بزرگنمايي:

آریا بانو - جستجوی علل پیدایش و افزایش بحران ها و جدایی ها در کانون خانواده از منظر دانش های متفاوتی می تواند پیگیری شود.هر گروه از دانشمندان رشته های مختلفی که پیگیر کشف علل این مشکل اجتماعی هستند، از نگاه خود دلایل محکم و همخوان با واقعیت ها ارائه می دهند.به ذکر برخی علل بسنده می کنیم: […]

جستجوی علل پیدایش و افزایش بحران ها و جدایی ها در کانون خانواده از منظر دانش های متفاوتی می تواند
پیگیری شود.
هر گروه از دانشمندان رشته های مختلفی که پیگیر کشف علل این مشکل اجتماعی هستند، از نگاه خود دلایل محکم
و همخوان با واقعیت ها ارائه می دهند.
به ذکر برخی علل بسنده می کنیم: 1 – آشنا نبودن با وظایف خانوادگی کسی که در اندیشه تشکیل کانون
خانوادگی است، نخست باید بدند که سازمان خانواده مانند هر سازمان اجتماعی دیگر دارای اصولی است که تنها در سایه
شناخت اصول و انجام وظایف می تواند به هدف های مقدس ازدواج دست یابد ناآگاهی از اصول سبب می شود
آسیب های جبران ناپذیری بر پیکر خانواده وارد آید و زن و شوهر نتوانند خوشبختی خود و فرزندان شان را
در پیوند زناشویی تضمین کنند.
برخی زوج های جوان بدون آمادگی قبلی و بی آن که با وظایف و مسئولیت های خود و حقوق شریک
زندگی اش به درستی آشنا شوند و راه و روش سلوک در زندگی خانوادگی را بیاموزند، به تشکیل خانواده اقدام
می کنند و پس از گذشت مدت زمانی در می یابند چه اشتباه بزرگی را مرتکب شده اند 2 –
عدم شناخت زوجین از یکدیگر: کسی که در اندیشه ازدواج است ، پس از آشنایی با وظایف و مسئولیت های
خود و حقوق شریک زندگی اش باید بداند با چه کسی ازدواج می کند.
نیز معیارهای مهمی که از دید صاحب نظران ، از شرایط ازدواج موفق بیان شده، تا چه میزان وجود دارد
.
شناخت زن و شوهر از وضعیت اخلاقی و معنوی و تفکر اجتماعی و بینش اقتصادی و میزان پای بندی به
آداب و رسوم یا گرایش به مدرنیسم ، قبل از ازدواج امری لازم است.
اسلام اجازه داده است هنگانی که زن و مرد قصد ازدواج دارند، همدیگر را ببینند ، با هم گفتگو کنند،
به شرطی که این کار از روی هوسرانی نباشد.
باید توجه داشت که تحقیق ، با معاشرت ها و انتخاب دوست غیر همجنس که منشأ آن هوس های زودگذر
است ، تفاوت دارد 3 – سست شدن مبانی اعتقادی و عدم پایبندی و عدم پایبندی به مقررات دینی: اگر
با نگاه جستجوگرانه وضع خانواده هایی را که متلاشی شده اند، مورد مطالعه قرار دهیم، درمی یابیم که مهم ترین
عامل آن ضعف اصول اخلاقی می باشد.
تجربه نشان می دهد کسانی که فاقد تعهدات ایمانی هستند و حتی اگر قبل از ازدواج مدت ها با هم
آشنایی داشته باشند، پس از تشکیل زندگی مشترک به دلیل نداشتن ارزش های ثابت و یکسان و نداشتن پشتوانه درونی،
با کوچک ترین آسیب، پیوندشان سست شده، چه بسا از هم می گسلد.(1) غرق شدن در مادیات و لذت جویی
ها و روی گردانی عملی از دین (اگر چه در ذهن معتقد باشد) هیچ نقطه مشترک و عاملی برای وحدت
باقی نمی گذارد تا موجب استمرار صمیمیت استواری بنیان خانواده گردد.
4 – گرایش به فرهنگ مصرف غرب و گسترش فساد و بی بند و باری های جنسی و آزادی های
افسارگسیخته: تفکری حاکم بر جامعه امریکا است، مبنی بر این که “خوشی و لذت مقدّم بر استواری و نگهداری کانون
خانوادگی است”.
ترویج این اندیشه در جوامع دیگر از جمله ایران یکی از عوامل گسترش جدایی ها و سست شدن بنیان خانواده
است.
شهید مطهری در این مورد می گوید: “در هر جا که آداب و رسوم جدید غربی بیشتر نفوذ کرده است،
آمار طلاق هم افزایش یافته است .
آمار طلاق ها در شهرها بیشتر از روستاها و شهرهای بزرگ تری که آداب غربی را بیشتر پذیرفته اند، زیادتر
است، مثلا بیش از یک چهارم طلاق های ثبت شده سراسر کشور (یعنی 27 درصد) مربوط به تهران است، در
حالی که نسبت جمعیت تهران به جمعیت سراسر کشور تقریبا ده درصد می باشد”.(2) 5 – ازدیاد اعتیاد: اعتیاد به
مواد مخدر، قاچاق، الکل، قمار و سایر مفاسد باعث اختلال در سلامت جسمی، روحی و شخصیت خانوادگی و اجتماعی شده،
در نتیجه آمار طلاق را بالا برده است.
6 – بالا بودن میزان مهریه ها: یکی از علل طلاق بالا بودن میزان مهریه ها و هوس گرایی زنان
جهت دریافت مهریه ها و ازدواج مجدد با مردی دیگر و اخذ مهریه ای دیگر است.
7 – قرار گرفتن طلاق به بهانه های مختلف در دست زنان: یکی از احکام اسلام این است که طلاق
را در دست مرد قرار داده است، علاوه بر قرآن که در آیاتی چند نظیر49 احزاب و 231 بقره، روایات
(3) معتبر زیادی ، قرار گرفتن طلاق به دست مردان را بحث کرده است.
جهت روش شدن ارزش اینحکم ، و این که یکی از عوامل شکاف بین خانواده ها ، انحراف از این
قانون به بهانه های متفاوت است، به گزارش زیرتوجه کنید.
“طلاق های ثبت شده در دادگاه های فرانسه نشان می دهد که بیش از هفتاد درصد طلاق ها به درخواست
زنان بوده است”.(4) لوسون د انشمند امریکایی ، ضمن بیان آمارهای هولناک طلاق در امریکا می نویسد :”قابل توجه این
که هشتاد درصد طلاق ها به تقاضای زنان واقع شده است”.
خانم مونیکا ، نویسنده انگلیسی ، ضمن اظهار تأسف شدید از آمارهای وحشت افزای طلاق در آن کشور می نویسد:
“دوام و استحکام هر ازدواجی در درجه اول به درایت و سبکسر نبودن زنان بسته است و با توجه به
این حقیقت تلخ اعتراف می کنم که آمارها و پرونده های دادگاه ها در انگلیس نشان می دهد که از
هر صد ازدواجی که به طلاق منجر می شود، در نود و نه درصد آنان زنان مقصرند”.(5) این وضعیت به
بهانه های مختلف در سال های بعد از انقلاب در ایران افزایش یافته است.
8 – صنعتی و ماشینی شدن زندگی زنان و مردان صنعتی شدن زندگی و زنان و مردان موجب بالا رفتن
سطح توقعات بانوان و زیاده طلبی و تنوع خواهی مردان گشته و زمینه را برای بروز اختلاف و جدایی ها
فراهم ساخته است.
نویسنده کتاب “طلاق یا فاجعه انحلال” می نویسد : “طبق آمار ، زن و شوهرهای تهرانی ماهانه دو هزار دادخواست
طلاق به دادگستری می دهند.
یکی از قضات در این باره اظهار می دارد که : اکثر دادخواست های طلاق از طرف زنان به دادگستری
داده می شود.
اختلافات این زن و شوهر ها بیشتر در نتیجه ماشینی شدن زندگی و بیشتر شدن توقعات زنان و زیاده طلبی
و تنوع خواهی مردان است”.(6) دکتر آذرمان روانپزشک می گوید: “بخشی از مشکلات خانواده های جدید، ریشه در تغییر و
تحول روحی زنان مدرن دارد.
همان گونه که مشکلات مردان جدید هم شکل عوض کرده و چهره تازه تری را به رخ می کشد، اما
این مشکل خاص یعنی تحمل ناپذیری برخی از زنان به خصوص قشر فرهیخته، به دیل تغییر مشکل جامعه است.
در واقع جامعه ما به سرعت از جامعه سنتی به سوی صنعتی شدن پیش می رود، طبیعی است که در
این مسیر زنانی بیشتر درگیر تحول می شوند که در جریان مستقیم این تغییرات قرار دارند”.(7) 9 – ناهماهنگی زن
و شوهر از جهت وضعیت اقتصادی ، علمی و سطح تحصیلات: اسلام توصیه کرده است با کسی ازدواج کنید که
“هم کفو” شما باشد، یعنی از جهت اعتقادی ، فکری ، سطح علمی و موقعیت مالی، به هم نزدیک باشید
تا بتوانید همدیگر را درک کنید و به احساسات یکدیگر پاسخ مناسبی بدهید.
نادیده گرفتن این اصل ، یکی دیگر از علل جدایی ها و ناسازگارهای زن و شوهر ها می باشد، به
خصوص اگر زن از جهت سطح تحصیلات یا موقعیت مالی فراهم شده از طریق خانواده ، ارث یا شغل و
درآمد ، وضعیت برتری نسبت به شوهر داشته باشد، زمینه برای تنش و اختلاف سریع تر فراهم می شود.
ناهماهنگی قدرت علمی، اقتصادی و فکری موجب متفاوت شدن انتظارات می شود و زمینه را برای بروز ناسازگاری فراهم می
سازد.
عوامل دیگری نیز در گسترش جدایی ها دخالت دارند، مانند برق دیدگاه ها و مبانی نظری در مسئله طلاق .
جهت آگاهی بیشتر به کتاب نظام حقوق زن در اسلام، نوشته شهید مطهری ، از ص 263 به بعد مراجعه
شود.
پی نوشت ها : 1 – بینش اسلامی پیش دانشگاهی ، ص 93٫
2 – حقوق زن در اسلام، ص 261٫
3 – وسایل الشیعه، ج7، ص 340، باب الطلاق بیدالرجل دون المرأه.
4 – طلاق یا فاجعه انحلال خانواده، حسین حقانی زنجانی، ص 86٫
5 – همان، ص 99٫
6 – ص 94٫
7 – روزنامه کیهان، شماره 17856 ، شنبه 20 دی 1382، ص 5٫
مشاور : احمدی http://www.emammahdi.com/?