آریا بانو - حتماً شما هم سال گذشته خبر لغو ویزای صربستان برای ایرانیان را شنیدید. این خبر خوبی برای علاقه‌مندان به گردشگری و سفر به دیگر کشورها بود. اما این روزها اخبار جالبی از این اتفاق خوب به
گوش نمی‌رسد. امروز در نوشتار سفر به صربستان به این موضوع می‌پردازیم.
از دست رفته در بلگراد
آرش به همراه دوستانش گردشگران
ایرانی به صربستان سفر می‌کنند، اما این‌بار نه برای گردش و تفریح بلکه برای پناهنده‌شدن. در چند ماه گذشته، گردشگران
ایرانی اجازۀ سفر به صربستان بدون ویزا را پیدا کرده‌اند. پس از تصویب این قانون بسیاری از ایرانیان برای پناهنده‌شدن و سفر از طریق بالکان به شمال اروپا، صربستان را انتخاب کردند. اما برای هزاران نفر از این مسافران، در اردوگاه‌های پناهندگان رؤیا به پایان می‌رسد.
آرش یکی از این پناهجویان است که چهار شبِ گذشته را در پارک بلگراد، 3700 کیلومتر (2300 مایل) دور از خانه خوابیده است؛ آرش و سه تن از دوستانش تنها چند روز پیش به بلگراد آمده‌اند.
آرش می‌گوید: «من مانند دوستانم در
تهران متولد و بزرگ شده‌ام. ما تصمیم گرفتیم
ایران را ترک کنیم. اول به ترکیه و از آنجا به صربستان سفر کردیم. زیرا سفر به صربستان برای رسیدن به اتحادیه اروپا بهترین راه است.»
سفر به صربستان
مصاحبه یک
خانواده پناهنده
ایرانی با خبرگزاری فرانسه در مارس 2018 کشور صربستان یکی از کشورهای جنوب غربی اروپاست. شهر بلگراد، پایتخت صربستان ، یکی از زیباترین شهرهای اروپا به شمار می‌رود. صربستان هیچ مرز آبی ندارد و دورتادور آن را کشورهای اروپایی گرفته‌اند. ایرانیان می‌توانند بدون ویزا وارد ترکیه شوند. به‌همین‌دلیل است که این کشور اغلب اولین توقفگاه برای بسیاری از
جوانان از
ایران است که سعی در راه‌یافتن به اتحادیه اروپا دارند. از آنجا، آن‌ها اغلب به صربستان پرواز می‌کنند. ایرانیان از سال 2017 به‌عنوان بخشی از تلاش برای افزایش گردشگری و سرمایه‌گذاری خارجی از سفر بدون روادید به صربستان، یکی از کشورهای اتحادیه اروپا، برخوردار شده‌اند.
به‌دنبال یک زندگی بهتر
متأسفانه به‌دنبال افزایش شکاف بین غنی و فقیر در
ایران و بالا‌رفتن نرخ تورم، بیکاری
جوانان حداقل دو برابر شده است. درنتیجه نارضایتی اقتصادی و
سیاسی به‌ویژه در میان
جوانان بالا رفته است. آرش و دوستانش افشین و مهران و سعید می‌گویند که زندگی آن‌ها در
ایران به نحوی تهدید می‌شد. چون هیچ پولی نداشتند تا با آن برای آینده برنامه‌ریزی کنند.
استیون تاتالوویچ در یکی از پارک‌های بلگراد می‌گوید: «این پارک یک راز فاش‌شده است که قاچاقچیان انسان در پارک و کنار این خیابان آزادانه کار می‌کنند.» او مهاجران را به‌سمت شمال غرب اروپا راهنمایی می‌کند. بر اساس اطلاعات پارک، از زمانی‌که محدودیت ویزا لغو شده است بیش از 6هزار گردشگر
ایرانی قصد بازگشت به خانه را ندارند.
بن‌بست؛ پایان سفر
انجام تحقیقات در مورد مهاجرین ایرانی‌ها به‌عنوان گردشگر وارد صربستان می‌شوند و پس از آن تلاش می‌کنند تا با قاچاقچیان انسانی ارتباط برقرار کنند که آن‌ها را به جایی که می‌خواهند ببرند. اما این نقشه، همیشه کارساز نیست. تعداد ایرانیانی که برای پناهندگی در صربستان درخواست داده‌اند به طور پیوسته در حال افزایش است، زیرا محدودیت‌های ویزا لغو شده است؛ از 290
ایرانی در نوامبر 2017 تا 431 نفر در مارس 2018 برای پناهندگی درخواست کرده‌اند. این افراد اکنون در اردوگاه پناهندگان پرسیوو در جنوب صربستان زندگی می‌کنند.
اکثر ایرانی‌ها درباره صربستان چیزی نمی‌دانند. تنها چیزی که می‌دانند این است که سفر به آن کشور نیاز به ویزا ندارد. این افراد به‌خوبی می‌دانند که باید در کمپ‌های پناهندگان بمانند. اکثراً ادعا می‌کنند که قربانی آزار و شکنجه
سیاسی یا
مذهبی هستند. برخی از کسانی هم که به صربستان سفر می‌کنند، دگرباشان هستند. با این حال، زمانی که مقامات شروع به تحقیقات بیشتر می‌کنند، اغلب متقاضیان نمی‌توانند مسئولین صربستان را متقاعد کنند.
واکنش مسئولین و نمایندگان مجلس
سفر به صربستان برای پناهندگی ایرانی‌هایی که قصد پناهندگی دارند از طریق سفر به کشورهایی مانند صربستان، مجارستان، لهستان و دیگر کشورهای بلوک شرق برای پناهندگی به کشورهایی همچون آلمان، اتریش، فرانسه یا انگلیس اقدام می‌کنند. اما متأسفانه این افراد نمی‌دانند چه شرایط سختی در انتظارشان است.
گفته می‌شود که از هر صد مسافر یک تا سه مسافر با قصد پناهندگی به این کشور می‌روند. با اینکه خبرها توسط هیچ مرجعی تأایید نشده است، اما مسئولان آژانس‌ها و تور لیدرها و کسانی که در کار مهاجرت هستند از سفر بدون بازگشت ایرانی‌ها خبر می‌دهند. به‌گفتۀ این مطلعین در برخی کمپ‌های واقع در مرز صربستان ده‌ها
ایرانی که به‌طور غیرقانونی قصد خروج از صربستان را داشتند، نگهداری می‌شوند. کمپ‌های این کشور شرایط نامطلوبی دارند و آمار خودکشی در آن‌ها بالاست. این موضوع مدتی‌ست که در برخی از رسانه‌ها مطرح است و کم‌وبیش برخی از آن باخبر هستند؛ به‌جز نمایندگان
مجلس و حتی معاون گردشگری کشور!