آریا بانو - ویدئویی از مزایده ‌خودروهای ناقص ایران خودرو منتشر شد که واکنش ها و تعجب مخاطبان را برانگیخت، ماجرا چیست؟
نگاهی به پربازدیدترین جست و جوها در هفته های اخیر نشان می دهد به دلیل تفاوت قیمت فاحش تحویل کارخانه تا بازار آزاد خودرو در کشورمان بسیاری از مردم به دنبال پیش فروش خودروسازها بودند تا این که در قرعه کشی ها شانس خود را امتحان کنند شاید بتوانند یکی از آن خودروها را از آن خود کنند. در این میان شورای رقابت به دنبال پیدا کردن فرمولی برای پایین آوردن قیمت خودرو در بازار است که از این طریق قیمت کارخانه و بازار را به هم نزدیک کند و از طرفی خودروسازها به دنبال فروش خودروهای شان به قیمت کف بازار هستند. به تازگی ویدئویی از مزایده محصولات ناقص ایران خودرو در فضای مجازی دست به دست شد که تعجب همگان را به همراه داشت. ظاهرا مزایده خودروها با نقص های کم و البته گاهی خنده دار است که با قیمت فروش کارخانه فاصله زیادی دارد و به قیمت بازار آزاد نزدیک‌تر است. امروز ضمن بررسی این مزایده درباره خطرناک بودن این گونه مزایده ها بیشتر نوشته ایم. 

ماجرای این مزایده عجیب
مزایده خودرو توسط خودروسازها پیش از این هم مرسوم بوده و معمولا خودروهایی که در حمل و نقل، مراحل ساخت یا... دچار آسیب می شدند توسط شرکت خودروساز به صورت مزایده به فروش می رسیدند. اما این مزایده با مزایده هایی که نوشتیم تفاوت هایی دارد که برخی افراد حاضر در این مزایده درباره آن ها گفته اند. برای نمونه ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که در آن جوانی که برای خرید خودرو در یکی از این مزایده ها شرکت کرده است درباره مشاهداتش می گوید: «بخش بسیار زیادی از خودروهای مزایده شده عیب و ایراد چندانی ندارند. مثلا به صرف نداشتن قالپاق، خط و خش روی سپر و... این شرکت خودرو را در مزایده به فروش گذاشته است.» البته این جوان مدعی شده که در برخی از خودروها حتی ایرادی که اعلام شده وجود خارجی نداشته است.یکی دیگر از خریداران خودروی ناقص گفته یک دستگاه خودروی کوئیک را خریداری کردم که تنها نقص آن نداشتن درپوش پلاستیکی جعبه فیوز بود! مشتری دیگری با تجربه مشابه توضیح می‌دهد که یک دستگاه خودروی 405 را در حالی خریداری کرده که علاوه بر گزارش‌های کاغذی نقص قطعه که روی شیشه جلوی خودرو چسبانده بودند، با ماژیک روی کاپوت و شیشه هم عنوان «خودروی ناقص» درج شده بود اما خودرو فقط زه یکی از درها را نداشت.
ترفندی برای دور زدن قیمت!
حالا که از نواقص گاهی بی مورد و خنده دار موجود در خودروهای مزایده ای مطلع شدید بد نیست از اختلاف قیمت این خودروها با قیمت فروش کارخانه و قیمت موجود در بازار هم بیشتر بدانید .
برخی معتقدند این گونه مزایده ها توسط خودروسازان ترفندی برای رساندن قیمت کارخانه به قیمت بازار آزاد است. آن ها با این روش درپوش یا قالپاقی را از خودروها حذف می کنند و آن ها را در مزایده های این چنینی با چند ده میلیون تومان بیشتر به خریداران می فروشند این در حالی است که چند ده هزار نفر هنوز خودروهای شان را از خودروسازها تحویل نگرفته اند. برای نمونه یک سمند در این مزایده با نواقصی همچون خط و خش روی بدنه، نداشتن یک قالپاق و نداشتن درپوش مخزن گاز به قیمت پایه 150 میلیون تومان برای فروش عرضه شده است در حالی که قیمت کارخانه ای این خودرو 116 میلیون تومان است و دربازار 183 میلیون تومان خرید و فروش می شود.
آمار ی ازخودروهای ناقص
آخرین گزارش موجود از وضعیت خودروهای ناقص به ادعای مدیرعامل ایران ‌خودرو برمی‌گردد که نیمه بهمن امسال تعداد آن را 30 هزار دستگاه دانسته است. با این حال فارس در گزارشی که در آبان منتشر کرده آورده است که از ابتدای سال تاکنون 528 هزار و 651 دستگاه خودرو توسط ایران ‌خودرو و سایپا تولید شده که 97 هزار و 65 دستگاه از آن یعنی 36/ 18 درصد کل خودروهای تولیدی ناقص است.از ابتدای امسال تا 9 آبان‌ماه 287 هزار و 131 دستگاه خودرو توسط گروه صنعتی ایران‌ خودرو تولید و 240 هزار و 950 دستگاه از آن به مشتریان تحویل داده شده است. هم اکنون موجودی خودروهای تجاری در پارکینگ فروش ایران‌ خودرو صفر و تعداد خودروهای ناقص این گروه خودروسازی معادل 56 هزار و 519 دستگاه است. در خصوص گروه خودروسازی سایپا هم باید به تولید 241 هزار و 520 دستگاه خودرو از ابتدای سال تا 7 آبان‌ماه اشاره کنیم که 208 هزار و 284 دستگاه از آن به مشتریان تحویل داده شده است. در عین حال، موجودی خودروهای تجاری در پارکینگ فروش سایپا 6 هزار و 102 دستگاه است و هم اکنون 40 هزار و 546 دستگاه از تولیدات سایپا ناقص هستند. این یعنی اکنون 97 هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازها داریم که مشخص نیست چه تعداد از آن ها وارد این گونه مزایده ها خواهد شد .آیا این تبصره که قرار بود برای خودروهای معیوب و آسیب دیده استفاده شود در حال تبدیل شدن به قاعده و رویه است.
کمبود قطعه نداریم!
هرچند مزایده خودروهای ایران خودرو در این مرحله با 500 خودرو که به گفته شاهدان نواقص آن چنانی نداشت به پایان رسید اما بد نیست بدانید که محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن قطعه‌سازان به تجارت نیوز گفته کمبود خاصی از نظر قطعه خودرو وجود ندارد و تنها مشکل این است که قطعات وارد شده در گمرک دپو شده است که اگر این محموله آزاد شود خودروسازان هیچ مشکلی برای تامین قطعه ندارند. 
پاسخ ایران خودرو به ویدئوی خودروهای مزایده‌ای
هرچند تماس های ما با رئیس شورای رقابت و مدیران ایران خودرو برای روشن شدن ابعاد این مزایده، نحوه برگزاری، چگونگی قیمت گذاری و ... بی نتیجه ماند اما پایگاه اطلاع رسانی ایران خودرو به ویدئوی منتشر شده در فضای مجازی درخصوص مزایده خودروها واکنش نشان داد و نوشت: «صرفا خودروهایی در شرایط مزایده قرار می گیرند که قابل تجاری‌سازی و تحویل به مشتریان نباشند و ایران خودرو به دنبال کسب هیچ گونه منفعتی در این زمینه نیست.» در این اطلاعیه تاکید شده، با در نظر گرفتن تعداد تولید و تحویل ایران ‌خودرو، تنها به میزان شش هزارم تولیدات 11 ماه امسال این شرکت، کارشناسی شده و در فرایند مزایده قرار گرفته است. همچنین در خصوص خودروی سمندی که مشتری حاضر در طرح مزایده به تصویر کشیده، نوشته: «این خودرو دارای ایرادات کیفی متعدد در ناحیه بدنه خودرو بوده که اصلاح و تعمیر آن، سبب بروز عینی و قابل مشاهده اختلاف رنگ در قسمت های مختلف بدنه می شد که عرضه چنین خودرویی به مشتری در فروش‌های عادی، خارج از استانداردهای کیفی است.» این اطلاعیه همچنین تصریح کرده، خودروهای مزایده‌ای، خارج از ضوابط قیمت گذاری تعیین قیمت می شوند و مبنای تعیین قیمت پایه آن همواره مظنه بازار بوده است. این در حالی است که امیر ارسلان منصوری، عضو هیئت مدیره اتحادیه فروشندگان خودروی کشور در این باره به تجارت ‌نیوز گفته: «خودروسازان بدون مجوز وزارت صمت و شورای رقابت نمی‌توانند خودروهای ناقص را به مزایده بگذارند و اگر این اتفاق افتاده است این نهادها باید پاسخ گو باشند.»
خراسان/ ناصر رعیت نواز