بزرگنمايي:

آریا بانو - بازیگری موروثی در خانواده بازیگران
٤٨٢
٠
روزنامه شهروند / دیروز رسانه‌ها با انتشار عکسی خبر دادند که پسر پرویز پرستویی هم به جرگه بازیگران سینمای ایران پیوسته است. البته خبررسانی اغلب رسانه‌ها تا این حد عادی و بی‌موضع نبود و بسته به مواضع رسانه‌های منتشرکننده خبر می‌شد کلیدواژه‌هایی چون آقازاده‌های سینمایی، ژن خوب سینمایی و مواردی از این دست را در متن خبر جست که نشان از این داشت که این اتفاق حداقل از نظر اهالی رسانه واجد بار معنایی مثبتی نیست. شاید برای همین هم بود که پرویز پرستویی خیلی زود در قبال این موضع‌گیری‌های پنهان واکنش نشان داد و گفت که حضور پسرش در سریال «هم‌گناه» تنها و تنها به‌خاطر شباهتش با پرویزخان بوده؛ که یعنی پارتی‌بازی نشده و بهروز پرستویی چون تنها کسی بود که می‌توانست نقش جوانی پرویزخان را بازی کند، به خانواده سینمای ایران وارد شده است.
پرویز پرستویی در اینستاگرامش نوشته بود که چون خیلی‌ها انتخاب بهروز را به آقازادگی و پارتی‌بازی و… ربط داده‌اند، ناچار‌شده توضیح دهد: «البته آقای مصطفی کیایی در پستی که گذاشتن توضیح دادن علت حضور فرزند من در این مجموعه فقط به‌خاطر شباهتش به منه، مثل درنا مدنی که جوانی رویا تیموریان عزیز رو بازی می‌کنه. ناگفته نماند بهروز در فیلم آژانس شیشه‌ای هم نقش پسر کوچک من‌ رو بازی می‌کرد و همچنین بهروز و دخترم هر دو در سریال پهلوانان نمی‌میرند هم در سه اپیزود بازی کرده بودن… خواستم بگم نگران نباشید، بهروز پرستویی زندگی خودش رو داره و دغدغه‌اش بازیگری نبوده و اگر هم دلش بخواد من هیچ نقشی نخواهم داشت، چراکه دنیای بازیگری خیلی بی‌رحم‌تر از این حرف‌هاست، بلد باشی میمونی وگرنه با مغز به زمینت خواهد زد.»
فارغ از این‌که تا چه حد حق با پرویز پرستویی است یا نه و اصلا این‌که آیا انتخاب نزدیکان چهره‌های مطرح سینما تا چه حد درست است یا نه؛ فعلا تنها چیزی که قطعی است این‌که عجالتا باید نام بهروز پرستویی را هم به فهرست بازیگرانی که پدر و مادرشان در سینما موقعیت تثبیت‌شده‌ای دارند، افزود. کسانی چون لیلا حاتمی، باران کوثری، پگاه آهنگرانی، پولاد کیمیایی، ماهور الوند، ساعد سهیلی، سینا مهراد، شقایق فراهانی، ستاره پسیانی، دنیا مدنی و…
درست یا غلط
روزی داشتیم با پولاد کیمیایی در این مورد حرف می‌زدیم که چیزی در این مایه‌ها گفت که «چون فرزندان سینماگران از اوان کودکی در دنیای فیلم و کتاب و سینما بوده‌اند و البته در ارتباط مستمر مستقیم با دیگر سینماگران، پس از همان ابتدا چند گام جلوتر از دیگر علاقه‌مندان سینما هستند.» حرف پولاد به این معنا بود که وقتی کسی زندگی‌اش را در این وادی گذرانده، انتخاب او به معنای پارتی‌بازی نیست، بلکه شاید بشود گفت حق طبیعی او است، چراکه آن حرفه و فضا و قواعد و آدم‌هایش را بهتر می‌شناسد…
این‌که آیا حق با او است یا نه؛ موضوع این بحث نیست. حتی این‌که آیا این انتخاب‌ها تا چه حدی جواب داده و هنرپیشگانی که به‌واسطه نزدیکی با یک سینماگر وارد دنیای سینما شده‌اند، تا چه حدی در دنیای سینما دوام آورده‌اند نیز قرار نیست موضوع این بحث باشد. قصد این است که تنها مروری داشته باشیم بر حضور و کارنامه این ‌نوع هنرپیشگان…
ژن‌های خوب
حضور در دنیای سینما بر پایه ژن خوب انواع مختلفی دارد. یک‌جورش به این شکل است که بازیگر تازه‌وارد در فیلم پدر یا مادر فیلمسازش بازی کرده است؛ که کسانی مانند باران کوثری، پگاه آهنگرانی، پولاد کیمیایی و ساعد سهیلی در این گروه قرار می‌گیرند. گروهی که اغلب‌شان در سینما موفق شده‌اند و کم‌کم توانسته‌اند خود را از زیر سایه نام پدر و مادر درآورند. جور دیگرش این شکلی بوده که بازیگر تازه‌وارد به‌دلیل آشنایی فیلمساز با پدر یا مادر سینماگرش برای بازی در آن فیلم خاص انتخاب شده است؛ که از این جمع می‌توان به لیلا حاتمی، ماهور الوند، سینا مهراد، شقایق و گلشیفته فراهانی و… اشاره کرد. سومین شکل ورود بازیگران تازه‌واردی از این نوع هم به این شکل بوده که پدر یا مادر سینماگر (اغلب بازیگر) آنها را وارد پروژه‌هایی کرده‌اند که خود در آنها ایفاگر نقشی بوده‌اند؛ که مواردی مانند همین حضور بهروز پرستویی در «هم‌گناه» در کنار پدرش، حضور دختران شریفی‌نیا در کنار مادرشان در فیلم دزد عروسک‌ها، حضور همزمان امین حیایی و پسرش در شعله‌ور و شهاب حسینی با پسرش امیرعلی در فیلم شین از این نوع است.

برخورد نزدیک از نوع سوم
البته در مواردی هم پدر یا مادر بازیگر در کنار فرزند بازیگرشان که الزاما هم تازه‌وارد نیست، در پروژه‌ای با هم حضور یافته‌اند. مانند حضور آتیلا و ستاره پسیانی در سرخپوست، رویا تیموریان با دخترش دنیا مدنی در سریال هم‌گناه و البته نمایش پستچی پابلو نرودا، شیدا خلیق و مادرش در سریال زوج یا فرد، شقایق و بهزاد فراهانی، نیلوفر و غلامرضا نیکخواه و… اشاره کرد…
در یک قاب
در این میان آشکار است که موفق‌ترین همکاری‌های پدر-پسری یا مادر-دختری یا برعکس، پدر-دختری و مادر-پسری را در آن نوعی دیده‌ایم که پدر یا مادر فیلمساز نقش اصلی فیلم‌شان را به فرزندشان داده‌اند…
نمونه‌های موفق در این نوع زیاد است: بازی باران کوثری در فیلم خون‌بازی مادرش رخشان بنی‌اعتماد که یکی از بهترین بازی‌های کارنامه باران است. یا حضور پگاه آهنگرانی در فیلم زندان زنان که در کارنامه پگاه می‌توان آن را جزو نقاط اوج این بازیگر به‌شمار آورد. یا حضور ساعد سهیلی در گشت ارشاد 1 و 2 و البته کلاشینکف که جزو بازی‌های موفق ساعد هستند. در این زمینه می‌توان به حضور پولاد کیمیایی در فیلم‌های پدرش نیز اشاره کرد. مسعود کیمیایی در فیلم‌های سلطان، فریاد، اعتراض، سربازهای جمعه، حکم، رئیس، محاکمه در خیابان، جرم، متروپل و قاتل اهلی از پولاد به‌عنوان بازیگر استفاده کرده. همکاری طولانی‌مدتی که گاه در مواردی چون حکم و محاکمه در خیابان به آثاری قابل قبول ختم شده و گاه چون متروپل و قاتل اهلی به حضوری انتقادبرانگیز. مثل هر همکاری مستمری که اوج و فرود را با هم شامل است…

تک‌خال
در این بین بیراه نیست اگر بگوییم تک‌خال ژن‌های خوب سینمای ایران لیلا حاتمی است. دختر علی حاتمی؛ که جز چند نقش کوتاه در فیلم‌های پدرش حضور نداشته. اما بعد از آن تقریبا با تمام کارگردانان بزرگ سینمای ایران همکاری کرده. از داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی و ابراهیم حاتمی‌کیا بگیرید تا عباس کیارستمی، اصغر فرهادی، بهمن فرمان‌آرا، حمید نعمت‌الله، کمال تبریزی، فریدون جیرانی، علیرضا رئیسیان، رسول صدرعاملی، مانی حقیقی و پیمان معادی…