بزرگنمايي:

آریا بانو -
دوچرخه‌سواری بانوان؛ ممنوعیت یا محدودیت؟!
٨٧
١
ایسنا / چند روز پیش در رسانه‌ها خبری منتشر شد مبنی بر این که دادستانی اصفهان طی حکمی دوچرخه سواری بانوان را ممنوع اعلام کرد. بر اساس این حکم دادستانی اصفهان به نیروی انتظامی دستور داده است با دوچرخه سواری زنان برخورد جدی کند و مدارک شناسایی آنان را جلب کند و در صورتی که مدرک شناسایی نداشته باشند، دوچرخه آنان را توقیف و به پارکینگ منتقل نماید.
بازتاب این موضوع در فضا‌های مجازی با واکنش‌های متفاوتی مواجه شد تا جایی که دیروز معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده،درباره این موضوع می‌گوید: دوچرخه سواری بانوان محدودیت قانونی ندارد و قانونی نداریم که دوچرخه‌سواری خانم‌ها را ممنوع کرده باشد.
معصومه ابتکار می‌افزاید: دوچرخه سواری بانوان در فضا‌های ورزشی قطعاً ممنوع نیست، مسأله دوچرخه‌سواری از ابعاد و زوایای مختلف مهم است، زیرا بحث ورزش است، دولت در چارچوب قانون حرکت می‌کند و ما قانونی در این زمینه نداریم که آن کار را ممنوع کرده باشد، از قدیم خانم‌ها برای تردد از دوچرخه استفاده می‌کردند، نمی‌دانم به چیزی استناد شده است، از سوی دیگر دوچرخه، موتور نیست که بگوییم گواهینامه لازم دارد، از قدیم خانم‌ها برای تردد از دوچرخه استفاده می‌کردند؛ این وسیله بسیار سالم است، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند و از طرفی بر سلامتی بانوان تأثیر‌گذار است.
وی در ادامه می‌گوید: این موضوع را باید به بحث گذاشت، نگرانی من از این است که این موضوع باعث شود یکسری محدودیت‌ها که چارچوب قانونی ندارد اعمال شود، کسانی که این‌گونه برخورد‌ها را انجام می‌دهند نگران یکسری ارزش‌ها و حریم‌ها هستند که این مسأله قابل بحث و بررسی است و می‌شود شرایطی را تعریف کرد که این آسیب‌ها هم نباشد، این آسیب‌ها ربطی به خود دوچرخه ندارد و امیدوارم روی این مسأله تجدیدنظر کنند.
تا به‌حال فتوایی ندیدم که دوچرخه سواری را حرام بداند
سهیلا جلودارزاده با اشاره به این که دوچرخه سواری یک حرکت ورزشی یا یک حرکت روزمره زندگی است به «ایران» می‌گوید: دوچرخه سواری، تنها نوعی جابه‌جایی است که مانند اسب سواری یا سوار خودرو یا اتوبوس روباز شدن به لحاظ شرعی هیچ اشکالی ندارد.
این فعال حوزه زنان و عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در ادامه می‌افزاید: تاکنون فتوایی مبنی بر حرام بودن دوچرخه سواری ندیدم و فعل مباح که می‌تواند حریمی شخصی برای استفاده کننده ایجاد کند، نباید از طرف مراجع قانونی ممنوع اعلام شود. از طرفی با توجه به این که سوار شدن به اتوبوس و مینی بوس و تاکسی هنگام شلوغی و ازدحام برای زنان عذاب آور است، چنانچه زنان بتوانند مسافتی را با دوچرخه یا موتور طی کنند هیچ گونه اشکالی ندارد. این قضیه نیز مانند ورود به ورزشگاه‌ها که بی‌هیچ دلیل منطقی به نظر برخی منتقدان، ایراد دارد، هیچ منع قانونی و شرعی ندارد.
جلودارزاده اضافه می‌کند: در کشور‌های مختلف زنان با استفاده از موتورسیکلت یا دوچرخه با سرعت کم در خیابان‌ها تردد می‌کنند، به اعتقاد من هیچ منعی وجود ندارد که در کشور ما هم زنان بتوانند از این وسایل نقلیه برای تردد استفاده کنند.
هیچ منع قانونی در زمینه دوچرخه سواری بانوان وجود ندارد
یک وکیل دادگستری نیز با بیان این که از لحاظ حقوقی هیچ منعی در خصوص دوچرخه سواری بانوان وجود ندارد، به «ایران» توضیح می‌دهد: در هیچ کجای قانون اشاره‌ای به ممنوعیت دوچرخه سواری بانوان نداریم، دوچرخه سواری نوعی ورزش است و حتی می‌تواند به عنوان وسیله نقلیه‌ای پاک جایگزین خودرو شود.
پرستو قاسمی منصف در ادامه می‌افزاید: در زمان صدر اسلام، پیامبر اکرم با زنده به گور کردن دختران به مبارزه برخاست و بزرگان فقه و دین ما همیشه بر تساوی حقوق زن و مرد پافشاری داشتند. ورزش‌هایی مانند اسب سواری و تیراندازی را نیز برای زنان مجاز و حتی مستحب می‌دانستند. با توجه به این که در آن زمان دوچرخه وجود نداشته. در قیاس بین اسب و دوچرخه می‌توانیم به این نتیجه برسیم که به لحاظ شرعی هم منعی نداریم.
به گفته او، با توجه به نبود ممنوعیت قانونی و شرعی حتی موتورسواری بانوان هم منعی ندارد چه برسد به دوچرخه سواری.
یک حقوقدان هم با نگاهی حقوقی به مقوله دوچرخه سواری بانوان به «ایران» می‌گوید: اول باید به این نکته توجه کنیم که وقتی در حوزه حقوق شهروندی صحبت می‌کنیم، تکلیفی بین زن و مرد وجود ندارد و قانونگذار در بیان حقوق شهروندی قائل به تفکیک جنسیتی نشده و حقوق شهروندی به عنوان مقرراتی که متضمن احقاق حقوق آحاد جامعه است، قابل تخصیص به افراد مذکر یا مؤنث نیست.
به گفته مسعود غفاری راد، در خصوص دوچرخه سواری بانوان، چون قانونگذار این موضوع را ممنوع ندانسته لذا در صورتی که باعث هنجارشکنی نشده و با معیار‌های جامعه اسلامی مغایرت پیدا نکند بدیهی است که با اخلاق حسنه نیز مغایرتی نخواهد داشت. از طرفی دوچرخه سواری به عنوان یکی از رشته‌های رسمی کشور شناخته می‌شود و خانم‌ها و آقایان در قالب تیم‌های دوچرخه سواری به این فعالیت ورزشی مشغول هستند. وی با اشاره به نمونه‌ای از هنجارشکنی در جامعه می‌گوید: چنانچه راننده خودرویی با تصادف سبب مرگ عابر یا عابرانی شود، قانون با آن همانند یک متخلف و هنجارشکن برخورد می‌کند و در کل رانندگی را در کشور ممنوع نمی‌کند.
در مورد دوچرخه سواری هم همین طور است چنانکه فردی هنجارشکن بود فقط باید به صورت موردی برخورد شود نه این که کلاً با دوچرخه سواری مقابله شود. ممکن است فردی حین دوچرخه سواری مصداق بی‌حجابی باشد، ولی دلیل نمی‌شود که همه خانم‌ها این طور باشند و نباید عملی را به کل تعمیم داد.
دوچرخه سواری بانوان با حجاب مشکلی ندارد
حیدر علی عابدی نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه موافق دوچرخه سواری بانوان با حجاب است می‌گوید: اصفهان در دوچرخه سواری پیشتاز است و برخی از بانوان اصفهانی با پوشش اسلامی در سطح شهر دوچرخه سواری می‌کنند و از نظر ما مشکلی وجود ندارد که زنان با پوشش مناسب دوچرخه سواری کنند کما اینکه در این مدت هم برخی از بانوانی که دوست داشتند با دوچرخه تردد کنند هم در شهر حضور داشتند. البته پارک بانوان هم وجود دارد و زنان می‌توانند در پارک بانوان دوچرخه سواری کنند.
وی تأکید می‌کند: به نظرم می‌آید مسئولان جلوی خانم‌هایی را بگیرند که بدحجاب هستند و پوشش مناسبی برای دوچرخه سواری ندارند. با این حال امیدوارم به این نقطه برسیم که این ممنوعیت تغییر پیدا کند و خانم‌ها با حجاب اسلامی و با پوشش مناسب در کل کشور دوچرخه سواری کنند.