چاپ

بر اساس آمار، سالانه بيش از هفت ‎ميليون تن خرما در جهان توليد مي شود كه ايران با توليد يک ميليون تن پس از كشور مصر، رتبه دوم توليد را دارد و 14 درصد خرماي جهان را به خود اختصاص داده است. در ايران 180نوع خرما شناسايي و ثبت شده که 98درصد توليد آن مربوط است به استان‌هاي هرمزگان، کرمان، خوزستان، بوشهر، فارس و سيستان و بلوچستان. رسول محمودي يکي از خرمافروشان و نخل‌داران حاجي آبادي است که اين حرفه از پدرانش به او ارث رسيده است. نسل در نسل خرما فروش بوده‌اند. مي‌گويد: 150 نوع خرما فقط توي هرمزگان داريم. ظاهرشان کمي با هم فرق دارد، اين فرق را بچه‌هاي جنوبي مي‌فهمند. پيارم معروف‌ترين و گران‌ترين خرماي هرمزگان است که صادراتي است؛ درجه2 آن مي‌رود پاکستان و درجه1 سمت اروپا و مخصوصا آلمان. سطح زيرکشت نخلستان‌هاي کشور 250 هزار هکتار است که بر اساس نوع خرما کشت آن، آداب و رسوم خاصي دارد. محمودي مي‌گويد: نخلستان، زمستان‌ها هر 15روز و تابستان‌ها هر 10روز يک‌بار آب اساسي مي‌خواهد. نخل، مرگ تدريجي دارد که مهمترين عامل آن تشنگي است. اول از ثمر مي‌افتد، بعد مثل کهنسالان چين و چروک ساقه‌هايش زياد شده و لاغر و لاغرتر مي‌شود. خرما محصول ماه‌هاي گرم سال است و از تير و مرداد با عنوان ماه‌هاي خرماپزان ياد مي‌کنيم، اما براي باروري نخل، بايد چندماهي به عقب برگرديم. محمودي مي‌گويد: نخل با توجه به منطقه‌اي که در آن قرار دارد، بايد از بهمن و اسفند يا فروردين بارور شود. در حاجي آباد بارور کردن خرما معمولا با آغاز سال يکي است؛ گرده خرماي نر را ميان خرماي ماده مي‌گذارند و مي‌بندند. و ادامه مي‌دهد: رشد خرما هم در چند مرحله صورت مي‌گيرد تا به خارک مي‌رسد؛ خرماي کال و نارس که بافتي سفت دارد و رنگ آن زرد مايل به نارنجي است، خيلي هم گس است. خارک مدتي که در گرما بماند، مي‌رسد و تبديل مي‌شود به رطب. محصول نخل‌ها هم ارتباط مستقيمي با نوع خرما دارد. مي‌گويد: هر نخل تيارم بين 40 تا 50 کيلو محصول مي‌دهد. نخلي که بيشترين محصول را مي‌دهد، خاصويي و زاهدي است که تا 200 کيلو هم محصول مي‌دهند. خاصويي پرمصرف‌ترين خرماست که شيره دار است و زاهدي هم خرماي خشکي است که به خاطر قيمتش فروش خوبي دارد. اين نخلدار و فروشنده خرما درباره خرماهايي که آن‌قدر پوست صافي دارند که انگار تازه از درخت چيده شده‌اند، مي‌گويد: هر خوشه خرماي مضافتي سه- چهار کيلو خرما مي‌دهد، اين خرما به محض اينکه از خارک تبديل به رطب مي‌شود آن را با خوشه مي‌چينند و مي‌گذارند توي سردخانه. دماي منفي 17درجه باعث مي‌شود خرما چين نخورد و قيافه‌اش هميشه نو باشد. بعد به شرايط نگهداري خرما اشاره مي‌کند: خرما را بعد از شستن براي مدت طولاني نگه نداريد، چون ترش مي‌شود، بهتر هم اين است که رطب را داخل يخچال نگه داريد تا ماندگاري‌اش بيشتر شود. خرماهاي خشک هم معمولا در کارخانه شسته مي‌شود و به روش‌هاي نوين ضدعفوني مي‌شوند، به خاطر همين نيازي نيست اين خرماها را بشوييد.