بزرگنمايي:

بانو نیوز -
توران ولی مراد – مدیر شبکه ایران زنان
هر از چندگاهی به همت رسانه ها و فعالان حوزه زنان مباحث و مسائلی از مشکلات زنان مطرح می شود. از خلاء های قانون و قوانین تبعیض آمیز گرفته تا بیمه زنان خانه دار و تبعیض و تفکیک های جنسیتی درس و اشتغال، از مشکلات زنان کارگر، کارمند، دانشجو و دانشگاهی تا تبعیض در حوزه مدیریت و سیاست و تا مشکلات خانوادگی. فرصتی برای برشمردن نیست ولی اگر جایی برای گفتن باشد حتی زنان حاضر در مجلس و احزاب و زنان در جایگاه های مدیریت ارشد هم از تبعیض ها نسبت به خود خواهند گفت.
بیش از سه دهه از انقلاب گذشته و در همه این سال ها زنان به سهم خود در جهت به بار نشستن انقلاب و تثبیت نظامی اسلامی و مردمسالار و تقویت و توانمندی خود تلاش کرده اند. این سهم خود زنان بوده است در جهت ارتقاء جایگاه خود ولی متاسفانه چرخه مدیریتی که بنا بوده است به "امور زنان" در کشور رسیدگی کند در عمل در جهت ارتقاء جایگاه زنان، رفع تبعیض ها و رفع مشکلات زنان کارنامه درخشانی نداشته است. همین که مشکلات در ارتباط با زنان رفع نمی شوند بلکه از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شوند و تکثر می یابند خود به معنی عدم موفقیت این واحدها است.
سهم زنان در مدیریت به شدت اندک و هم از لحاظ امکانات بسیار ناچیز بوده و با چالش های جدی روبرو بوده است. مهمترین این چالش نگاه انحصارطلبانه مردان در مدیریت و در دست داشتن مراکز تصمیم گیر و تصمیم ساز بوده است ولی چالش ها و موانع یک موضوع است و نبود برنامه عملی در جهت رفع مشکلات زنان و ضعف شدید مدیریت نیروهای موجود یک موضوع دیگر. در همه این سال ها زنان با توانمندی های فوق العاده به همراه مردانی که خواهان تثبیت جایگاه انسانی زنان بوده و هستند همواره برای دستیابی به این هدف در صحنه و همراه بوده اند. در مقابل در همه این سال ها آن چه عملی نشده است رفع مشکلات از زنان بوده است.
جریان های مختلف سیاسی به قدرت می رسند و مراکز رسمی قانونگذاری یا اجرا در اختیار آنان قرار می گیرد. در طول دو دهه در دستگاه ها واحدهایی هم به نام زنان تعیین شد. از دانشگاه و رشته درسی و واحدهای پژوهشی تا معاونتی برای رئیس جمهور در امور زنان و خانواده و واحدهایی در دستگاه های اجرایی و سازمان ها و نهادهای مختلف به نام "امور زنان" سهم اندک زنان از دستگاه ها بوده است. فارغ از این که تعریف این جایگاه ها چیست و ماموریت آن ها کدام است تغییر جریان و مسیر در موضوع "امور بانوان" خود عامل و باعث تشتت در جهت گیری و تعیین چشم انداز و مهمتر از آن ماندن در محدوده ای که توسط آقایان رئیس تعیین می شود از مشکلات و محدودیت های این واحدها بوده است. در عین حال بی برنامگی و ضعف مدیریت با تکیه و تمرکز بر مشکلات پنهان نمی شوند.
از مراکز اجرایی اجرا خواسته می شود و ماموریت با عمل است که کارنامه را درخشان یا مردود می کند و اجرا و عمل هم با برنامه عملی تعریف می شود. مشکل اصلی حوزه زنان بی برنامگی دستگاه ها و واحدهای امور زنان آن ها در جهت رفع مشکلات زنان و خانواده ها بوده و همچنان هست. رفتن و آمدن و دید و بازدید و گفتم و گفت و امضا کردن و سخنرانی کردن و حتی موضع گیری در جهت رفع مشکلات زنان به معنی رفع مشکلات زنان نیست. انجام پژوهش هایی که به کار گرفته نشوند، برگزاری همایش هایی که در عمل بی تاثیر باشند، امضا کردن تفاهم نامه هایی که از میانه راه بیایند و در میانه راه رها شوند به معنای رفع مشکلات زنان نیست.
دستگاه های اجرایی در حوزه زنان اعم از معاونت زنان ریاست جمهور و مشاورین وزرا و فراکسیون زنان مجلس که باید در حوزه خود عملکردی داشته باشند و شورای فرهنگی اجتماعی زنان و امور زنان سایر دستگاه ها از مجمع تشخیص مصلحت نظام تا باقی دستگاه ها چه وظایفی دارند و این وظایف از کجا تعیین و نظارت می شود؟ عملکردها و عمل نکرده های این واحدها چه گونه و با چه شاخص هایی بازرسی می شوند و این واحدها چه ماموریت هایی را پی گیری می کنند؟
اشکال اصلی همین جاست که همه دستگاه های مربوط به زنان در کل سیستم به حال خود رها هستند به تعبیر دیگر خودشان تعیین می کنند که چه بکنند و چه نکنند و بعد هم کاری می کنند و کاری را نمی کنند. برنامه های کلی گل و گشادی که نظارت بر کرده ها و نکرده هایی را ایجاب نمی کند به کدام کار می آید؟ اساسا کدام دستگاه بر کدام دستگاه ناظر است؟ بر همین اساس نظارت و بررسی بر عملکرد واحدهای زنان در جهت ماموریتی که به آن موظف هستند وجود ندارد. دستگاهی که بودجه و امکانات در اختیار داشته باشد و از جایی هم تعیین نشود که موظف به انجام چه ماموریت هایی است و از جایی هم نظارت و بررسی نشود نتیجه همین است که در همه این دو دهه در حوزه زنان بوده است.
در جامعه ای مردمسالار تشکل های مدنی و رسانه ها نقش تعیین کننده پررنگ دارند و دانشگاه در خدمت رشد و تعالی مردم از یک سمت و از زاویه علمی و کارشناسی دولت ها را موظف به انجام کارهای ضروری می کند. در جامعه ای که تشکل های مدنی یا دولت ساخته شوند و یا امکاناتشان را از دولت بگیرند بدیهی است نقش اصلی آن ها بشود پیاده نظام مقام های دولتی.
در همه این سال ها جریان های مختلف سیاسی که به قدرت رسیده اند یا هر یک که "امور زنان" واحدها و دستگاه ها را در اختیار داشته اند، با بهره گرفتن از همین تشکل های مدنی هم جهت و رسانه ها در عمل به عوض رفع مشکلات زنان در جهت تقویت جریان سیاسی خود فعال شده اند. ساختن و بنا نهادن و یا جذب و تقویت تشکل های مدنی همراه و هم جهت برخورد ابزاری در جهت تقویت دولت با تشکل های مدنی است. عدم حضور موثر و تعیین کننده نهادهای مدنی به عنوان پی گیری مطالبات زنان واحدهای امور زنان را به عوض این که واحدهایی در جهت رفع مشکلات زنان فعال کند به عنوان واحدهایی در جهت اقتدار و تقویت و حفظ جریان سیاسی پشت سر آن ها تبدیل کرده است که این عمل به معنی کاری سیاسی و دقیقا به معنی سیاسی بازی است تا رفع مشکلات زنان.
یک سال از دولت آقای روحانی با شعارهایی شکل گرفته از مطالبات زنان می گذرد ولی همه این یک سال شعارها بوده اند که در گفتار تکرار شده اند در حالی که دستگاه اجرایی موظف به اجرا است نه وعده و امید و آرزو و سخن گفتن از زبان مطالبه گران و کارشناسان. دستگاه اجرایی کشور به عوض این که در جهت رفع مشکلات زنان درعمل فعال باشد تبدیل به بلند گویی در جهت طرح مطالبات زنان شده است. در همه این یک سال در جهت رفع یک مشکل از مشکلات زنان حتی یک برنامه عملی که مشخص کند مسیر را از کدام نقطه آغاز کرده، چه مراحل و اقداماتی را طی کرده و به کدام نقطه خواهد رسید داده نشده.
بروند و بیایند و بدهند و بگیرند و سخن بگویند و همایش و نمایش و سخنرانی و دید و بازدید مدیران نه اسمش برنامه است و نه گره ای از مشکلات زنان را باز می کند. عدم نظارت و بررسی و موظف کردن به پاسخگویی و عدم وجود تشکل های مدنی و رسانه های پرسشگر دایره امنی می سازد تا در آن بی برنامگی مدیران ارشد همچنان ادامه داشته باشد. برنامه عملی برای رفع یک مشکل یا پیشگیری از آسیب پیش رو اگر توسط یک نهاد اجرایی تعیین نشده باشد خود گواه ضعف مدیریت و عدم حرکت در جهت ماموریت آن دستگاه است.
زنان و دختران در همه حوزه ها از هویت فردی و جایگاه خانوادگی و حضور اجتماعی گرفته تا موضوع امنیت و سلامت در حوزه های فردی و خانوادگی و اجتماعی تا خلاء های قانونی و قوانین آسیب زا با مسائل، آسیب ها و چالش ها و مشکلات زیادی روبرو هستند. بی برنامگی مدیران مهمترین ضعف و خلاء مدیریتی در ارتباط با زنان و خانواده هاست. این ضعف به معنی این است که مشکلات رفع نخواهند شد چرا که قرار نیست اقداماتی نتیجه بخش در ارتباط با آن ها انجام گیرد. بی برنامگی باعث می شود که از آسیب ها هم پیش گیری نشود. به علاوه همین خلاء در عملکرد باعث می شود که جامعه برای مشکلاتی که با آن ها روبروست بر اساس شناخت و تجربه خود اقدام کند که به همین دلیل شاید یک مشکل را رفع کند ولی مشکلات دیگر را به عنوان عوارض جانبی ایجاد خواهد کرد.
از این رو اگر رسانه ها بخواهند به راهی بروند که به نتیجه برسد راهی نیست جز این که از بی برنامگی مدیران ارشد پیشگیری کند، در غیر این صورت مشکلات زنان و خانواده ها همچنان بر زمین مانده و تکثیر می شود. رسانه ها اگر نقطه اصلی و موضوع آسیب زای اصلی را فراموش کنند یا به حوزه امن ببرند، با پرداختن به مسائل دیگر به نتیجه مطلوب که رفع مشکل است نخواهد رسید چرا که در دستگاه های اجرایی کسی نیست تا در جهت رفع آن مشکل اقدامی کند. اولین و اصلی ترین ماموریت رسانه ها پاسخگو کردن مدیران است به عوض این که با حفظ دایره امنی برای آن ها تبدیل به تریبون برای مسولین شوند.
2014-08-11
منبع: روزنامه صمت
فایل‌های ضمیمه: