آریا بانو -
مهارت تصمیم‌گیری و حل مساله
٣٠
٠
آرمان امروز / در زندگی ما انسان ها واقعیت های زیادی وجود دارد که ناگزیر با آنها مواجه خواهیم شد. مسائل و مشکلات زندگی از جمله این واقعیت ها هستند که اگر یاد نگیریم چگونه به شیوه ای صحیح آنها را برطرف سازیم، مشکلات حتی جزئی می تواند به ایجاد مشکلات و استرس های دیگر بینجامد. نتایج بررسی ها گواه این است که مهم نیست افراد در زندگی با مشکل، دردسر، گرفتاری و... روبه رو شوند، بلکه مهم آن است که در رویارویی با این گونه موقعیت ها، بتوانند به شیوه ای صحیح عمل کنند. مهارت حل مساله ما را قادر می سازد تا به طور موثرتری مسائل زندگی را حل کنیم. مسائل مهم زندگی چنانچه حل نشده باقی بمانند، استرس روانی ایجاد می کنند که به فشار جسمی می انجامد.
مراحل مهارت حل مساله به شرح زیر است:
خودآگاهی هیجانی
خودآگاهی هیجانی، به معنای آگاهی داشتن به احساسات و هیجانات در موقعیت های گوناگون است. از آنجا که در مواجهه با مسائل و مشکلات، ناگزیر دچار هیجان ها و احساس های منفی می شویم، آگاهی داشتن از این حالات، نقش مهمی در حل مشکلات خواهد داشت. با استفاده از جملاتی که می گوییم، ذهن ما معطوف به مساله یا مشکل شده و بدین ترتیب، آگاهی داشتن ما به موقعیت باعث می شود که تمرکز لازم برای رفع مشکل فراهم گردد: «مشکل برای هر کس پیش می آید و برای من هم پیش آمده است...».
تعریف دقیق مساله
یکی از مسائلی که بعضی از ما در رویارویی با مشکلات با آن مواجه می شویم، این است که حالت استرس زای این گونه موقعیت ها، موجب می شود خود مشکل زیر سایه استرس و هیجان های ناخوشایند در ابهام باقی بماند. در نتیجه، به علت اینکه ما ذهنیت روشنی از مساله نداریم، به احتمال زیاد نخواهیم توانست به طور موثری عمل کنیم. آنچه در مرحله دوم مهارت حل مساله رخ می دهد، این است که مشکل را به روشنی برای خود تعریف کنیم.
ارائه راه حل‌های گوناگون
هدف این مرحله، دست یابی به راه حل‌ها و گزینه‌های انتخابی زیادتر است و آنچه اهمیت دارد، تعداد راه حل هاست، نه اینکه کدام یک بهتر است. منطق «ارائه راه حل های گوناگون» این است که احتمال یافتن بهترین راه حل از بین مجموعه ای از راه حل ها افزایش می‌یابد. به همین دلیل، لازم است در این مرحله، ذهن خود را باز نگه داریم وهر راه حلی را که به ذهنمان می رسد، یادداشت کنیم.
ارزیابی راه‌حل‌ها
آنچه در این مرحله مهم است، اندیشیدن به مزایا و معایب راه حل هاست.
انتخاب، اجرا و بازبینی راه حل ها
همه ما می دانیم که برای حل مساله بهترین راه حل آن است که بیشترین مزیت و کمترین عیب را داشته باشد. ضمن اینکه باید همواره بکوشیم در مقابله با یک مشکل، بیش از یک راه حل مناسب در نظر داشته باشیم تا اگر اولی جواب نداد، از دومی استفاده کنیم. پس از انتخاب بهترین راه حل به اجرای آن می پردازیم.
با وجود مهارت فوق، گاهی به خواسته های خود نمی رسیم که ممکن است به دلایل زیر باشد:
1. خواسته‌ها روشن نیست؛ جزئی ترین شکل هدفتان را در نظر بگیرید.2. درباره رسیدن به آرزوهایمان تردید داریم. در آن واحد چند چیز می خواهیم، اما نمی دانیم کدام را می‌خواهیم.3. پندارها و باورهای غلط. 4. فرانگرفتن تکنیک‌ها و عدم ایجاد مهارت در استفاده از آنها.5. اگر در هدفی متمرکز شوید، همه چیز به خدمت‌تان درمی‌آید.
6. افکار، گفتار، احساس ها و رفتارتان با هم هماهنگ نیستند. در ذهنتان به انجام شدن مساله می اندیشید، ولی عملتان با آن مغایر است.7. پی گیری نکردن مساله.8. زیاد درباره اموری که در دست دارید صحبت می کنید. سخن برخی از افراد در ناهشیار شما واکنش منفی ایجاد می کند که یک موج انرژی است. 9. به موهبت هایی که دیگران به دست می آورند، حسود نباشیم.10. عصبی، تندخو و ناآرام بودن، باعث از بین رفتن انرژی ذهنتان می شود
11. در مورد هدفتان، دانش کسب کنید.
10 عنصر موجود در کار و زندگی افراد موفق
1. پنداره: از خواسته های خود آگاهند.2. استراتژی: دارای استراتژی خوب و حساب شده هستند. 3. اشتیاق: برنده ها انسان هایی مشتاق هستند.4. توجه به حقیقت: موفق ها به خیال و افسانه توجه ندارند.5. انعطاف پذیری: می دانند که زندگی تماما موفقیت نیست؛ به بازخوردها توجه می نمایند و در صورت لزوم در برنامه هایشان تجدید نظر می کنند.6. خطر پذیری: می خواهند از منطقه راحت و امن خود خارج شوند و چیزهای جدیدی بیازمایند. مایلند به جست وجوی ناشناخته ها بروند.7. محور شدن: پیرامون خود کسانی را گرد می آورند که آنها را در کار موفقیت یاری رسانند.8. اقدام: برنده ها اقدامات را معنادار یا هدفمند یا جهت دار می کنند.9. توجه به اولویت ها: اولویت ها را مشخص و بعد آنها را رعایت می کنند.10.
مدیریت بر خویشتن: از خودشان مراقبت می کنند. می دانند که خود بزرگ ترین منبع برای رسیدن به موفقیت هستند. به ذهن، جسم و احساسات و نیز
سلامت معنوی شان بها می دهند. در زندگی شان تعادل ایجاد می کنند. ورزش، تفریح و صرف وقت با خانواده، مورد توجه دقیق آنهاست.