چاپ

شايع‌ترين علت ترک پاشنه پا، خشکي پوست است. کساني که به‌طور عمومي خشکي پوست دارند، مستعد اين هستند که دچار ترک کف پا، به‌خصوص ترک پاشنه پا هم شوند، اما در بعضي افراد شانس بروز اين مشکل نسبت به بقيه بيشتر است.

به گفته متخصصان ترک پاشنه پا در خانم‌ها بيشتر از آقايان ديده مي‌شود که يکي از دلايل اصلي آن تفاوت‌هاي هورموني بين زن‌ها و مردهاست. اگر شما هم جزو کساني هستيد که از ترک پا رنج مي‌بريد و تا حالا هرچه کرده‌ايد، نتوانسته‌ايد از شرش خلاص شويد حتما اين مطلب را بخوانيد. دکتر مسعود داودي، متخصص پوست و مو در اين زمينه بيشتر توضيح مي‌دهد.

چرا کف پا خشک مي‌شود؟
عواملي مانند اضافه‌وزن، شرايط شغلي و... باعث به‌وجود آمدن ترک‌هاي کف پا مي‌شوند. افرادي که مشکل اضافه‌وزن دارند و در دسته افراد چاق قرار مي‌گيرند به‌دليل فشاري که روي پوست کف پا تحميل مي‌شود پاشنه پاي‌شان مستعد به‌وجود آمدن ترک‌هاي عميق مي‌شود. به‌علاوه شغل‌هايي وجود دارند که به طريقي پوست کف پا در معرض خيسي و رطوبت (پا به‌طور مکرر در معرض خيس شدن و خشک شدن قرار مي‌گيرد) يا مواد شوينده قرار مي‌گيرد مانند مربيان شنا يا افرادي که در کارخانه‌هاي قاليشويي کار مي‌کنند بيشتر مستعد خشکي پاشنه يا کف پا هستند.

بيماري‌هايي که با خشکي پا اشتباه گرفته مي‌شوند
همان‌طور که گفته شد يکي از علت‌هاي شايع ترک‌هاي کف پا، خشکي پوست است. اما برخي بيماري‌ها وجود دارد که علائم‌شان خشکي و ترک پاشنه و کف پاست، به‌همين دليل در ذيل به چند مورد از اين بيماري‌ها اشاره مي‌کنيم:

بيماري صدف يا پسوريازيس
يکي از مشهورترين بيماري‌هايي که با ترک‌هاي عميق و دردناک کف پا همراه است، بيماري صدف يا پسوريازيس است. البته اين بيماري به‌طور نادر در کف دست يا کف پا مشاهده مي‌شود اما چطور ترک‌هاي کف پاي ساده را که ناشي از خشکي پوست است را از بيماري پسوريازيس تمايز دهيم، بايد گفت اگر ترک‌‌هاي پا همراه با پوست قرمز و ملتهب باشد، اين ترک‌ها ناشي از بيماري پسوريازيس است. پوست حالت چرمي شکل دارد و چون قابليت ارتجاعي خود را از دست مي‌دهد، پوست کف پا دچار ترک مي‌شود که همراه با درد است. اين دسته از ترک‌هاي پا درمان متفاوتي نسبت به ترک‌هاي معمولي کف پا دارند.

يعني علاوه بر نرم‌کننده‌ها بايد از کرم‌هاي مخصوص براي درمان ضايعات پسوريازيست استفاده شود.

بيماري قارچي
ضايعات قارچي يکي ديگر از بيماري‌هايي است که ممکن است با مشکل ترک و پاشنه پا اشتباه گرفته شود. اين بيماري بيشتر در سنين بالا و افراد مسن ديده مي‌شود. در نگاه اول ممکن است فرد فکر کند به مشکل خشکي پوست ساده دچار شده است، اما اگر ترک‌ها با پوسته‌ريزي‌هاي چشمگير همراه باشد و علاوه بر کف پا ناخن و اطراف ناخن را هم درگير کند، آن زمان است که بايد به بيماري قارچ پايي مشکوک شد. در اين مواقع يک بررسي آزمايشگاهي براي کشف علت انجام مي‌شود و اگر بيماري قارچي تاييد شود، آن وقت داروهاي مناسب تجويز مي‌شود و بعد از مصرف طي مدت کوتاهي فرد بهبود پيدا مي‌کند.

اگزماي پوستي
اگزماي پوستي در بعضي مواقع ممکن است باعث به‌وجود آمدن ترک در کف پا شوند. اما در صورت وجود اگزما ابتدا بايد علت اصلي ريشه‌يابي شود و بعد از به دست آوردن نتيجه درمان درست را به کار برد. البته يکي از علت‌هاي ايجاد اگزما مي‌تواند ناشي از شغل فرد باشد. مثلا افرادي که پاهاي‌شان دائما داخل مواد شيميايي قرار دارد، در اين مواقع بايد پاها از اين مواد دور نگه داشته شوند.

بيماري کراتودرمي
بيماري مادرزادي به‌نام کراتودرمي‌هاي کف پا وجود دارد که همان‌طور که اشاره شد علت اصلي به‌وجود آمدن اين بيماري‌ها ژنتيک است. راه رفتن اين افراد را مي‌توان به کساني که روي شيشه يا سنگلاخ راه مي‌روند تشبيه کرد. براي همين پياده‌روي و راه رفتن طولاني‌مدت براي اين افراد مناسب نيست، چراکه با درد زياد همراه است. اين بيماري هم جزو بيماري‌هايي است که نبايد با ترک‌هاي پاشنه پا عادي اشتباه گرفته شود. با اين حال چون اين يک بيماري ارثي است، نمي‌توان انتظار بهبودي کامل را داشت، اما با کمک داروهاي تجويزي مي‌توان اين بيماري را تحت کنترل گرفت.

ترک پاشنه و کف پا در فصل پاييز و زمستان بيشتر بروز مي‌کند‎

دردهاي کف پا ناشي از چيست؟
ترک پاشنه و کف پا در فصل پاييز و زمستان بيشتر بروز مي‌کند و تنها دليلش هم خشکي هواست، اما نکته حائزاهميت اين است افرادي که دچار مشکل خشکي و ترک کف پا هستند ممکن است در بعضي مواقع در عمق اين ترک‌ها عفونت‌هاي ميکروبي هم مشاهده کنند. در چنين وضعيتي شخص ممکن است از درد پا به‌دليل وجود عفونت‌هاي ميکروبي شکايت داشته باشد.

ترک پا چطور درمان مي‌شود؟
افرادي که با مشکل ترک پاشنه پا مواجه هستند، براي درمان اين مشکل بايد از چرب‌کننده‌ها و کرم‌ها استفاده کنند، اما بهترين کرم‌ها براي درمان اين دسته از مشکلات، کرم‌هايي هستند که خاصيت نرم‌کنندگي بالايي دارند. انواع و اقسام اين کرم‌ها با برندهاي معتبر در بازار موجود است؛ اما در بعضي مواقع ممکن است متخصص پوست تجويز کرم دست‌ساز را بدهد. در نهايت متخصص پوست تعيين مي‌کند که براي درمان، از چه کرم‌هايي استفاده شود، بهتر است. معمولا کرم‌هاي مخصوص ترک پاشنه پا حاوي ماده‌اي به اسم اوره هستند که درصد اوره آنها حدود 20درصد است که براي درمان ترک‌هاي پا اين مقدار کافي است.

ترک پا را ريشه‌کن کنيد
اگر دنبال نتيجه بهتري هستيد توصيه مي‌شود پاها را در يک تشت آب قرار دهيد و بگذاريد کف پا خيس بخورد؛ بعد از اينکه پاها را خشک کرديد زماني که رطوبت پوست تبخير نشده و پوست نمناک است کرم‌هاي نامبرده را به کف پا بزنيد. همچنين توصيه مي‌شود بعد از اين اقدام براي اثربخشي بهتر کرم‌ها، يک کيسه نايلوني را روي پاهاي کرم‌زده بکشيد. با اين راهکار نتيجه درماني بهتر خواهد شد. اما اگر شخصي قصد دارد بعد از کرم زدن فعاليت خاصي انجام دهد، براي اينکه کيسه نايلوني مزاحمتي ايجاد نکند توصيه مي‌شود روي کيسه مجددا جوراب بپوشد.

صندل خزدار ممنوع!
علاوه بر کرم، به افرادي که مشکل ترک پاشنه پا داشته باشند توصيه مي‌شود از دمپايي يا صندل‌هاي رو فرش استفاده کنند. البته توصيه مي‌شود از صندل‌ها يا روفرشي‌هايي که پرز (الياف و خزدار نباشند) دارند، استفاده نشود. صندل‌هايي که خزدار هستند پيشنهاد خوبي براي اين دسته از افراد نيستند. توصيه بعدي اين است با پاي برهنه در محل‌هايي که گرد و خاک وجود دارد حضور پيدا نکنند؛ همان طور که گفته شد ترک‌هاي پا محل ورود انواع و اقسام مواد از محيط هستند که هم باعث تشديد ترک پا و هم خارش و التهاب و درد در اين ناحيه مي‌شوند.

پوست کف پا را با دست نکنيد!
پوسته‌پوسته شدن کف پا يکي از مشکلاتي است که درراستاي خشکي پا به‌وجود مي‌آيد. البته استفاده از کرم‌هاي نرم‌کننده بروز اين پوسته‌ها را کاهش مي‌دهد؛ با اين حال گاهي اوقات اين پوست‌ها طوري قرار گرفته‌اند که ممکن است برخوردشان با سطح باعث ايجاد درد شود. در اين مواقع توصيه مي‌شود با وسيله‌اي مثل قيچي‌هاي کوچک استريل شده پوسته اضافه را بردارند. با دست اين پوسته‌ها را نکنيد چون احتمال اينکه به پوست بيشتر آسيب وارد شود زياد است.

تاثير سنگ پا در درمان خشکي پا
سنگ پا وسيله‌اي است که از گذشته تا همين امروز مورد استفاده قرار مي‌گيرد، اما درمورد تاثير سنگ پا در درمان ترک پاشنه پا بايد گفت اين ترک‌ها بيشتر در افرادي به‌وجود مي‌آيد که پوست کف پاي‌شان کلفت شده باشد. سنگ پا تاحدودي مي‌تواند در اين زمينه موثر باشد، اما بازهم نياز به يادآوري است که بهترين و موثرترين روش استفاده از کرم‌هاي نام برده شده است.

درمان‌هاي خانگي
افرادي که دسترسي به کرم‌هاي طبي و دارويي ندارند، مي‌توانند از چرب‌کننده‌هاي خانگي مثل روغن‌هاي حيواني، وازلين و حتي روغن‌هاي جامد خوراکي استفاده کنند. همچنين اگر ترک پاها همراه با عفونت باشد مي‌توانند از پانسمان‌ عسل استفاده کنند. البته نکته مهم اين است که عسل بايد طبيعي باشد.