بزرگنمايي:

آریا بانو - انواع مزه اصلی شامل شیرینی، ترشی، شوری و تلخی می‌شود. بعضی از محققان مزه ملس را نیز به عنوان یکی از مزه‌های اصلی می‌شناسند. بنابراین می‌توان گفت که بین چهار یا پنج مزه اصلی داریم که هر کدام در ناحیه خاصی از زبان دارای گیرنده‌های مخصوص به خود هستند.


سرویس علوم - زبان از ماهیچه‌های پوشیده شده با غشاء‌های مخاطی تشکیل شده است. این ماهیچه‌ها به فک پایینی و استخوان هیوئید، که دقیقاً روی حنجره واقع شده و ماهیچه‌های زبان را محکم می‌کنند، متصل شده اند. استخوان هیوئید یگانه استخوان در بدن انسان است که با هیچ استخوان دیگری تماس ندارد. تعداد رشته‌های عصبی در فیبر‌های ماهیچه‌ای به شدت زیاد است، بنابراین زبان می‌تواند غذا را در دهان اداره کرده و آن را در بین دندان‌ها قرار دهد.
ناحیه‌های خاصی روی سطح زبان قرار دارند که طعم غذا را تشخیص می‌دهند. این ناحیه‌ها با برآمدگی‌های بسیار کوچکی به نام پاپیل شروع می‌شوند. پاپیل‌ها سطح روی زبان را شکل داده و بافت سخت آن را به وجود می‌آورند. ساختار‌های کوچک و لامپ مانندی در بین برآمدگی‌های کناری و پایه زبان وجود دارند. این ساختار‌ها ارگان‌هایی حسی به نام جوانه‌های طعم دار هستند؛ و ما را قادر می‌سازند تا از احساس طعم لذت ببریم و در زمان نامناسب بودن غذا نیز به ما هشدار می‌دهند.
انواع مزه اصلی
شیرینی
وجود شکر و چند ماده دیگر عامل تولید شیرینی، که معمولاً به عنوان حسی لذت بخش شناخته می‌شود، هستند.
ترشی
مزه ترش به وسیله زیرمجموعه کوچکی از سلول‌هایی که در سراسر جوانه‌های طعم دار زبان منتشر شده اند، تشخیص داده می‌شود. میوه ها، از قبیل: لیمو، انگور، پرتغال، تامارین و گاهی اوقات هندوانه از جمله معمولترین گروه‌های غذایی دارای مزه ترش طبیعی به شمار می‌آیند.
شوری
ساده‌ترین گیرنده کشف شده در دهان عبارت است از گیرنده کلرید سدیم (نمک). شوری طعمی است که اصولاً با حضور یون‌های سدیمی تولید می‌شود.
تلخی
تلخی حساسترین مزه به حساب می‌آید. بسیاری افراد این مزه را نادلپذیر، تند یا غیر قابل پذیرش می‌دانند، اما برخی اوقات طعمی دلپذیر دانسته شده و آن را از طریق عوامل تلخ کننده به غذا اضافه می‌کنند. غذا‌ها و نوشیدنی‌های تلخ معمول شامل قهوه، کوکای شیرین نشده، میت آمریکای جنوبی، کدو تبل تلخ و زیتون‌ها می‌شود.
ملس
ملس طعمی اشتها آور است و در زبان انگلیسی معمولاً با اسم ژاپنی آن، اومامی یا میتی توصیف می‌شود. این مزه را می‌توان در پنیر، سس سویا و همچنین شمار فراوانی از دیگر غذا‌های تخمیر شده و خوابانده شده یافت. این طعم در گوجه فرنگی و لوبیا نیز وجود دارد.

بنابراین باید خاطر نشان ساخت که فقط چهار نوع گیرنده مزه وجود دارند:
(1) شیرین ، مانند آنچه که با شکر خانگی تولید می‌شود؛
(2) ترش ، مانند آنچه که با سرکه تولید می‌شود؛
(3) شور ، مانند آنچه که با نمک خانگی تولید می‌شود؛
(4) تلخ ، مانند آنچه که با کافئین یا کوینین تولید می‌شود.
انواع مزه کجای زبان احساس می‌شود
هریک از گیرندگان مزه در ناحیه‌های خاصی از سطح زبان تمرکز کرده اند:
گیرنده‌های شیرینی اغلب در نوک زبان تمرکز کرده اند (به کودک توجه کنید که ترجیح می‌دهد آب نبات را به جای جویدن، لیس بزند). گیرنده‌های ترشی اغلب در نواحی کناری زبان قرار دارند و اکثراً توسط اسید‌ها تحریک می‌شوند. گیرنده‌های شوری غالباً در نیمه جلویی زبان و سطح بالایی و کناره‌های آن حضور دارند. این گیرنده‌ها معمولاً توسط شوری‌های غیرارگانیک تحریک می‌شوند. گیرنده‌های تلخ در قسمت‌های داخلی‌تر (انتهای) زبان واقع شده اند. این گیرنده‌ها توسط مواد شیمیایی مختلفی تحریک می‌شوند. هرچند تعدادی از شوری‌های غیرارکانیک منیزیم و کلسیم نیز حس تلخی را تولید می‌کنند، اما اغلب این مواد‌های شیمیایی ترکیباتی ارگانیک هستند.

تعداد جوانه‌های طعم دار در کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان است. این جوانه‌ها تقریباً در تمام نواحی زبان کودکان و حتی لب آن‌ها وجود دارند. شاید به همین خاطر است که بزرگسالان در مقایسه با کودکان، که از طعم‌های تلخ بیزارند و غذا‌های شیرین را ترجیح می‌دهند، لذت بیشتری را از طعم‌های مختلف می‌برند. هر فرد بزرگسال به طور میانگین دارای 9000 جوانه طعم دار روی سطح زبان، سقف و گلو است.
سامان کهنه پوشی