آریا بانو -
برنامه‌ای که زندگی مشترک را آموزش می دهد
٧٢١
٤
فارس / در این سالها شبکه دو یکی از شبکه‌هایی بوده که در تولید و نمایش برنامه‌هایی درباره سبک زندگی از سایر شبکه‌ها پیشی گرفته است. برهمین اساس اغلب برنامه‌هایی که در این شبکه تولید و پخش می‌شوند در راستای تحکیم بنیان
خانواده و برای تعامل هر چه بیشتر خانواده‌ها در کنار یکدیگر و آسیب‌شناسی این روابط در نظر گرفته شده است. در این گزارش مروری داشتیم روی برنامه «کام شیرین» به تهیه کنندگی مرتضی یعقوبی و کارگردانی حمیدرضا غفارزاده که این شب‌ها از شبکه دو سیما پخش می‌شود.
** بفرمائید کامتان را شیرین کنید!
شاید این را شنیده باشید که در مراسم خواستگاری و بعد از بله گفتن عروس،
خانواده داماد فوری می‌گویند بفرمائید کامتان را شیرین کنید و یا در رسم ایرانیان اگر فردی به هر دلیلی
شیرینی بخرد به این معنی است که
دوست دارد اطرافیانش را در شادی خود شریک کند. در اصل شیرین کردن کام از ابتدای زندگی ایرانی‌ها رسم خوشایندی بوده و زندگی و کام شیرین هم به منزله خوشبختی و عاقبت بخیری تلقی می‌شود.
** تعامل با مخاطبان در راستای هدف برنامه
برنامه «کام شیرین» در راستای اعتلای رابطه بین زوجین، زندگی مشترک متعادل و تعامل بین زوج و همچنین ارتباط درست با فرزندان هدف‌گذاری شده است. این برنامه سعی کرده با روشی جدید و با تعاملی نزدیک با مخاطبان خود رو در رو صحبت کرده و مسائل و دغدغه‌های آنها را در حفظ
خانواده خود در نظر بگیرد. در «کام شیرین» علاوه بر تعداد مهمان‌هایی که برای کارگاه‌های مهارت‌آموزی دعوت می‌شوند، یک کارشناس و یک مجری نیز حضور دارند و برنامه را پیش می‌برند.
** خلاء استفاده از مجری در «کام شیرین»
در دو فصل ابتدایی این برنامه کارشناس، به عنوان مجری ایفای نقش می‌کرد و گفت‌وگوها را هدایت می‌کرد، اما طی مدت زمان بسیاری که این برنامه روی آنتن رفت این خلا از سمت سازندگان احساس شد و تصمیم گرفتند تا در کنار کارشناس از حضور یک مجری نیز بهره ببرند.
** دکوری برگرفته از خانه‌ای واقعی
معمولا برنامه‌هایی که هدف‌گذاری مشخصی دارند، در سر و شکل و فضایی که مخاطب را در آن قرار می‌دهند نیز هدفمند عمل می‌کنند. اگر نیم نگاهی به دکور این برنامه
خانواده محور داشته باشید، فضای خانوادگی و استفاده از المان‌های حیاط، گلدان‌های شمعدونی، حوض پر از آب و ماهی و جایی که در نهایت حس خوبِ در کنار
خانواده بودن را برای مخاطب تداعی می‌کند را به خوبی متوجه می‌شوید.
** آیتم‌های نمایشی بخش جدید «کام شیرین»
در فصل‌های پایانی، این برنامه کاملتر شده است و در کنار حضور مجری از آیتم‌هایی که بُعد روانشناسانه با مضامین شخصیت‌شناسی و خودشناسی دارند، استفاده می‌شود. در برخی از این آیتم‌های نمایشی چند
بازیگر درباره موضوع مورد بحث در برنامه نمایشی را اجرا می‌کنند و در نهایت و بعد از پخش این آیتم، کارشناس و مجری با حضار در استودیو صحبت می‌کنند.
** یعقوبی: در حوزه مهارت‌های زندگی خلا کارگاه‌های تلویزیونی داشتیم
«مرتضی یعقوبی» تهیه کننده برنامه «کام شیرین» که تا به حال پنج فصل از این برنامه را به روی آنتن شبکه دو سیما برده است، در گفت‌وگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری فارس، گفت: این روزها در حال ساخت فصل پنج این برنامه تلویزیونی هستیم. والدگری و تحکیم
خانواده و روابط زوجین از هدف‌های این فصل بود.
وی در توضیح فصل‌های متعدد این برنامه نیز گفت: فصل اول این برنامه با رویکرد
طلاق و آسیب شناسی
طلاق بود که ما از بعد
ازدواج وارد شدیم تا
ازدواج سالم را داشته باشیم و در آنجا به بررسی ابعاد
طلاق با رویکرد
ازدواج پرداختیم. در فصل دوم موضوع ها را از پیامک‌هایی که مردم برایمان فرستاده بودند دریافت کردیم که عموم آنها در خصوص روابط بین زوجین و روابط خانوادگی و بین زن و شوهر و دخالت اطرافیان در زندگی زوجین شکل گرفت که روانه آنتن شد و بازخورد خوبی هم داشت. در فصل چهار هم به همین شکل پیش رفتیم.
این تهیه کننده همچنین افزود: در فصل پنج مقداری تخصصی‌تر وارد موضوع شدیم و همه پیامک‌ها از فصل اول تا چهار را مورد بررسی قرار دادیم و عمومیت موضوع‌هایی که وجود داشت را دسته بندی کرده و موضوع‌ها را به نسبت فراوانی پیامک‌ها انتخاب کردیم که موضوع هر قسمت‌مان شد و همین الان نیز به دلیل انتخاب‌های هدف مند بازخوردهای خوبی داشتیم. در فصل پنج به جای این که فقط بررسی موضوع و معضلات را داشته باشیم، بحث مهارت آموزی و تکنیک آموزی را داریم و وارد موضوع مورد نظر شده و به صورت کوتاه آن را بررسی کرده و به صورت گروهی به تکنیک آموزی و مهارت آموزی می‌پردازیم.
وی درباره هدف از تولید برنامه «کام شیرین» گفت: مدتی بود که در تلویزیون خلا‌ای وجود داشت و آنهم خلا کارگاه‌های تلویزیونی به این شکل در حوزه مهارت‌های زندگی بود و عموم آنها درباره روابط بین زوجین و گفتمان
خانواده بود. ما الان فصلی را در 26 قسمت دوم فصل پنج آغاز کردیم درباره گفتمان
خانواده که باز هم روابط فردی می‌شود که یک شعار کلی برای آن انتخاب کردیم به نام هشتک با هم حرف بزنیم. در این بخش می‌گوییم که چگونه باید با هم حرف بزنیم و متاسفانه این روزها حرف زدن با همدیگر را از یاد بردیم و نسبت به همدیگر گارد داریم و چه والد با
فرزند و بالعکس. هر فردی هم برای اینکه بخواهد حرف خود را به کرسی بنشاند قاعدتا دست به کارهایی می‌زند که یا دیکتاتوری است و یا خودخواهی و پایمال کردن حقوق دیگران و ... است. این هشتک می خواهد تعاملی با مخاطب برقرار کند که راه‌های سهولت صحبت و یک صحبت درست و ایده‌آل و کاملا
سالم را با ما به اشتراک بگذراند و به ما بگویند که چگونه می‌توانیم این گفتمان را داشته باشیم.
یعقوبی ادامه داد: ما این دریافتی را از سمت مخاطب در برنامه تامیم می‌دهیم و در حضور کارشناس برنامه سوال مخاطبان را طرح کرده و نظر وی و حضار داخل استودیو را جویا می‌شویم. از این طریق یک شکل پارلمانی درست می‌کنیم و آن موضوع را در مقام بررسی می‌گذاریم و شروع می‌کنیم به بررسی کردن موضوع و راهکارهایی که دریافت کردیم که آیا درست است یا نه؟ و در ادامه برایش رای صادر می‌کنیم و اینکه چرا درست و چرا اشتباه است؟ و در هر شرایطی راهکارش چیست؟
** موضوع‌های هر قسمت با مشارکت مردم انتخاب می‌شوند
این تهیه کننده درباره اینکه موضوع‌هایی که در هر قسمت از برنامه می‌بینیم از چه طریقی انتخاب می‌شوند و شما بیشتر سراغ چه موضوع‌هایی می‌روید و چه مسائلی برایتان اولویت دارد؟ بیان داشت: موضوع‌های هر قسمت ما نسبت به فراوانی پیامک‌هایی است که از سمت مخاطبان دریافت می‌کنیم. وقتی برنامه ما پخش می‌شود پیامک‌های فراوانی به دستمان می‌رسد و نمی‌توانیم به تک تک آنها پاسخ دهیم. برای همین کارگروهی تاسیس کردیم که در اصطلاح دیتا کاوی می‌کنند و شروع به کار می‌کنند و برای مثال در حوزه خیانت، دخالت اطرافیان در زندگی زوجین و ... سوال‌های مخاطبان را دسته بندی می‌کنیم. در نهایت 300 موضوع به دستمان می‌رسد که همه دسته بندی می‌شوند و درصد هر کدام که بالاتر می‌رود، آن موضوع برنامه قسمت بعدی می‌شود. حتی برخی اوقات مخاطبان در پیامک‌های ارسالی سوال‌هایی می‌پرسند که از نظر کارشناس‌های برنامه نوع پرسیدن و تفکر آنها درباره آن موضوع اشتباه است و همین باعث می‌شود با مشورت کارشناسان از بُعد درست سوال مورد نظر را مطرح کنیم.
** آیا «کام شیرین» ادامه دارد؟
وی درباره ادامه‌دار شدن این برنامه در فصل‌های آتی نیز گفت: ما تا اواسط پاییز 98 برنامه آماده پخش داریم و مذاکراتی نیز برای ادامه دادن فصل پنج برنامه تا نوروز 99 داریم و این احتمال هم وجود دارد تا با کمی استراحت و تغییر دکور، فصل شش برنامه را پیش بگیریم.
این تهیه کننده درباره چرایی استفاده از مجری در این برنامه عنوان داشت: درست است که در دو فصل ابتدایی برنامه مجری نداشتیم به این خاطر که فکر می‌کردیم ساختار جدید و خوبی است، اما در ادامه دیدیم که یک خلا‌ای بوجود آمده است و در ادامه متوجه خلا تعامل با مخاطب شدیم و اینکه با مخاطبمان به خوبی داد و ستد نداریم و از او نمی‌خواهیم که با ما در ارتباط باشد. ما در این دو فصل ابتدایی از کارشناس به عنوان مجری استفاده کردیم، اما بعدا به این نتیجه رسیدیم که کارشناس باید کارشناسی‌اش را بکند و مجری هم مجری‌گریش را و شیرازه موضوعی ما مجری است.
یعقوبی در ادامه نیز عنوان داشت: بخشی از ماجرا هم به این برمی‌گشت که چون حضار داخل استودیو داریم برخی از مهمان‌ها می‌آمدند و حواشی موضوع اصلی را از ما می‌پرسیدند و برنامه ما را از اصل موضوع منحرف می‌کردند و تولید را سخت کرده بودند، اما حضور مجری این را به خوبی هدایت می‌کرد و باعث می‌شد تا بحث منحرف نشود و به اصطلاح به جاده خاکی نرویم.
** اصرار شبکه بر تغییر ندادن دکور بود
این تهیه کننده درباره تغییر دکور این برنامه در این چند فصل نیز عنوان داشت: اصرار روسای شبکه این بود که این دکور به لحاظ بزرگی و نوع خاصی که طراحی شده است،هنوز بیات نشده است و قابلیت اجرا را دارد و از آنجایی که بحث مدرنیته و
سنتی را رعایت کردیم، یک جورهایی دکورمان به برند برنامه تبدیل شده است و اگر این دکور تغییر کند انگار که برنامه دیگر کام شیرین نیست و به یک برنامه دیگر تبدیل می‌شود.
وی درباره انتخاب مجری برنامه نیز گفت: برای انتخاب مجری این برنامه دچار وسواس بودیم که چه مجری‌ای بیاوریم که برنامه‌مان بولد شود و مجری هم چهره شود و از شهرت وی استفاده کنیم و طی بررسی‌هایی که داشتیم به این نتیجه رسیدیم که نیازی نیست که مجری مشهور بیاوریم و بخواهیم از شهرتش برای بیشتر دیده شدن استفاده کنیم. خانم بناکار مجری مشهور و محبوبی است و خیلی از مخاطبین از نوع و سبک اجرایشان راضی هستند و در پیامک‌ها این را ابراز کردند.
یعقوبی با بیان اینکه مجری ما تمام و کمال در برنامه حضور دارد و هر صحبتی که بین کارشناس و حضار رد و بدل می‌شود را به بهترین شکل ممکن جمع بندی می‌کند، بیان داشت: خانم بناکار نتیجه‌گیری خود را از صحبت‌های رد و بدل شده بین حضار و کارشناس به طور خلاصه به مخاطبانی که تماشاگر ما هستند، تقدیم می‌کند. همچنین او به واسطه اجراهایی که در شبکه استانی فارس و شبکه دو داشته، دقت بسیار بالایی دارد. برخی از مردم فکر می‌کنند که خانم بناکار کارشناس است، اما اینطور نیست و وی با حضور در اتاق فکر برنامه در زمینه موضوعی به ما ایده می‌دهد.
وی درباره استفاده از مجری مرد در «کام شیرین» نیز بیان داشت: برای انتخاب مجری این برنامه با مجریان مرد هم مذاکره کرده بودیم، اما از آنجایی که محتوای اجرای مجری برایمان اولویت داشت خانم بناکار را انتخاب کردیم.
این تهیه کننده درباره اینکه در این برنامه از کارشناس‌های ثابت استفاده کردید یا نه، گفت: به فراخور موضوع و تخصص هر کدام از کارشناس‌ها تغییر پیدا کردند و قطعا یک کارشناس نمی‌تواند در هر حوزه‌ای اطلاعات خوبی را ارائه دهد.
یعقوبی درباره انتخاب اسم برنامه نیز بیان داشت: اسامی زیادی در ذهنمان بود. کام شیرین در اصل بحث زندگی شیرین را به مخاطب القا می‌کند اما دیدیم که این نام شعار زده است و کلمه زندگی در بین اسامی برنامه‌های شاخص شبکه دو زیاد دیده شده بود و نمی‌خواستیم نام برنامه تکراری باشد. در نهایت کام شیرین را انتخاب کردیم که اگر زندگی خوبی اتفاق بیفتد، کام همه‌مان شیرین می‌شود و سعی کردیم با برنامه خوب کام مخاطبانمان را شیرین کنیم.
** ناظری: انتخاب سوژه‌ها بر اساس نیازهای جامعه
«دکتر رضا ناظری» کارشناس این برنامه تلویزیونی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس درباره انتخاب سوژه‌هایی که در این برنامه مورد بررسی قرار می‌گیرد، گفت: عموما این نوع برنامه‌ها در اتاق فکر تهیه شده و بعد از تصویب شروع به تولید می‌کنیم. موضوع‌هایی که در این فصل از برنامه به آنها پرداختیم از مسائل کودک شروع شد و الان به مسائل مربوط به
خانواده می‌پردازیم.
وی در ادامه نیز با اشاره به بازخوردهای مخاطبان از این برنامه بیان داشت: از روی پیامک‌هایی که برای برنامه می‌فرستند و سوال‌هایی که می‌پرسند، متوجه این استقبال خوب می‌شویم. اینکه مردم درباره برنامه از ما سوال می‌پرسند به این معنی استکه با برنامه ارتباط برقرار کردند و می‌خواهند ما به سوال‌های مرتبط‌شان پاسخ دهیم.
این کارشناس درباره اینکه تغییراتی که از فصل اول تا پنج اعمال شده روی موضوع‌های برنامه و اینکه هر برنامه به چه سمتی برود تاثیری داشته است؟، گفت: کلیت برنامه روندی دارد که در آن تلاش می‌شود از موضوعاتی که مردم را درگیر کرده و نیاز اساسی جامعه است و همچنین درباره موضوع‌هایی که خانواده‌ها در حال حاضر با آنها درگیر هستند بهره گرفته شود. برای مثال مسائل اقتصادی، یعنی اگر درباره هوش اقتصادی یا
مدیریت مالی صحبت می‌کنیم، می‌دانیم که مسائل آنقدر مهم است که بخش اساسی زندگی مردم را به خود اختصاص داده است. ما نیز در این برنامه وظیفه داریم تا بررسی کنیم هوش اقتصادی و
مدیریت مالی چیست و چقدر درآمد داریم و باید به چه طریقی آن را خرج کنیم و اینکه باید چه راهکارهایی را در این بخش به کار ببندیم؟ و بر اساس نیازهای جامعه حرف بزنیم پیش برویم.
ناظری در پایان درباره اینکه حضار بر چه اساسی برای حضور در این برنامه انتخاب می شوند گفت: کام شیرین شماره پیامکی دارد که هر فردی تمایل داشته باشد می تواند ثبت نام کند. بخش دیگری هم دانشجویان ما است که تقاضا دارند در برنامه حاضر شوند اما درصد بسیاری از افراد از طریق سامانه پیامکی به استودیو می‌آیند.
«کام شیرین» با محوریت لزوم ازدواج، معیارهای انتخاب همسر ،تعریف
عشق و محبت و با هدف ترویج تشکیل
خانواده و فرهنگ سازی پیرامون مشاوره قبل از ازدواج، ملاک‌های اساسی در بحث خواستگاری و تشکیل
خانواده که در ساختاری رئالیتی شو تقدیم مخاطبان شد.
روابط میان دختران و پسران پیش از
ازدواج و لزوم رعایت مسئله محرمیت، موضوعات پیرامون خواستگاری و ازدواج، آداب و رسوم مختلف در این زمینه، پرهیز از سوالات اشتباه در اولین مراحل آشنایی و خواستگاری از جمله موضوعاتی هستند که در قسمت‌های مختلف این برنامه مورد توجه قرار گرفت.
همچنین تغییراتی شکلی هم در فصل سوم کام شیرین صورت گرفته که از جمله آنها می‌توان به اضافه شدن مجری در برنامه و اضافه شدن آیتم بازی‌های روانشناسانه با مضامین شخصیت‌شناسی و خودشناسی اشاره کرد.