نگاهي به تحقيقاتي که در سال هاي گذشته بر روي نحوه خوابيدن انجام شده گوياي اين است که وقتي وضعيت و موقعيت دراز کشيدن در زمان خواب عوض مي شود، نوع رويا ديدن افراد هم تغيير مي کند. براي نمونه به نظر مي رسد که نحوه دراز کشيدن و به خواب رفتن، ممکن است بر نحوه فعاليت مغز در زمان خواب تاثير بگذارد. مطالعه اي که در سال 2004 انجام شد، از داوطلبين خواسته شد که بعد از خوابيدن برروي سمت راست يا سمت چپ بدن، روياها، کابوس ها و ميزان شفافيت اين خواب ها را ثبت کنند. نتايج اين تحقيق نشان داد که افرادي که بر روي سمت چپ بدنشان مي خوابند بسيار بيشتر از ديگر گروه خواب هاي پريشان ديده بودند. افرادي که بر سمت راست خوابيده بودند، بيشتر امکان داشت که خواب هايشان را به خاطر بياورند و حس امنيت و راحتي در خواب هايشان داشته باشند. اما هر دو گروه، که فقط اجازه داشتند بر يک سمت بدن بخوابند، گفتند که کيفيت خوابشان به مراتب کمتر شده است. با آنکه اين مطالعه محدوديت هاي خاصي (مثل گروه کوچک شرکت کنندگان) را داشت، اما محققان به اين نتيجه رسيدند که بين کيفيت خواب و نحوه دراز کشيدن ارتباطي وجود دارد چرا که نحوه کارکرد مغز ممکن است با حالت بدن ارتباط داشته باشد. در تحقيقي ديگري که در دانشگاه هنگ کنگ انجام شد، مطالعه رفتاري داوطلبان در زمان خواب نشان داد که افرادي که بر روي شکمشان مي خوابند و صورتشان به سمت تخت است، بيشترين ميزان روياهاي شفاف و واضح را دارند: روياهايي مثل ديدن اجسام فضايي، حبس شدن در مکاني، تنگ آمدن نفس، نظرياتي هم وجود دارند که مي گويند اگر به صورت نشسته بخوابيم، خواب هاي شفاف تر و واضح تري ميبينيم چرا که به حالت بيداري نزديک تريم. اما در حال حاضر هيچ کدام از اين نظريه ها در مقايس بزرگ ثابت نشده اند. اما به غير از نحوه دراز کشيدن، پزشکان توصيه هايي براي بهتر شدن کيفيت خواب دارند مانند داشتن زمان مشخص براي خواب ، پرهيز از فعاليت هاي استرس زا قبل از خواب ، ورزش منظم، پرهيز از خوردن غذاهاي سنگين قبل از زمان خواب، تنظيم دماي اتاق خواب و خاموش کردن وسايل الکترونيکي مانند موبايل که ممکن است در نيمه شب شما را از خواب بيدار کند. فرضيه هاي جديد، خواب را راهي براي بيان و بروز ميل هاي ضمير ناهوشيار انسان ها در فضايي امن و غير واقعي تعريف مي کند. شايد براي اينکه انجام آنها در دنياي واقعي ناممکن، غير قابل قبول و حتي قابل پيگيري و غيرقانوني باشد. اما چيزي که مي دانيم اين است که حتي در سده بيست و يکم هم هنوز دانشمندان مطمئن نيستند "چرا ما خواب مي بينيم؟". برخي از دانشمندان فکر مي کنند که خواب ديدن به دلايل رواني در انسان ها تکامل يافته است. گروهي ديگر معتقدند که از آنجا که فعاليت هاي عصبي زيادي در مغز، در زمان خواب و به خصوص در زمان REM در جريان است، خواب ديدن مي تواند محصولي بي معني، از اين فعل و انفعالات مغزي باشد. خواب REM زمان عمده خواب ديدن است و اگر در اين زمان از خواب بيدار شويد اغلب روياهاي خود را به وضوح به ياد مي آوريد. نظريه ديگري وجود دارد که خواب را مکانيزمي براي در هم آميختن خاطرات، حل مشکلات و دست و پنجه نرم کردن با احساسات مي داند. اين فرضيه، خواب ديدن را براي حفظ سلامت رواني و احساسي افراد واجب مي داند. ***آيا حيوانات هم خواب مي بينند هوگو اسپيرز، يک روانشناس تجربي از دانشگاه لندن مي گويد که با آنکه واقعا مشخص نيست آيا حيوانات هم خواب مي بينند يا نه، اما احتمال آن خيلي زياد است. اسپيرز و گروه تحقيقاتي اش دريافتند که وقتي به موش هاي آزمايشگاهي قبل از خواب غذا نشان داده مي شود، مغز آنها در زمان خواب، نقشه چگونه رسيدن به غذا را طراحي مي کند؛ مي توانيم بگوييد که مغز آنها راه رسيدن به غذا را در خواب مي بيند. خواب ديدن انسان ها در زمان REM اتفاق مي افتد و تقريبا همه پستانداران هم اين مرحله از خواب را دارند. آزمايشي که بر روي گربه ها در زمان خواب انجام شد، نشان مي دهد که آنها در زمان خواب تصاويري را مي بينند و نسبت به اين تصاوير واکنش نشان مي دهند. اما با همه تلاشي که تا کنون براي پاسخ به اين پديده شگفت انگيز انجام شده، ما هنوز نمي دانيم چرا خواب مي بينيم. همچنان تنها راه مطالعه خواب، پرسش از کسي است، که خواب مي بيند، بنابراين در خصوص حيوانات نمي توان به اين روش دست زد. چيزي که همه محققان مسائل خواب در آن هم راي هستند اين است که تقريبا همه انسان ها هر شب خواب مي بيند؛ چه آن را به خاطر بسپارند يا نه. به گفته دکتر جيم پاگل، مدير مرکز تحقيقات خواب در ايالت کلورادوي آمريکا، اگر ما بفهميم که خواب ديدن چه فايده اي براي بدن ما دارد، احتمالا مي توانيم بفهميم که چرا بايد يک سوم زندگي مان را در خواب بگذرانيم.