چاپ

آریا بانو-

کار کردن خانم‌ها بیرون از خانه نیاز به یک سری ملاحظات توسط زن‌و‌شوهر دارد تا به زندگی مشترک‌زوج آسیب نرسد
این روزها تعداد خانم‌های شاغل نسبت به چندین سال قبل، افزایش یافته است. اتفاقی که شاید نیاز به یک سری فرهنگ‌سازی‌ها درباره آن احساس می شود اما به دلایل مختلفی، کمتر به آن توجه شده است. مثلا یکی از پیامک‌های مخاطبان زندگی‌سلام در این باره را بخوانید: «از خانم‌هایی بنویسید که وقتی دست‌شان می‌رود در جیب خودشان و سرکار می‌روند، دیگر احترام شوهرشان را نگه نمی‌دارند و اقتدارش را به سخره می‌گیرند.» داستان امروز و تحلیل روان شناسانه ‌آن، در همین باره است. با ما همراه باشید.

داستان
چالش‌های یک زوج بعد از شاغل‌شدن خانم
قبل از این‌که زن به کلینیک برسد، مرد به تنهایی به کلینیک آمده بود تا به گفته خودش اطلاعات لازم را در اختیار روان شناس قرار دهد. با عجله روبه‌روی من نشست و شروع به صحبت کرد: «خانم دکتر باور کنید از وقتی زن من رفته سر کار و دستش رفته توی جیب خودش، اصلا یه آدم دیگه شده! دیگه مثل قبل از من حساب نمی‌بره، دیگه اون احترامی که باید رو به من نمی‌ذاره! خدا نکنه بخواد یه قرون از حقوقش رو برای زندگی خرج کنه، اون قدر منت می‌ذاره که اعصاب آدم رو خرد می‌کنه! این زن اصلا جنبۀ سر کار رفتن نداره، می‌خوام شما متقاعدش کنید که دیگه سر کار نره و بشینه تو خونه!» کمی فکر کردم و گفتم: «فرمودید همسرتون از وقتی سر کار می‌ره دیگه از شما حساب نمی بره؟ مگه به نظرتون زن باید از شوهرش حساب ببره؟» مرد با حالت حق به جانبی گفت: «بله، بالاخره زنی گفتند، مردی گفتند، از قدیم گفتند مرد باید توی خونه خودش اقتدار داشته باشه!» گفتم: «به نظرتون اقتدار داشتن یعنی همسرتون از شما حساب ببره؟ من تا حالا فکر می‌کردم اقتدار داشتن یعنی این‌که مرد مثل ستون و تکیه گاه امن و محکمی برای خانواده‌اش باشه، یعنی ضعیف و شکننده نباشه...» در همین حین، زن وارد اتاق شد. بعد از کمی صحبت و پرس‌و‌جو، سفره دلش را باز کرد و گفت: «خدا می‌دونه از وقتی میرم سر کار چقدر شوهرم بهونه گیر شده و اذیتم می‌کنه، یه ذره شرایط من رو درک نمی‌کنه، حاضر نیست هیچ کمکی توی کار خونه به من بکنه. هر وقت ازش کمک می‌خوام بر می‌گرده می گه اصلا اجازه نمی دم بری سرکار! اون وقت توقع دارید وقتی قراره حقوقم رو خرج زندگی کنم، منت نذارم؟ اعتراض نکنم؟» زن دل پری داشت و حرف‌ها و شکایت‌هایش تمامی نداشت. احتمالا شما هم قبول دارید که مشکل اصلی آن‌ها شاغل بودن خانم نبود بلکه افکار و عقاید غلطی بود که هر دو نفر در ذهن داشتند.

نظر کارشناس
مقصر اصلی، نداشتن درک وهمدلی
شاید جالب باشد بدانید بسیاری از اوقات، مردها از کسب درآمد و استقلال مالی همسران شاغل خود دچار استرس می‌شوند. در تحقیقی که به تازگی روی شش هزار زوج در آمریکا انجام شد، مشخص شد مردانی که همسرانشان درآمد بالایی دارند، از اضطراب بیشتری رنج می‌برند و احتمالا گاهی اوقات این اضطراب خود را به شکل رفتارهای عصبی و فکر نشده، زودرنجی یا کم اهمیت نشان دادن شغل و درآمد همسر نشان می‌دهند. از طرف دیگر، گاهی اوقات یک زن شاغل باید به اندازۀ دو نفر کار کند زیرا هم مسئولیت‌های محیط کار و هم وظایف بی‌شمار درون خانه همچون رسیدگی به امور بچه‌ها، پخت و پز و نظافت منزل و... بر عهدۀ اوست و مسلما چنین شرایطی موجب وارد شدن فشاری مضاعف بر او می‌شود. تحمل فشار، زمانی سخت‌تر می‌شود که زن، هیچ‌گونه درک و حمایتی از جانب همسر خود دریافت نکند. برخی از شوهرها در چنین شرایطی، به جای کمک در امور منزل و برداشتن باری از روی دوش همسر خود، توقعات شان را افزایش می‌دهند یا مدام بر همسر شاغل خود خرده می‌گیرند. همچنین ممکن است برخی خانم ها به دلیل سهم داشتن در امور مالی خانه، مرد را دست کم بگیرند و او را تحقیر کنند. وقتی در خانه فضای درک و همدلی وجود نداشته باشد، شاغل بودن زن هم مثل بسیاری از امور دیگر، می‌تواند موجب آسیب هایی شود.
باورهای اشتباهی که باید اصلاح شود
برخی از آقایان این‌گونه گمان می‌کنند که کار کردن زن در بیرون از منزل، موجب کاهش اهمیت و قدرت و اقتدار مرد در خانه می‌شود. در نتیجه، ممکن است به هرگونه نشانه‌ای حساس شوند و هر رفتار یا گفتاری از جانب همسر خود را مصداقی برای کاهش قدرت خود بدانند و برخی اوقات، واکنش شدید نشان دهند تا قدرت خود را به نمایش بگذارند. در حالی که در یک خانواده سالم کسی در پی قدرت طلبی نیست بلکه اعضا تلاش می‌کنند به رشد و شکوفایی یکدیگر کمک کنند. اقتدار و استحکام، چیزی است که باید در ذات یک مرد باشد و شاغل بودن یا نبودن زن، نقشی در آن ندارد. منظور از مقتدر بودن مرد، این است که همچون ستونی باشد که هنگام توفان های زندگی، سایر اعضا بتوانند به او تکیه کنند. برخی خانم ها هم عقیده دارند همه خرج زندگی به عهدۀ مرد است و زن، فقط باید مصرف کننده باشد و اگر به دلیل اشتغال و کسب درآمد، بخشی از خرج و مخارج زندگی را به عهده بگیرند، مدام بر همسر خود یا سایر اعضا منت می‌گذارند و حتی ممکن است برخورد تحقیرآمیزی با همسر خود داشته باشند. این در حالی است که اساس زندگی مشترک بر مبنای «همکاری» است و اگر هر یک از زوج ها بتوانند در زمینه ای به یکدیگر کمک کنند، هر دو از ثمرۀ آن سود خواهند برد.
چند توصیه به چنین زن‌و‌شوهرهایی
در آخر توصیه می‌کنیم زنان شاغل، تلاش کنند با ابراز محبت و احترام به همسر، اضطراب پنهانی را که ممکن است درون همسرشان وجود داشته باشد، کاهش دهند و در امور مالی، خود را از همسر جدا ندانند. آقایان هم با درک و همدلی بیشتر، از سخت گیری به همسر شاغل خود بپرهیزند و تا حد توان، در امور منزل و بچه ها به او کمک کنند. زوج ها باید تلاش کنند وقت بیشتری را به یکدیگر اختصاص دهند، تفریح و گفت‌و‌گوی بیشتری در کنار یکدیگر داشته باشند و برنامه‌ریزی کنند تا برخی از امور خانه را به صورت مشترک و با هم انجام دهند تا هم فرصت بیشتری برای با هم بودن داشته باشند و هم از همکاری یکدیگر بهره ببرند. گاهی فقط کافی است عقاید غلط و سبک رفتار خود را تغییر دهیم تا زندگی‌مشترک بهتری داشته باشیم.