آریا بانو - 1. اگر دوروبرتان کودک شیرخواری دارید که صدای ونگ ونگش همیشه توی گوشتان است. پس اولین نکته‌ای که باید بدانید این است: بالا بروید، هر بچه‌ای گریه میکند و هیچ کاری هم نمی‌شود کرد. در چند ماه اول زندگی، شیرخواران به طور میانگین، روازنه 2/2 ساعت گریه میکند. از این نظر، 5‌‌1 ماهگی اوج بدبختی پدر و مادر است.
2- پزشکان ، برای توصیف گریه های کودکی که هیچ دلیلی (مثل گرسنگی، گرما یا سرما یا سایر تحریکهای حسی، کثیف کردن و یا خدای ناکرده تب و درد و...) برای گریه‌اش یافت نمی‌شود، از واژه استفاده میکنند. کولیک از 50 سال قبل یک، تعریف آسان دارد که به 3 معروف است: گریه بیش از 3 ساعت در روز، بیش از 3 روز در هفته، و به مدت بیش از 3 هفته در ز که به خوبی تغذیه میشود و از همه نظر سالم است.
3- دقت کنید: جیغهای بلند گوشخراش، برافروختگی یا کبودی چهره هنگام گریه، چین خوردن پوست پیشانی، مشتهای گره کرده و کشیده شدن پاها به سمت شکم هنگام گریه، همه و همه ویژگیهای طبیعی گریه های شیرخواران هستند و نباید پدرو مادر را بترسانند. معمولاً کولیک شیرخواران از 2 ماهگی آغاز شده و تا 4 ماهگی فروکش میکند. بیشترین میزان گریه، بعد از ظهر و نزدیک غروب است و ارتباطی هم با حوادث روزمره، الگوی تغذیه‌ای کودک یا هیچ چیز دیگری ندارد. در چنین وضعیتی شاید کودک را حتی با شیر دادن نشود ساکت کرد.
4- تنها 5 درصد کودکانی که زیاد گریه میکند، ممکن است واقعاً بیمار باشند. بعضی این بیماریها عبارتند از: عفونتهای ویروسی، عفونتهای ادراری، اوتیت میانی، یبوست، عدم تحمل پروتئین شیرگاو، رفلاکس (پس‌زنش معده به مری)، عدم تحمل لاکتوز موجود در شیر، میگرن شیرخواری و...

5- با توجه وضعیت پاهای شیرخوار و علایم دیگر، معتقدند که اختلالات گوارشی عامل اصلی ایجاد کولیک هستند. برخی نیز می‌گویند گریه بیش از حد باعث افزایش بلع هوا میشود، گازی که در کلون ایجاد میشود هم شرایط را بدتر میکند و به این ترتیب، گریه کودک ناشی از نفخ است. اما به نظر نمی رسد این استدلال درستی باشد چرا که تصویرهای رادیوگرافی گرفته شده در طی حملات گریه، نمای معده را طبیعی نشان داده اند. بعضی هم میگویند کولیک در نتیجه حساسیت به پروتئین شیر است. این فرضیه هم تایید نشده است.
6- یک هورمون روده‌ای نقش اصلی را در ایجاد کولیک به عهده دارد. فرض بر این است که گریه های شیرخواران کولیکی به علت دل پیچه یا کرامپهای شکمی است اما این که چه عاملی باعث این کرامپها می‌شود، معلوم نیست.
7- مطالعات نشان داده‌اند وقتی شیرخواران دچار کولیک تحت مراقبت پرستاران حرفه‌ای آموزش دیده قرار میگیرند، دو برابر کودکان غیرکولیکی گریه می‌کنند. این یعنی اگر کودکی بخواهد کولیکی شود، می‌شود؛ فرقی ندارد که چه کسی از او مراقبت میکند.
8- هیچ مطالعه‌ای موجود نیست که ادعا کند اضطراب یا استرسهای مادر به کودک منتقل می‌شود و باعث ایجاد کولیک می‌گردد.
9- مهم ترین کاری که یک پزشک در مواجهه با یک کودک دچار کولیک باید بکند این است که بعد از آن که مطمئن شد کودک بیمار نیست، به پدر و مادر اطمینان بدهد که مشکلی نیست، آنها نباید نگران باشند و مشکل به خودی خود برطرف می‌شود. اگر وزن‌گیری کودک طبیعی باشد و در معاینه فیزیکی هم نکته‌ای وجود نداشته باشد، آزمایش و عکس و این جور چیزها ضرورتی ندارد.

10- پدر و مادر هم نباید پزشک را وادار به انجام چنین کاری کند.
11- از آنجا که میزان بروز کولیک در شیرخواران تغذیه شده از شیرمادر و شیرخوارانی که از شیشه تغذیه میشوند، مشابه است، مادرانی که به کودکان شیر میدهند، باید این کار را ادامه بدهند. بالاخره کودک باید غذا بخورد و فایده هیچ نوع شیرخشکی هم برای تسکین کولیک شیرخواران به اثبات نرسیده است.
12- بک نکته بسیار مهم : بعضی مطالعات نشان داده‌اند حذف لبنیات، تخم مرغ، گندم و آجیل از رژیم غذایی مادران شیرده، به تسکین گریه های کودکان کولیکی کمک میکند.
13- سایمتیکون یک داروی بی‌خطر برای کاهش گاز درون مجرای روده است که معمولاً بدون نسخه از داروخانه ها قابل تهیه است. عده‌ای معتقدند این دارو و نظایر آن در درمان کولیک شیرخواران موِثر است اما مثل خیلی چیزهای دیگر در عالم پزشکی، هیچ کس نمی تواند در این باره قسم بخورد. در کشور ما، رایج‌ترین داروهایی که برای درمان کولیک شیرخواران به کار میرود و است.دایمیتکون

14- ماساژ شیرخواران نمی‌تواند علایم کولیک را به شکل معنی‌داری کاهش دهد و بنابراین ماساژ برای درمان کولیک توجه نمی شود.
15- مصرف جوشانده‌های گیاهی حاوی مخلوطی از بابونه، شاه پسند، شیرین بیان، رازیانه و بادرنجبویه توسط مادر گریه را در شیرخواران دچار کولیک کاهش میدهد. فراموش نکنید که در استفاده از داروهای گیاهی به صورت سنتی همیشه خطر آلودگی و عفونت وجود دارد.
16- توصیه هایی مثل در گهواره گذاشتن او و حرکات آرام بخش ملایم، استفاده از پستانک، در آغوش گرفتن کودک ، اگر چه ممکن است در برخی موارد باعث تسکین موقت کودک شود اما احتمالاً مهم ترین فایده آنها احساس حمایت و اطمینان پدرو مادر است.
17- در مطالعه ای که برای ارزیابی فواید افزایش زمان در آغوش گرفتن شیرخوار دچار کولیک در زمانهای بدون گریه شد، معلوم شد این کار هم فایده معنا داری ندارد. یعنی حتی بغل کردن کودک برای پیشگیری از گریه هم سودی ندارد.
18- روشهای دیگری هم پیشنهاد شده اند که احتمالاً مکانیسم عملشان، پرت کردن حواس کودک و در نتیجه متوقف کردن گریه های او هستند: قرار دادن شیرخوار کولیکی نزدیک جاروبرقی یا وسیله‌ای شبیه آن، که سروصدای یکنواخت ایجاد میکند، همین طور سوار کردن کودک در اتومبیل یا کالسکه برای گردش. حداقل این است که میشود این روشهای بی ضرر را امتحان کرد.
19- در کشورهای دیگر وسیله‌ای به نام به بازار عرضه شده که روی شکم شیرخوار فشار وارد میکنند. سازندگان ادعا میکنند این وسیله در درمان و پیشگیری از کولیک موِثر است.
20- هیچ ارتباطی میان کولیک شیرخواران و بیماریهایی که در آینده سلامت کودک را تهدید کنند، شناخته نشده است. حتی ارتباط میان کولیک شیرخواران و ابتلا به بیماریهای آلرژیک نیز یافت نشده است.
21- کولیک شیرخواران بسیار بیش از آن برای خود کودک آزاردهنده یا خطرناک باشد، برای پدر و مادر آزاردهنده و حتی خطرناک است. پزشکان هم در چنین مواردی، شاید بیش از نوزاد باید به پدر و مادر نوزاد توجه کند. مادران هم باید مطمئن باشند اضطراب و افسردگی شان، بعد از طی شدن دوره گریه های کودک، بهبود می‌یابد.