چاپ

بانو نیوز - افزایش روز افزون شمار سالمندان در اکثر کشورها و لزوم توجه به تامین نیازهای این قشر موجب شد تا سازمان ملل در سال 1982 با تشکیل شورای جهانی سالمندی، طرحی را جهت تعیین یک روز جهانی برای سالمندان ارائه کند که متعاقب آن، این شورا در سال 1990 روز اول اکتبر مطابق با 9 مهرماه را «روز جهانی سالمندان» تعیین کرد.

به گزارش ایسنا، سالمندان در طول دوران سالمندی با تحولات بسیاری در زمینه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی مواجه می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به دور شدن از حضور و مشارکت‌های اجتماعی بواسطه بازنشستگی، احساس تنهایی و بروز مشکلات روحی، کاهش میزان درآمد و در مقابل افزایش مخارج زندگی به واسطه پرداخت هزینه‌های مراقبت‌های پزشکی و نیز هزینه‌های درمانی ناشی از بیماری که به طور طبیعی با افزایش سن رخ می‌دهد، اشاره کرد.
براساس نتایج آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن که در سال 1395 در کشور انجام شد، جمعیت کل کشور برابر 79 میلیون و 926 هزار و 270 نفر بوده است. میانه سنی در کشور برابر 30 سال و میانگین سنی افراد جامعه برابر 31.1 سال است. (میانه سنی، سنی است که جمعیت را به دو گروه یک اندازه تقسیم نماید، به طوریکه نیمی از کل جمعیت، جوانتر از آن سن باشد و منظور از میانگین سنی متوسط سن افراد یک جامعه است.)
آغاز سن سالمندی در ایران و جهان
9درصد جمعیت ایران، سالمند هستند
سازمان ملل در مطالعات خود با توجه به متوسط امید زندگی در سطح جهان، شروع سن سالمندی را 60 سالگی لحاظ می‌کند. البته این سن با توجه به شرایط کشورهای مختلف می‌تواند متفاوت باشد. به طور مثال با توجه به بالا بودن امید زندگی در ایران نسبت به متوسط جهانی و همچنین نرخ مشارکت اقتصادی بالای جمعیت 60 سال، می‌توان شروع سن سالمندی در کشور را بیش از 60 سال فرض نمود. ولی به جهت امکان مقایسه تطبیقی وضعیت جمعیت سالمندان کشور با سایر کشورها، در گزارش حاضر سن سالمندی 60 ساله و بیشتر تلقی شده است.

از جمعیت کل کشور در سال 1395 جمعیت کل کشور برابر 79 میلیون و 926 هزار و 270 نفر بوده است، هفت میلیون و 414 هزار و 91 نفر را جمعیت 60 ساله و بیشتر تشکیل می‌دهند. به عبارت دیگر 9.3 درصد جمعیت کشور سالمند هستند که72.4 درصد آنان در مناطق شهری و 27.6 درصد در مناطق روستایی سکونت دارند.
بر اساس آخرین آمارهای موجود، منتخبی از نماگرهای سالخوردگی در ایران در زیر آورده شده است:
شاخص‌های پیری (سالمندی) در ایران
شاخص پیری به تعداد افراد 60 ساله و بیشتر به ازای هر 100 نفر جمعیت کمتر از 15 سال ( صفر تا 14 ساله) اطلاق می شود. این شاخص از تقسیم تعداد افراد 60 ساله و بیشتر به تعداد افراد کمتر از 15 سال ضربدر 100 بدست می‌آید.

نرخ مشارکت نیروی کار سالمندان
نرخ مشارکت نیروی کار سالمند نیز عبارت است از درصد افراد سالمند فعال از نظر اقتصادی. منظور از افراد سالمند فعال از نظر اقتصادی مجموع تعداد افراد سالمند شاغل و بیکار جویای کار است.
نرخ مشارکت سالمندان در سال 1394 حدود 16 درصد بوده است که این شاخص در مناطق روستایی بیش از دو برابر مناطق شهری است. باید به این نکته توجه داشت که مشارکت سالمندان در فعالیت‌های اقتصادی در صورتیکه به صورت اختیاری یا داوطلبانه باشد می‌تواند علاوه بر جلب رضایت و ایجاد نشاط و پویایی، حس عدم سرباری را برای سالمندان به همراه داشته باشد. اما اگر این فعالیتها به صورت اجباری و صرفاً به جهت رفع نیازهای اقتصادی باشد، می‌تواند در آنان احساس عدم رضایت ایجاد کند.

افزایش 1.5 برابری سالمندان طی یک دهه گذشته
نرخ رشد جمعیت سالمندان؛ متوسط افزایش یا کاهش تعداد افراد سالمند طی یک دوره معینی از زمان است که به صورت درصد از آغاز دوره بیان می‌شود. براساس سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن، جمعیت سالمندان کشور طی دهه گذشته (سالهای 1385 تا 1395 )نزدیک به 1.5 برابر شده است. متوسط رشد سالیانه جمعیت در افراد سالمند طی دوره 95-1390 برابر 3.7 درصد و در دوره 95-1385 برابر 3.4 درصد است.

54 درصد سالمندان، بیسوادند
به گزارش ایسنا، نرخ بیسوادی سالمندان نیز نشانگر نسبت افراد سالمند است که در زندگی روزمره، نمی توانند متن ساده‌ای را با فهم بخوانند و بنویسند. بررسی نرخ باسوادی سالمندان در سرشماری 1395 نشان می‌دهد بیش از نیمی از سالمندان (تقریباً 54 درصد) بیسواد هستند.

نسبت حمایت از والدین
یکی دیگر از تعابیری که بکار می‌رود بحث نسبت حمایت از والدین است که منظور تعداد افراد 85 ساله و بیشتر به ازای هر 100 نفر جمعیت 50 تا 64 ساله است. این شاخص از حاصل تقسیم تعداد افراد 85 ساله و بیشتر به تعداد افراد 64 - 50 ساله و بیشتر ضربدر 100 بدست می‌آید.
نسبت حمایت از والدین نزدیک به 5 نفر است. این بدان معناست که به ازای هر یکصد نفر جمعیت 50 تا 64 ساله، 5 نفر والدین 85 ساله و بیشتر وجود دارند که نیازمند مراقبت و حمایت هستند. این در حالی است که گروه 50 تا 64 ساله سالمند بوده و یا در آستانه ورود به مرحله سالمندی قرار دارند که خود نیازمند حمایتهای لازم هستند.

به ازای هر فرد 65 ساله و بیشتر در کشور، حدود 12 فرد 15 تا 64 ساله وجود دارد
نسبت حمایت بالقوه جزو دیگر تعابیری است که در این حوزه تعریف شده و منظور آن تعداد افراد 15 تا 64 ساله به ازای هر فرد 65 ساله و بیشتر است. این شاخص از حاصل تقسیم تعداد افراد 64-15 ساله به تعداد افراد 65 ساله و بیشتر بدست می‌آید.
نسبت حمایت بالقوه برابر 5.11 نفر است. به عبارت دیگر به ازای هر فرد 65 ساله و بیشتر در کشور، نزدیک به 12 فرد 15 تا 64 ساله وجود دارد که به طور بالقوه انتظار می‌رود حمایت‌های لازم از افراد 65 ساله و بیشتر را به عمل آورند.
پیشی گرفتن تعداد زنان سالمند در مقابل مردان سالمند
به گزارش مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت رفاه، نسبت جنسی نیز عبارت است از تعداد مردان سالمند به ازای هر 100 نفر زن سالمند؛ در سال 1395 نسبت جنسی سالمندان به 97 رسیده است. یعنی 97 نفر مرد در مقابل 100 نفر زن که این امر حاکی از افزایش تعداد سالمندان زن نسبت به مردان سالمند است که البته با توجه به میزان مرگ و میر بالاتر و در نتیجه امید به زندگی پایین تر مردان نسبت به زنان و نیز مراقبتهای سلامتی و پزشکی زنان نسبت به مردان، افزایش تعداد زنانی که به سنین سالخوردگی می‌رسند، دور از انتظار نیست.

انتهای پیام