آریا بانو - بازی کردن در دوران کودکی یکی از لذت بخش ترین کارهایی است که یک کودک می تواند انجام دهد و این کار برای او شادی آور و شیرین است. یکی از مکان هایی که کودکان آن را بسیار دوست دارند پارک است اما امروزه پارک های بسیاری در سطح شهرمان وجود دارند که از نظر امنیتی و وسایل بازی مناسب نیستند. در این گفت و گو دکتر امیری، فوق تخصص روان پزشکی کودکان و نوجوانان ، درباره اینکه آیا کودکانمان را به پارک های شهر برای بازی ببریم یا نه پاسخگویمان شدند.
بازی کردن در دوران کودکی یکی از لذت بخش ترین کارهایی است که کودک می تواند انجام دهد
خیلی از والدین تمایلی برای بردن فرزندانشان به پارک ها ندارند و ترجیح می دهند کودکشان در خانه و تنها بازی کند. این تفکر نشات گرفته از چیست؟
بیشتر والدینی که چنین دیدگاهی دارند خودشان دچار استرس و ترس هستند و برای اینکه خطری کودکشان را تهدید نکند، مانع از رفتن او به پارک یا فضاهای عمومی سبز شهر می شوند.
اما قبول کنید خیلی از وسایل بازی ای که در پارک های ما وجود دارند استاندارد و مناسب نیستند؟
بله، اما این موضوع دلیل نمی شود که کودک را در خانه محبوس و از بازی در پارک منع کنیم. به هر حال در همه جای دنیا بچه ها برای بازی به پارک می روند و از بازی کردن کنار همسن و سالانشان لذت می برند. از طرف دیگر، از آنجایی که کشور ما دارای آفتاب بی نظیری است بهتر است برای دریافت نور آفتاب هم که شده اجازه دهیم بچه هایمان در پارک بدوند و بازی کنند.
موضوع دیگری که بسیار مهم است، وضعیت امنیت در پارک هاست. متاسفانه در بعضی از پارک های شهر آن امنیتی که باید وجود ندارد. والدین چگونه می توانند خودشان به نوعی امنیت را در کودکشان به وجود آورند؟
در وهله اول بهتر است خودشان دچار استرس و اضطراب نباشند تا بتوانند تمرکز بیشتری روی کودکشان در آن محیط داشته باشند و بعد هم بهتر است کنار کودک باشند و او را رها نکنند. به هر حال وسایل بازی ای که در پارک ها وجود دارد برای همه کودکان است و آنها باید استفاده از آنها را کنار کودکان دیگر بیاموزند.

یکی از مکان هایی که کودکان آن را بسیار دوست دارند پارک است
بعضی از وسایل بازی در پارک ها از نظر بهداشتی مطلوب نیستند و این مساله باعث بروز امراض مختلف در کودکان می شود. در این مورد چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
بخشی از حل این موضوع به مسئولان امر مربوط است که باید آن را مد نظر قرار دهند. از طرف دیگر، والدین هم باید به کودکانشان بیاموزند که فضای پارک را تمیز نگه دارند و هر باری که از پارک به خانه بر می گردند دست هایشان را بلافاصله ضدعفونی کنند یا وقتی به پارک می روند حتما دستمال مرطوب همراه داشته باشند. اگر کودکی بیمار است هم بهتر است مدتی در خانه بماند و استراحت کند.
آیا کار درستی است که والدین کودک را در زمین بازی همراهی کنند؟
بله، اما به شرط اینکه خودشان را هم سطح فرزندانشان نکنند. ما حتی توصیه می کنیم گاهی رئیس یک اداره با همه کارمندان و حتی کارگران یکی بازی گروهی مثل فوتبال یا تیم والیبال ترتیب دهند تا از این طریق روابط افراد با یکدیگر بهبود یابد. البته به شرط اینکه حریم و احترام افراد رعایت و حفظ شود.
چه راهکاری برای کنترل هیجان کودکان دارید؟ چون خیلی از کودکان هنگام بازی هیجانات غیرقابل کنترلی دارند.
بهتر است ابتدا والدین سعی کنند هوش هیجانی کودکشان را بشناسند و به او بیاموزند درباره حس هایی که دارد با آنها حرف بزند، مثلا اینکه الان خوشحال است یا ناراحت یا چه زمانی دچار ترس و استرس می شود. پس اولین مرحله شناسایی هوش و هیجانات کودک است و پس از آن می توانیم آموزش های لازم را به کودک بدهیم تا بتواند در مواقع خاص از هیجانات بیش از اندازه اش جلوگیری کند.
بعضی والدین بر این باور هستند که کودک بیش فعالشان با بازی زیاد و بدوبدو کردن خسته می شود و آرام خواهد شد. آیا این طرز تفکر درست است؟
نه، چون این بچه ها دارای انرژی خوب و بالایی هستند و باید انرژی بیش از حد آنها را کنترل کنیم و مهارت های لازم را به آنها بیاموزیم، بنابراین انرژی آنها تنها با پریدن و بازی کردن بیش از اندازه تخلیه نمی شود.
بازی های گروهی در فضاهایی مانند پارک ها چقدر در روحیه و ایجاد خلاقیت بیشتر در کودکان موثر است؟
قطعا خیلی زیاد! آنها با بودن کنار هم خیلی چیزها می آموزند، از نظم و قرار گرفتن در صف برای استفاده از یک وسیله بازی مثل تاب و سرسره گرفته تا بازی های دسته جمعی مثل فوتبال بازی کردن. بنابراین نباید تنها به دلیل ناامن بودن یا غیربهداشتی پارک بچه ها را از این فضا دور کرد.

والدین باید به کودکانشان بیاموزند که فضای پارک را تمیز نگه دارند
بازی در پارک نیاز کودک است
دکتر امان ا... قرائی مقدم، جامعه شناس: متاسفانه پارک های شهر ما امروزه وضعیت خوبی برای بازی کودکان ندارند. به این دلیل که هم این فضاها محلی شده برای معتادان و افراد بی خانمان و هم وسایل بازی ای که در پارک ها وجود دارند امنیت بالایی ندارند که مسئولان امر باید هرچه زودتر فکری برای حل این ماجرا بکنند. از طرفی، کودکان را هم نمی شود در خانه نگه داشت به صرف اینکه پارک یا وسایل بازی های خطرناک هستند. بهتر است به بچه ها فرصت دهیم تا زمان کوتاهی را در پارک بازی کنند اما باید حتما کنارشان باشیم و اگر متوجه شدیم وسیله بازی ای خطرناک یا خراب است، اجازه بازی به کودک ندهیم و دلیلش را هم برایش توضیح دهیم تا بهانه گیری نکند.
به هر حال پارک ها و بازی در فضای سبز غذای روح بچه هاست به خصوص در عصری که ما زندگی می کنیم این نیاز بیشتر از پیش احساس می شود چون مثل گذشته نیست که بچه ها در حیاط و کوچه ها با هم بازی کنند بنابراین نباید مانع بازی آنها در پارک شد.
بازی و اسباب بازی برای کودکان بسیار مهم است به طوری که آنها بیشترین ساعت های بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند. کودکان زمان بازی را بسیار دوست دارند و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم می دارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. به طوری که بهترین مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است چرا که این گروه از اسباب بازی ها باعث پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهم تر از همه یادگیری در کودک می شود و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می کنند.
علاوه بر اینها، اسباب بازی باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد. به اعتقاد انجمن جهانی تعلیم و تربیت دوران کودکی (ACEI)، اگر اسباب بازی های کودکان به دقت انتخاب شود، موجب ارتقای کیفیت بازی و رشد کودک می شوند. اسباب بازی های آموزشی، نقش بسزایی در رشد کودکان پیش دبستانی ایفا می کنند. آنها موجب بالا رفتن هوش، مهارت های اجتماعی و هم چنین رفتارهای احساسی کودکان می شوند. بنابراین خیلی خوب است اگر مسئولان امر سعی کنند با برگزاری کلاس های آموزشی و ارائه بازی های فکری در پارک ها فرصت خوب بازی کردن را برای کودکان فراهم کنند.
منبع:هفته نامه سلامت