بزرگنمايي:

دکتر تهمينه شاوردي افزود:با توجه به اينکه ارزش‌ها مانند ساير عناصر فرهنگي در ارتباط با يکديگر هستند، نمي توان «احترام گذاشتن» را جدا از ديگر ارزش‌ها تحليل کرد. خانواده اولين نهادي است که بخش مهمي از جامعه پذيري در آن اتفاق مي‌افتد. بنابراين روابط بين والدين مي‌تواند اولين الگوي رفتاري کودکان باشد و به تدريج در آنان نهادينه مي شود.

اين جامعه شناس در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود اظهار کرد: در ارزش‌گذاري رفتارها، عرف و اعتقادات مهمترين وسيله سنجش هستند. به همين دليل شاهد آن هستيم. ارزش‌هاي رفتاري در برخي جوامع پررنگ‌تر و در برخي کمرنگ‌تر هستند. در جامعه ما نيز به همين گونه است.

وي در ادامه گفت: برخي از ارزش‌ها که در جامعه‌اي ديگر رنگ باخته‌اند ممکن است در جامعه ما از حرمت خاصي برخوردار باشند و بالعکس. با اين وجود ارزش‌هايي همچون «احترام گذاشتن» هنوز به عنوان ارزشي مشترک ميان جوامع مختلف و از جمله در فرهنگ ما مورد پذيرش است و کمرنگ‌شدن آن در برخي از تعاملات مانند روابط ميان نسل جوان و والدينشان، يکي از دغدغه‌هاي جامعه محسوب مي‌شود.

اين جامعه‌شناس با بيان اينکه احترام به معني حفظ حريم است، اظهارکرد: حفظ حريم والدين نه تنها در توصيه‌هاي ديني؛ بلکه در ادبيات کهن ما بارها مورد تاکيد قرار گرفته است، اما با اين سابقه و قدمت فرهنگي جاي سئوال دارد که چرا اين ارزش‌ها امروزه کمتر مورد اعتناي جوانان واقع شده است و در تعاملات آنها با والدين، خواهر و برادر بزرگتر و دوستانشان و حتي فراتر از آن در محيط‌هاي تحصيلي همچون مدرسه و دانشگاه شاهد کمرنگ شدن اين ارزش هستيم؟

وي تاکيد کرد: والدين بايد حداقل در حضور فرزندان رفتاري احترام آميز با يکديگر داشته باشند. اين احترام لازم است در گفتار و رفتار آنان نمود داشته و حتي فراتر از آن در ارتباط با خويشاوندان، دوستان خانوادگي و حتي خانواده همسر هم محسوس باشد. اگرچه در تربيت فرزندان و نظارت بر رفتارهاي آنها و تعيين حد و مرز ارتباطات اجتماعي فرزندان ممکن است ميان والدين اختلاف نظر وجود داشته باشد، اما اين اختلافات نبايد در حضور فرزندان مطرح شود.

اين جامعه‌شناس افزود: فرزندان در سنين نوجواني بيشتر از گروه همسالان خود تاثير پذير هستند و اين امر در شکل دهي رفتارهاي آنان به خصوص نسبت به والدين موثر است. کنترل محيط اجتماعي نوجوانان و هدايت آنان براي انتخاب صحيح دوست مي‌تواند تاثيرگذاري ناخواسته محيط را به حداقل برساند. به عبارتي کودکان و نوجوانان در ارتباط با گروه همسالان خود قدرت شناخت و تشخيص داشته باشند و بتوانند دوستاني در سطح فرهنگي خود و خانواده‌شانانتخاب کنند.

وي با اشاره به رسانه‌هاي جمعي گفت: عامل ديگري که مي‌تواند به صورت غيرمستقيم ولي بسيار تاثير گذار ارزش‌هاي نوجوانان و جوانان را شکل دهد، رسانه‌هاي جمعي است. لازم است در محتوا و ادبيات برنامه‌هاي تلويزيوني به‌خصوص برنامه‌هاي پرمخاطب مانند سريال‌ها و فيلم‌ها نسبت به روابط ميان فرزندان و والدين دقت شود. گرچه گستردگي و تنوع رسانه‌ها امکان جهت‌دهي فرهنگي را تقريبا ناممکن ساخته است، ولي حداقل در مورد آنچه قابل دسترس است مي توان سياست مشترکي را در پيش گرفت.

شاوردي اظهارکرد: ايجاد رابطه صميمي با فرزند مستلزم از بين رفتن حريم‌ها نيست. اين حريم‌ها در هر شکلي بايد حفظ شود و به عنوان يک ارزش در خانواده تثبيت شود. لازم است والدين به صرف وقت و تعامل بيشتر و برنامه ريزي شده با فرزندان توجه کنند. اين ارتباطات باعث مي شود که شناخت بيشتري نسبت به فضاي فکري يکديگر پيدا کنند.

 وي دردر پايان گفت: در اين فضا قطعا تفاوتها و اختلاف سليقه‌هايي وجود خواهد داشت ولي تعامل مستمر به همراه «درک متقابل نسبت به نظرات يکديگر» باعث مي شود برخي رفتارها همچون «احترام متقابل»- که هم نزد والدين و هم فرزندان ارزشمند است- تثبيت شود.