چاپ

آریا بانو -
آیا با گذرنامه فرسوده یا مخدوش می‌توان سفر کرد؟ 2
٢٠
٠
کجارو / مخدوش شدن پاسپورت یکی از تلخ‌ترین اتفاقاتی است که می‌تواند در سفر برای افراد رخ بدهد؛ ولی آیا این اتفاق باعث بروز مشکل در روند سفر می‌شود؟
گذرنامه یا پاسپورت مدرک شناسایی در سطح بین‌المللی است که دولت‌ها برای اتباع کشورشان صادر می‌کنند تا بتوانند با اجازه دولت مقصد (یا به عبارت دیگر، ویزا) از طریق مرز زمینی، هوایی یا دریایی به کشور موردنظر سفر کنند.
از آنجایی که پاسپورت یکی از مهم‌ترین اوراق بین‌المللی محسوب می‌شود، هرگونه آسیب یا خدشه در آن می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در مراحل بازرسی امنیتی شود. در این رابطه، گذرنامه مخدوش به گذرنامه‌ای گفته می‌شود که سهواً آبدیده، سوخته، فرسوده، خط خورده یا به نوعی خدشه‌دار شده باشد.
برای نمونه، به‌تازگی یک تبعه انگلیسی 22 ساله به نام جیمز آدامز (James Adams) که با خانواده‌اش قصد سفر به آروبا (جزیره‌ای در جنوب دریای کارائیب) با خطوط هوایی TUI را داشت، به دلیل وجود یک پارگی کوچک در گذرنامه‌اش نتوانست کارت پرواز دریافت کند. مادر وی در این باره چنین گفت:
زنی نفرت‌انگیز از آن سوی فرودگاه به سمت ما آمد و در حالی‌که فریاد می‌زد، مدام تکرار می‌کرد که نمی‌تواند به آروبا سفر کند، او نمی‌تواند همراه شما باشد... و من تلاش می‌کردم تا پسرم را آرام کنم، زیرا در غیر این صورت او بازداشت می‌شد.
در پایان نیز جیمز و برادرش نتوانستند به همراه سایر اعضای خانواده سفر کنند. با انتشار این خبر، تعدادی از خبرنگاران بخش گردشگری تلگراف با وی همذات‌پنداری کرده و ابراز کردند که در گذشته با پاسپورت‌های آسیب‌دیده سفر کرده‌اند.
ولی سؤال مطرح شده این است که آسیب یا خدشه در گذرنامه از نظر شرکت‌های هواپیمایی و ماموران بازرسی فرودگاه تا چه اندازه قابل قبول است؟
یکی از ماموران کنترل گذرنامه فرودگاه در پاسخ به این سؤال چنین توضیح داد که پاسپورت مستهلک نیز می‌تواند به‌عنوان مدرک برای شناسایی هویت و ملیت فرد مورد استفاده قرار بگیرد؛ ولی تفاوت پاسپورت مستهلک و آسیب‌دیده چیست؟
در این رابطه، ماموران امنیتی مواردی نظیر تاریخچه پاسپورت موردنظر از جمله ویزاهای چندبار ورود و تعداد مهرهای ورود و خروج را که نشان‌دهنده استفاده مکرر از پاسپورت است، مدنظر قرار می‌دهند.
آسیب‌های کوچک پاسپورت شامل کدام موارد است؟
اگرچه آسیب در پاسپورت به‌هنگام سفر ممکن است تبعاتی در پی داشته باشد، ولی طبق نظر این مامور گذرنامه در موارد زیر نیازی به تعویض وجود ندارد و مشکلی برای دارنده آن ایجاد نمی‌شود؛
محو شدن آرم روی جلد گذرنامه
چروک شدن صفحه‌های گذرنامه (به‌غیر از صفحه مشخصات)
تغییر اطلاعات خویشاوندان
نکته قابل‌توجه اینکه وجود لکه‌های چربی یا آب در پاسپورت به‌منزله مخدوش شدن آن است. البته این مسئله بنا به دلایل امنیتی است، زیرا پنج نقطه شفاف (Skylights) در صفحه مشخصات وجود دارند که کاغذ در این نقاط کمی نازک‌تر است تا از جعل پاسپورت جلوگیری شود.
همان طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، گذرنامه یکی از مهم‌ترین اوراق هویتی است که در صورت بروز هر کدام از موارد زیر باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد؛ زیرا تک‌تک این موارد آسیب و خدشه جدی محسوب می‌شوند.
کنده شدن برچسب طلق صفحه مشخصات به‌طوری که بتوان عکس را به‌راحتی تعویض کرد.
شسته شدن پاسپورت
جویده شدن پاسپورت توسط حیوانات خانگی
نوشته یا خط‌خطی شدن صفحه مشخصات توسط کودک
ریختن مایعات روی پاسپورت
چنانچه صفحه مشخصات پاسپورت (صفحه‌ای که دارای پوشش طلق است) به هر دلیلی دچار آسیب یا خدشه جدی شود.
همچنین، در صورتی‌که پاسپورت دچار سوختگی، پاره شدن و... شده باشد، باید هرچه سریع‌تر نسبت به تعوض آن اقدام کرد.
علاوه بر صحت ظاهر گذرنامه، اعتبار گذرنامه نیز از جمله موارد مهمی است که توسط ماموران و بازرسان امنیتی لحاظ می‌شود. در بیشتر کشورهای جهان حداقل میزان اعتبار گذرنامه به هنگام سفر 6 ماه تعیین شده است. البته در تعدادی از کشورها مانند بلاروس وجود حداقل سه ماه اعتبار پس از تاریخ ورود مسافر کافی است. تعدادی از کشورها مانند آفریقای جنوبی و نیوزیلند نیز مدت یک ماه را برای اعتبار پاسپورت اتباع خارجی در نظر گرفته‌اند.
مدت اعتبار پاسپورت از قانون خاصی پیروی نمی‌کند و با توجه به قانون هر کشوری متغیر است. ازاین‌رو، توصیه می‌شود تا پیش از سفر از طریق وزارت امور خارجه یا نمایندگی‌های کنسولی کشور مقصد پیگیری شود. ولی نکته قابل‌توجه اینکه کلیه کشورها، حتی اعضای اتحادیه اروپا، گذرنامه دارای اعتبار را از اتباع کشورها به هنگام ورود و خروج در پایانه‌های مرزی زمینی، دریایی یا هوایی درخواست می‌کنند.
سخت‌گیری در این زمینه به‌حدی است که بعضی از کشورها، برای مسافرانی را که گذرنامه آن‌ها دارای صفحه خالی نباشد، اجازه ورود صادر نکرده و آن‌ها را باز می‌گردانند؛ بنابراین، توصیه می‌شود تا مسافران صفحه‌های گذرنامه خود را نیز بررسی کرده و به هنگام سفر حداقل دو صفحه خالی در پاسپورت خود داشته باشند.