بزرگنمايي:

آریا بانو - برای مراقبت از چشم‌ها باید عوامل محیطی و رفتاری را رعایت کنید. برای مثال، فاصله مناسب بین چشم تا صفحه نمایش یا کتاب را رعایت کنید. یا اینکه نور اتاق را طوری تنظیم کرده تا چشم‌ها دچار آسیب نشوند. البته برخی مشکلات خاص چشم دارای راه حل‌های خاصی نیز هستند.


سرویس سلامت - آیا می‌دانید که برخی از میکروب‌ها می‌توانند به قرنیه چشم‌ آسیب برسانند؟ چشم‌ها مهمترین عضو بدن انسا‌ن‌ها هستند. بنابراین حفظ سلامت آن‌ها اهمیت زیادی دارد. برای مراقبت از چشم‌ها موارد زیر را رعایت کنید:
1. از مالیدن چشم‌ها خودداری کنید

دست‌ها در معرض چرک، گرد و خاک و باکتری‌های فراوانی قرار دارند و با هر بار تماس و مالیدن دست به چشم‌ها وارد آن می‌شوند. پس از مالیدن دست‌ها به چشم خودداری کنید تا از ورود آلودگی و سوزش جلوگیری شود. اگر هم این عادت در شما ریشه دوانیده، تلاش کنید آن را در سریعترین زمان ممکن ترک کنید.
2. دست‌ها را مرتب بشوئید
به طور منظم دست‌ها را بشوئید تا باکتری‌ها از بین رفته و از تماس آن‌ها با چشم ها، عینک‌ها و لنز‌های طبی جلوگیری شود.
3. چشم را در برابر نور محافظت کنید
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه‌های ماوراء بنفش خطر انحطاط شبکیه چشم را در بین افراد مسن افزایش می‌دهد و موجب آفتاب سوختگی قرنیه یا فتوکراتیت می‌شود. بنابراین، علی رغم اهمیت پیروی از مد و زیبایی صورت، عینک آفتابی را برای مراقبت از چشم هایتان استفاده کنید. اگر پوشیدن عینک آفتابی هم در مرام شما نیست، پس از عینک‌های مسدود کننده اشعه‌های ماوراء بنفش یا لنز‌های طبی استفاده کنید. پوشیدن کلاه لبه دار، چادر و کلاه را نیز توصیه می‌کنیم.
4. آب یا مایعات سالم را به مقدار فراوان بنوشید

مصرف کافی آب یا دیگر نوشیدنی‌های سالم برای سلامت کلی بدن و از جمله چشم‌ها نیز مفید است. چشم‌های خود را با مصرف منظم آب و انواع نوشیدنی‌ها در برابر خشک شدن و سوزش ایمن کنید.
5. از استعمال دخانیات پرهیز کنید
استعمال دخانیات شما را در برابر انحطاط شبکیه چشم و دیگر بیماری‌های از قبیل: آب مروارید آسیب پذیرتر می‌کند. استعمال دخانیات همچنین به عصب‌های بینایی آسیب می‌رساند. باید توجه داشته باشید که این امر تأثیرات مخربی بر قوه بینایی شما بر جا خواهد گذاشت.
6. از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید
موادی مانند بتا کاروتین، لوتئین، امگا 3، لیکوپین، و ویتامین‌های C، A و E نقشی حیاتی در سلامت و مراقبت از چشم‌ها به عهده دارند؛ بنابراین کسب اطمینان از مصرف غذا‌های متنوع سرشار از مواد مغذی مزبور، ضروری است.
7. فاصله قانونی را از صفحه نمایش‌ها حفظ کرده و روشنایی اتاق را تنظیم کنید

صفحه نمایش کامپیوتر باید در فاصله بیش از 35 سانتی‌متری چشم‌ها قرار داده شود و به نحوی تنظیم گردد که 20 درجه پایین‌تر از سطح چشم‌ها قرار گیرد. به این ترتیب از خستگی چشم‌ها جلوگیری می‌شود. برای مراقبت از چشم لازم است اطمینان کسب کنید که روشنایی اتاق به اندازه کافی در سراسر اتاق پخش شده است. باید به خاطر داشت که نور متمرکز یا بسیار روشن موجب ایجاد تشعشع شده و فشار فراوانی به چشم‌ها وارد می‌کند.
8. قاعده 20-20-20 را رعایت کنید
اگر قصد دارید چشم‌های خود را در بهترین حالت حفظ کنید، باید به قاعده 20-20-20 که به قرار زیر است، پایبند باشید:
هر 20 دقیقه یکبار چشم‌ها را از صفحه نمایش کامپیوتر برداشته و به فاصله 20 متری نگاه کنید.
به طور متوالی 20 مرتبه چشم‌ها را باز و بسته کنید تا از خشکی چشم جلوگیری شود. هر 20 دقیقه یکبار از صندلی خود برخیزید و 20 قدم راه بروید. این عمل فقط برای چشم‌ها مفید نیست، بلکه وضعیتی مناسب را به وجود آورده و جریان خون را در سراسر بدن بهبود می‌بخشد. به این ترتیب به تحرک نیز واداشته می‌شوید.
9. توجه به آرایش صحیح چشم مهم است
اگر قصد مراقبت از چشم‌های خود را دارید، پس از برند‌های مناسبی برای آرایش چشم استفاده کنید. استفاده از سایه چشم، ریمل و خط چشم را که موجب واکنش آلرژیک چشم‌ها می‌شوند، متوقف کنید. همچنین فراموش نکنید که باید آرایش خود را پیش از خواب پاک کنید. به این صورت از ایجاد باکتری‌های ناشی از باقیمانده‌های وسایل آرایشی در ناحیه چشم جلوگیری می‌کنید. به همین ترتیب برس‌های آرایش خود، به ویژه برس‌های آرایش چشم، را نیز به طور منظم تمیز کنید.
10. به اندازه کافی بخوابید

چشم‌ها نیز مانند سایر اعضای بدن نیازمند احیا و بازسازی خود هستند. پس برای مراقبت از چشم‌های خود، اطمینان کسب کنید که خواب روزانه شما منظم و مکفی است، چون چشم‌ها از طریق خواب استراحت کرده و خود را احیا می‌کنند.
11. در فعالیت‌های مختلف از پوشش‌های ایمنی مناسبی برای چشم استفاده کنید
در حین انجام هر کاری نسبت به ایمنی چشم‌های خود اطمینان حاصل کنید. برای مثال، هنگام شنا از عینک حفاظ دار استفاده کنید تا از ورود کلرین به چشم جلوگیری شود. در ضمن، اگر مشغول باغبانی، نقاشی، ساخت و ساز یا هرگونه فعالیت دیگری در منزل شخصی خود هستید، از عینک‌های ایمنی استفاده کنید تا از ورود گرد و خاک، باکتری و صدمه رسیدن به چشم‌ها پیشگیری کنید.
12. نظافت محیط پیرامون خود را رعایت کنید
لکه‌ها و گرد و خاک موجب سوزش چشم می‌شوند، پس مطمئن شوید که نظافت در محیط کار و زندگی شما رعایت می‌شود. جامه‌های کتانی و حوله‌های خود به طور مرتب عوض کنید و از به هم ریختگی محیط کار خود جلوگیری کنید.
13. دست کم دو سال یکبار به چشم پزشک مراجعه کنید

معاینه کامل چشم، که شامل پراکندگی مردمک چشم نیز می‌شود، می‌تواند به تشخیص خطر ابتلای شما به بیماری‌های اصلی چشم (مانند رتینوپاتی دیابتی)، که اتفاقاً هیچ علایم و اخطار قبلی هم ندارند، کمک کند. از طریق معاینه چشم همچنین اطمینان حاصل می‌کنید که نسخه عینک آفتابی و لنز‌های طبی شما به روز هستند.
14. لنز‌های طبی خود را مرتباً تمیز کنید
لنز‌های طبی را فقط با مایع‌های ویژه تمیز کنید و از استفاده از آب شیر یا آب مقطر دوری کنید. در صورتی که از قواعد منظم تمیز کردن لنز‌های طبی پیروی نکنید، آلودگی‌ها به چشم‌های شما نفوذ کرده و خطر ابتلا به بیماری قرنیه یا حتی نابینایی یکی از چشم‌ها وجود خواهد داشت. هرگز لنز‌های طبی هیچ کس را استفاده یا به امانت نگیرید و همیشه آن‌ها را در هنگام خواب از چشم بیرون بیاورید، مگر اینکه چشم پزشک این کار را برای شما مجاز دانسته باشد
چگونه با مشکلات بینایی خود رفتار کنیم؟
مطابق یافته‌های محققان انجمن چشم‌ پزشکی آمریکا، مشکلات خاص چشم دارای راه حل‌های خاصی نیز هستند. در ادامه به تعدادی از این مشکلات و راه حل‌ها نگاهی می‌اندازیم:
حساسیت به نور روشن
عینکی را انتخاب کنید که 75 تا 90 درصد نور قابل مشاهده را مسدود کند. به علاوه، عینکی که 99 تا 100 درصد اشعه‌های ماورای بنفش A و B را مسدود کند نیز می‌تواند به پیشگیری از آب مروارید چشم یاری برساند. همچنین انتخاب عینک‌های مسدود کننده طول موج آبی ایده خوبی است. عینک‌های تیره را در طول شب یا در منزل استفاده نکنید، چون در دراز مدت موجب افزایش حساسیت چشم به نور می‌شود.

چشم‌های خارش دار، سوزش دار یا قرمز: این علایم می‌توانند نشانه خشکی چشم رایج در سنین بالای 50 یا تولید مخاطی فراوان در میان استفاده کنندگان لنز‌های طبی باشند. احتمالاً استفاده از اشک مصنوعی برای چشم‌های خشک مفید واقع می‌شود. تعدادی از بیماران حساسیت چشمی می‌توانند به لنز‌های قابل عرضه یا روزانه روی آورند. اشخاصی از قبیل: استفاده کنندگان لنز‌های طبی و بزرگسالان بالای 50 سال، که علایم مزبور را در خود مشاهده می‌کنند، باید برای درمان به متخصص مراقبت از چشم مراجعه کنند.
مشکل تابش نور بیش از حد
اگر نور چراغ جلو خودرو‌ها در طول شب مشکلی همیشگی برای شماست و یا در محیط‌های مقتضی شرایط بصری مشابهی کار می‌کنید، پس از متخصص مراقبت از چشم خود بخواهید تا لنز‌های ضدانعکاسی را برای شما تجویز کند. این وسایل به کاهش نور زیاد و انعکاس آن هم در طول روز و هم شب یاری می‌رسانند. به یاد داشته باشید که افزایش حساسیت به تابش نور زیاد شاید علامتی از ابتلا به آب مروارید و دلیلی برای انجام معاینات چشم باشد.
ضعف بینایی در سنین پیری
علاوه بر نسخه جدید لنز‌های عینک، یکی از مقیاس‌های چشم‌های اشخاص پا به سن گذاشته عبارت است از لامپ‌های بیشتر در خانه و نصب روشنایی در محیط کار. در این گونه موارد، لامپ‌های مهتابی با خروجی بالا را انتخاب کنید تا همزمان با کاهش مصرف انرژی، خروجی نور بیشتری نیز داشته باشید. تابش روشنایی غیر مستقیم را حذف کنید.

مشکل داشتن با عینک‌های جدید
اگر مدتی است از لنز‌های طبی جدید استفاده می‌کنید، اما هنوز هم از مشکلاتی مانند تاری دید، دید دوگانه و ... رنج می‌برید، باید به متخصص مراقبت از چشم خود مراجعه کنید. احتمالاً متخصص بتواند مشکل را با تغییر قاب یا نسخه حل کند.
مشاهده نقطه‌های مزاحم
عموماً دیدن نقطه‌ها یا اجسام شناور یکی از تجربه‌های شایع و بدون ضرر در میان افراد مسن است. اما دیدن روشنایی مختصر یا، در برخی موارد، اجسام شناور شاید نشانی از مشکلات جدیتری مانند رتینوپاتی دیابتی، بیماری شریان کاروتیدی یا مراحل ابتدایی جداشدگی شبکیه چشم نیز باشد. پس در صورت داشتن چنین علایمی به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.
سامان کهنه پوشی