حرکات گردن می‌شود. این حرکات به صورت چرخش یک استخوان حول دیگری است.
3. مفصل گوی و کاسه در شانه و لگن وجود دارد. سر یک استخوان به شکل یک کره و دیگری به شکل کاسه است. این مفصل در همه جهات حرکت می‌کند.
4. مفصل زینی شکل در استخوان‌های بین انگشت شست و مچ دست وجود دارد که در هم فرو می‌روند.
5. مفصل لقمه‌ای در قسمت مچ دست وجود دارد. این مفصل به شکل بیضی و تخم مرغی شکل است و در حفره استخوان که به همین شکل است می‌چرخد.
6. مفصل لغزنده در استخوانچه‌های مچ دست وجود دارد. در این محل استخوان‌ها به وسیله رباط‌های قوی به هم وصل شده اند و حرکت کمی دارند از این رو حرکت این مفصل به صورت لغزشی است.

انواع مفصل سینوویال
ساختار	مثال	نوع حرکت در مفصل	نوع مفصل
مفصل لولایی	آرنج/ زانو	کشش، فرورفتگی و برآمدگی	لولایی
مفصل محوری	قسمت بالای گردن	چرخش یک استخوان حول دیگری	محوری
مفصل گوی و کاسه	شانه / لگن	فرورفتگی و برآمدگی / چرخش داخلی و خارجی	گوی و کاسه
مفصل زینی شکل	مفصل بین انگشت شست و مچ دست	فرورفتگی و برآمدگی / چرخشی	زینی شکل
مفصل لقمه‌ای	مفصل مچ دست	فرورفتگی و برآمدگی / چرخشی	لقمه ای
مفصل لغزنده	مفاصل بین استخوانچه های مچ دست	حرکات لغزشی	لغزنده

حدیث پاکدل مقدم