آریا بانو -
دختران و پسران‌مان را چطور تربیت کنیم؟
٦٠١
٠
روزنامه شهروند / محققان دریافته‌اند که دختران در سنین بین ١٠-١٤سالگی به‌طور محسوسی دچار ضعف اعتمادبهنفس می‌شوند. طبق این تحقیقات، دختران در آغاز سن مدرسه و شروع دبستان خودپنداره(تصور آنها از خود) بالاتر و اعتمادبهنفس بیشتری نسبت به پسران دارند، درحالی‌که در سال‌های پایانی دبستان و آغاز دوران نوجوانی، این نسبت برعکس شده و دختران دچار ضعف و کاهش اعتمادبهنفس می‌شوند. در مورد پسران مسأله کاملا متفاوت است چون برحسب نیازهای زنانه، مادران حس می‌کنند باید به پسرشان کمک کنند یا او را بسیار مورد ناز و نوازش قرار دهند درحالی‌که فراموش می‌کنند پسران حتی اگر کوچک باشند،
دوست دارند خودشان از عهده مشکلاتشان بربیایند. این کار به آنان اعتماد به‌نفس می‌دهد. آنان مانند دختران نیاز به کمک بیش از حد یا ناز و نوازش ندارند. این گزارش به شما می‌گوید دختران و پسران‌تان را چطور تربیت کنید.
تفاوت‌ها را بشناسید
تربیت یکی از مباحث مهم و چالش‌برانگیز خانواده‌ها است، اما در این میان این‌که تربیت دختران سخت‌تر است یا پسران سوالی است که نمی‌توان به‌طور دقیق به آن پاسخ داد. اما نکته‌ای که نباید در هیچ شرایطی از نظر دور داشت این است که در نحوه تربیت آنها تفاوت‌هایی وجود دارد و به تناسب آن باید برخوردهایی متفاوت اعمال شود.
تفاوت در بازی: یکی از تفاوت‌ها به بازی پسران و دختران برمی‌گردد. پسرها
دوست دارند تکاپوی بیشتری داشته باشند و اسباب‌بازی‌های پرصدا و پرزرق‌وبرق را ترجیح می‌دهند مثل اتومبیل‌های آژیردار. پسرها کمی بی‌احتیاطند و در بازی‌ها گاهی خرابکاری می‌کنند و برای همین باید والدین به بازی پسرها نظارت داشته باشند. اما دخترها معمولا بازی‌های آرام‌تر را ترجیح می‌دهند. آنها نیازی ذاتی به پرستاری از دیگران دارند و به همین دلیل به بازی با عروسک و
حیوانات خانگی علاقه نشان می‌دهند. آنها هنگام صحبت با اسباب‌بازی‌های‌شان، از تعارفات ملایم و تک‌گویی استفاده می‌کنند که متضاد شیوه ارتباطی بیشتر پسرها هنگام بازی است.
تفاوت‌های‌گفتاری: این نکته را در نظر داشته باشید که ارتباط برقرار کردن‌تان با توجه به این‌که
پسر دارید یا دختر متفاوت است. دختران معمولا زودتر یاد می‌گیرند که حرف بزنند و تمایل بیشتری به حرف زدن نشان می‌دهند. آنها از
گوش دادن به صحبت‌های پدرومادرشان لذت می‌برند و معمولا به‌طور مفصل آن‌چه برای‌شان اتفاق افتاده تعریف می‌کنند و پاسخ‌های طولانی می‌دهند. پسران کم‌حرف‌ترند، آنها به اندازه دختران به جزییات گفت‌‌وگوها توجه نشان نمی‌دهند و پاسخ‌های‌شان یکی، دو کلمه‌ای و در حدی است که اصل قضیه را برساند. این خصوصیت پسران احتمالا به‌خاطر طبیعت شلوغ کار آنها و عدم‌علاقه‌شان به نشستن و حرف زدن هنگامی است که می‌توانند این‌ور و آن‌ور بروند.
تفاوت در اعتمادبهنفس: پسران و دختران دیدگاه متفاوتی با هم دارند و برای همین باید والدین بیشتر حواس‌شان به دخترها باشد؛ دختران بسیار زودتر از پسران با مسائل مربوط به اعتماد به‌نفس درگیر می‌شوند و لازم است والدین به نگرانی‌های دخترشان دراین‌باره که ممکن است در سنین پایینی - حدود ٥ سال- بروز کند، توجه نشان دهند. مشکلات مربوط به کاهش اعتماد به نفس در پسران، معمولا در سنین پیش از بلوغ خود را نشان نمی‌دهد. از آن‌جا که پسران معمولا کمتر با خودشان مشکل دارند، راحت‌تر می‌توان آنها را در این زمینه قانع کرد.
اشتباهات تربیتی والدین
اشتباهات همیشه مختص
کودکان نیست و پیش می‌آید که والدین در تلاش بر تربیت صحیح کودکان‌شان در دام اشتباهاتی بیفتند که بی‌شک در آینده کودکان‌شان بی‌تأثیر نخواهند بود. این اشتباهات در قبال دختران و پسران تفاوتی ندارد و می‌توانند به یک اندازه بر شکل‌گیری شخصیت آنها تأثیر بگذارد، بنابراین اگر دختر یا پسری دارید که می‌خواهید از او فردی مستقل، باشخصیت و اجتماعی و موفق بسازید از این اشتباهات پرهیز کنید.
دروغ نگویید؛ دروغ، دروغ است و مصلحتی و غیرمصلحتی ندارد. یکی از دام‌هایی که اولیا گرفتار آن می‌شوند دروغ‌های مصلحتی‌ای است که گاهی اولیا برای پیشبرد کارهای‌شان به آن متوسل می‌شوند. صادق بودن بهترین کار است چون در چنین شرایطی فرزندتان در کنار آموختن صادق بودن به درک درستی از شرایط و موقعیت‌ها می‌رسد.
تهدید نکنید؛ «اگر دوباره زبانت را دربیاوری، تنبیه‌ات می‌کنم» با این تهدید تنها توانسته‌اید کاری کنید که در نهایت کودک‌تان با شما لجبازی کند و این درحالی است که مطمئن باشید او کار بدش را تکرار خواهد کرد. فراموش نکنید که
کودکان باید از جدیت شما مطمئن باشند البته نه تهدیدها!
رشوه دادن ممنوع؛ رشوه دادن به کودکان، آن هم وقتی باید وظیفه‌شان را انجام دهند، باعث می‌شود همیشه از شما توقع جایزه داشته باشند. بهتر است تشویق را جایگزین رشوه کنیم تا به نتیجه بهتری دست بیابیم.
دختران هم می‌توانند قوی باشند
می‌توان با شیوه‌های تربیتی درست دختران را همچون پسران افرادی قوی و متکی به نفس بارآورد. والدین باید با تغییر نگرش و رفتار صحیح تقویت اعتمادبهنفس دختران‌شان را هدف قرار دهند. البته باید در این مورد جانب احتیاط را رعایت کرد؛ چراکه در غیر این صورت دخترانی لوس و خودشیفته خواهیم داشت.
*دختران باید بیاموزند احساسات‌شان را به درستی ابراز کنند، بنابراین اگر با کلمات بدی احساساتش را بیان می‌کند به او کلمات و جملات جایگزین را آموزش دهید و خودتان هم در بیان احساسات‌تان از جملات مشابهی استفاده کنید. این جملات باید صریح، محترمانه و منطقی باشند.
*از دختران‌تان در موضوعات مختلف نظرخواهی کنید، بنابراین از آنها بخواهید وقتی در موقعیت ترس، اضطراب یا فشار عصبی قرار می‌گیرد، از او بخواهید درباره موضوع صحبت کرده و بگوید که چه احساسی دارد و به چه فکر می‌کند.
* انواع احساسات را به تفکیک ویژگی‌هایش به فرزندتان بیاموزید. خیلی از بچه‌ها (و حتی بزرگسالان) فرق بین خشم، تنفر، عصبانیت، ترس، اضطراب، غم، آزردگی و... را نمی‌دانند. به تعریف مشخصی از این احساسات برسید و راه ابراز و برطرف کردن این احساسات را به فرزندتان آموزش دهید.
*به دخترتان بگویید احساساتش ارزشمند است به شرطی که باعث صدمه زدن به کسی نشود. به هیچ‌عنوان جلوی ابراز احساسات را نگیرد. اگر نیاز به گریه دارد، بگذارید گریه کند. اگر نیاز به درددل دارد، پای حرف‌های او بنشینید.
* از احساسات خود با فرزندتان صحبت کنید. حتی می‌توانید هر دو دفترچه‌هایی برای بیان احساسات‌تان بخرید و روزانه آنها را یادداشت کنید.
*همدلی کردن و شنیدن از احساسات دیگران را به او یاد بدهید.
*به نیازهای فرزندتان توجه نشان دهید و طوری وانمود نکنید که نمی‌دانید او چه می‌خواهد یا چه احساسی دارد. اگر برآورده کردن نیاز و خواسته او فعلا برایتان مقدور نیست، این را به او بگویید تا دست کم بداند که از درک او غافل نشده‌اید.
در تربیت پسران به این موارد توجه کنید
در تربیت پسران و دختران باید مواردی را در کنار راهکارهای عمومی در نظر بگیریم تا در آینده
مردان و
زنان مناسب با زندگی اجتماعی و فردی به جامعه تحویل دهیم.
به او کمک کنید تا برای حل مشکلاتش راه‌حلی پیدا کند؛ به او یاد دهید که اگر اتفاق بدی برای او رخ می‌دهد، نباید بیش از حد آن را ادامه دهد و روی آن تمرکز کند. پسرها بیش از تمرکز روی احساس خود روی مشکل تمرکز می‌کنند و وظیفه والدین این است که از زندگی عاطفی پسران خود محافظت کنند. بخشی از مسئولیت والدین در تربیت پسرها این است که به آنها آموزش دهند عواطفی همچون درد، غم، خشم یا ترس، حواسی هستند که گاه به سرعت از بین نمی‌روند و این امر خوب است. دانستن همین موضوع به کودکان کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشند.
به کودک‌تان همدلی را آموزش دهید؛همدلی یک مهارت ارزشمند اجتماعی است که به شما کمک می‌کند احساس دیگران را درک کنید و از انجام کارهایی که مضر هستند، خودداری ورزید. این یکی از بهترین اصول تربیتی است که والدین باید به
کودکان خود آموزش دهند. اما مطالعات نشان می‌دهد که متاسفانه مادران امروزی این اصل را از یاد برده‌اند.
او را به خواندن رمان تشویق کنید؛ پژوهشگران معتقدند قسمت‌هایی از مغز که ما برای درک چگونگی احساس شخصیت‌های داستانی از آنها استفاده می‌کنیم، همان قسمتی است که احساس مردم واقعی را درک می‌کنیم و هرقدر بیشتر از این بخش مغز استفاده کنیم، قوی‌تر می‌شود.
حس او را نسبت به خودش تقویت کنید؛ هنگامی که مردی نسبت به خودش احساس خوبی دارد، این به معنای خودخواهی او نیست؛ بلکه او احساس اعتماد به‌نفس، شایستگی و صلاحیت دارد و این دقیقا همان چیزی است که شما از آینده پسرتان توقع دارید.
احترام گذاشتن به دیگران را به آنها آموزش دهید؛ پسری که یاد می‌گیرد به شیوه‌ای دلسوزانه رفتار و قوانین را رعایت کند به بزرگتر‌ها و دیگران نیز احترام می‌گذارد و به مردی تبدیل می‌شود که با شیوه‌ای محترمانه با دیگران برخورد می‌کند.