چاپ

آریا بانو - سلامانه: یک روانپزشک گفت: استرس لزوما به معنای منفی نیست و می‌تواند به شکل مثبت و به صورت شادی‌آور هم وجود داشته باشد.
دکتر علی باغبانیان، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت‌وگو با سلامانه گفت: استرس یک کلمه انگلیسی و به معنای فشار است. در واقع هرگونه فشار یا عامل بیرونی یا درونی که باعث به هم خوردن تعادل فرد شود «استرس« تلقی می‌شود. استرس لزوما به معنای منفی نیست و می‌تواند به شکل مثبت و به صورت شادی‌آور هم وجود داشته باشد اما آنچه در جامعه ما بیشتر شناخته شده، استرس‌های منفی است که باعث اضطراب می‌شود.
وی ادامه داد: از نظر روانپزشکی، اضطراب نوعی بیماری است. در واقع عامل اصلی و عمده ایجاد اضطراب، استرس‌ها هستند که با شرایط خاصی در افراد قابل مشاهده‌اند. به عبارت دیگر، اضطراب می‌تواند نشانه‌ای بیرونی از استرس حاد باشد. علایم مختلفی مانند تنش و ناراحتی در ماهیچه‌ها، افزایش ضربان قلب و بی‌خوابی ممکن است هنگام وقوع این حاالت نمود پیدا کند.
وی همچنین گفت: جالب است بدانید وجود به اندازه استرس در زندگی افراد الزامی است، مثلا اگر دانش‌آموزان و دانشجویان استرس قبولی یا ردی در امتحان را نداشته باشند، درس نمی‌خوانند یا اگر فردی استرس مشکلات مالی نداشته باشد، دنبال کار و تلاش نمی‌رود یا صرفه‌جویی اقتصادی را پیش نمی‌گیرد. در واقع عمده فعالیت‌های ما با محرکی شروع می‌شود که زیربنای آن وجود استرسی طبیعی است که ما را به سمت تعالی و پیشرفت سوق می‌دهد اما گاهی این استرس‌ها به قدری شدید می‌شوند که فرد را عاجز می‌کنند و به شکل بیماری‌زا درمی‌آیند.
دکتر باغبانیان افزود: بعضی اوقات هم زمان استرس به اندازه‌ای طولانی می‌شود که اصلا وقفه‌ای بین استرس‌های مختلف برای موضوعات گوناگون پیش نمی‌آید. در این حالت است که فرد درمانده می‌شود. این نوع استرس‌ها کاملا غیرطبیعی است و باید حتما هرچه سریعتر توسط روانشناس یا روانپزشک درمان شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: اگر استرسی باعث بهبود عملکرد شود و زمان زیادی را هم به خود اختصاص ندهد و در حد 5 تا 10درصد باشد، طبیعی است اما استرس بیش از 10درصد که زمان بیشتری فرد را درگیر می‌کند، به شدت می‌تواند روی عملکرد بدن تاثیر بگذارد. به این شکل که فرد از کارش بیزار می‌شود، ارتباطات اجتماعی‌اش دچار اختلال شده و کم حوصله می‌شود، در جمع دوستان و همکاران شرکت نمی‌کند و دوست دارد بیشتر اوقاتش را به تنهایی بگذراند. اگر فردی به این مرحله برسد حتما باید درمان‌های ویژه روانپزشکی را انجام دهد و هرگز این درمان‌ها را به تعویق نیندازد زیرا هرچه درمان‌ها به تعویق بیفتند، مشکلات جدیدتری به مشکلات قبلی اضافه خواهد شد.
دکتر باغبانیان با اشاره به اینکه استرس زیاد می‌تواند در قسمت‌های مختلف بدن تاثیرات منفی داشته باشد و کاملا بیماری‌زا شود، گفت: استرس مزمن به تدریج به سیستم ایمنی بدن لطمه می‌زند و آن را تضعیف می‌کند. پژوهش‌هایی که در این زمینه انجام شده نشان می‌دهد، بیشترین علت ناراحتی‌ها و مشکلات گوارشی، وجود استرس‌های مزمن است زیرا استرس موجب ترشح بیش از حد برخی هورمون‌ها در معده می‌شود و آن را زخم می‌کند.
این روانپزشک در نهایت خاطرنشان کرد: یکی دیگر از عوامل عمده مشکلات تنفسی وجود استرس است. این عامل در سیستم قلب و عروق، بیماری دیابت، پرفشاری خون، بیماری‌های پوستی، مشکلات عضلانی - اسکلتی و... هم دیده می‌شود. از این‌رو، ما برای بسیاری از بیماری‌ها حتی سرطان‌ها هیچ علت مشخصی پیدا نمی‌کنیم و کاملا واضح است که بیمار تحت تاثیر استرس مزمن دچار مشکلات جسمانی شده، در حالی که پژوهش‌های دیگری نشان می‌دهند مثبت‌اندیشی و پذیرش واقعیت‌ها می‌تواند به افراد در مقابله با تنش‌ها و استرس‌های زندگی کمک کند؛ حال اینکه انکار و نپذیرفتن مسائل زندگی، فرد را از یافتن راه‌حل مناسب دور می‌کند و به استرس‌هایش می‌افزاید.